Buradasınız
Şeker Fabrikaları Sermayeye Peşkeş Çekiliyor
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından 14 şeker fabrikasının satışı için ihale sürecinin başladığı açıklandı. ÖİB’nin yaptığı açıklamada Türk Şeker Fabrikaları A.Ş.’nin (Türkşeker) 2000 yılında özelleştirme kapsamına, 2008 yılında ise özelleştirme programına alındığı; 14 fabrikanın bu kapsamda özelleştirilmesi için ihale sürecinin başlatıldığı ifade ediliyor. İktidara geldiği günden beri sermayenin neo-liberal saldırı politikalarını uygulayan AKP hükümeti, sermayenin en has hükümeti olmaya devam ediyor. Bir taraftan “milli ve yerli” olmaktan dem vurarak emekçileri milliyetçilikle körleştirmeye çalışan hükümet, öte taraftan yerli ve yabancı sermayenin bir dediğini iki etmiyor.
Şeker fabrikalarının özelleştirilmesinin gündeme getirilmesiyle birlikte, ülkede pancardan şeker üretiminin yerine GDO’lu mısırdan nişasta bazlı şeker (NBŞ) üretiminin daha da yaygınlaşacağı ve bunun insan sağlığına olumsuz yansımaları olacağı konusunda sendikalar ve sağlık uzmanları tarafından uyarılar yapılıyor.
Fabrikaların özel şirketler tarafından işletilmesinin yolunun açılmasıyla bu işyerlerinde pancardan şeker üretimine son verileceği, pancar üreticisi çiftçilerin bu durum nedeniyle zarara uğrayacakları, daha da önemlisi üretim kotası her yıl arttırılan NBŞ’li gıdalara mahkûm bırakılan tüketicilerin sağlığının bozulacağına da dikkat çekiliyor. NBŞ, çay şekeri, şekerleme, yapay bal, çikolata, kek, reçel, baklava, künefe, ketçap mayonez, hazır çorba, bebek maması gibi işlenmiş gıda ve ürünlerde kullanılıyor.
Sağlık Bakanlığı, NBŞ’nin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini ortaya çıkarmak üzere bir bilim kurulu görevlendirdi. Bu kurulun Ocak 2018’de hazırladığı rapor, NBŞ’nin insan metabolizmasının ve yeme davranışının bozulmasına sebep olduğunu ortaya koydu. Rapor, gut hastalığı, obezite ve obeziteye bağlı kanser türleri, insülin direnci ve şeker hastalığına yol açtığına dair kanıtlara da dikkat çekiyor.
Bu açıklamaların ardından şeker fabrikalarının özelleştirilmesinin arka planında ne olduğu, Türkiye’de şeker pancarı üreticilerinin durumu, yıllardır bu fabrikalarda alın teri döken işçilerin durumunun ne olacağı tartışmaları gündeme geldi. Uzun yıllardır NBŞ’nin kullanımının daha da arttırılması yönünde şeker lobisi faaliyetlerde bulunuyor.
AKP hükümeti, 2017 yılı hariç, ihtiyaç olmadığı halde, son 16 yılda her yıl NBŞ kotalarını arttırdı. AB ülkelerinde yüzde 1,5’i geçmeyen NBŞ kotası, Türkiye’de yüzde 10’dan 15’e yükseltildi. Bu rapora rağmen, Şubat ayında NBŞ üretiminin daha da artmasına neden olacak şekilde şeker fabrikalarının özelleştirilmesi gündeme getirildi.
Yapılan uyarılara karşın, gündeme getirilen özelleştirme, Türkiye’deki NBŞ üretiminin yüzde 60’ını elinde bulunduran ABD merkezli küresel Cargill firmasına yarayacak. Bu durumdan istifade edecek olan diğer bir firma ise üretimin yüzde 31’ini elinde bulunduran Amylum Nişasta AŞ.
Hükümetin kotaları sürekli arttırması sayesinde Cargill’in kotası son 14 yılda 1 milyon 370 bin ton arttı.[*] Kotasını arttırarak en yüksek kârı sağlayan Cargill, uzmanların uyarıları karşısında NBŞ’nin pancar şekerine eşdeğer hatta bal kadar doğal olduğunu iddia ediyor. Cargill, dünya çapında bütün faaliyetlerini mısır ve NBŞ üretimi üzerinden gerçekleştiriyor. Milyarlarca dolar kâr elde eden firma, kota sınırının tümüyle kaldırılmasını istiyor. Pancardan şeker üreten şeker fabrikalarının üretimlerinin düşürülmesi ve kapatılması, bu firmanın pazardaki payını büyük oranda arttıracak.
Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, şeker fabrikalarının kapatılmasını ve işçilerin işsizliğe mahkûm edilmesini engellemek adına bazı tedbirler alındığından söz ediyor. ÖİB’nin açıklamasında, fabrikalarda çalışan memur, daimi işçi ve geçici olarak çalışanların diledikleri takdirde Türkşeker’e ait diğer fabrikalarda çalışmaya devam edecekleri ya da tazminatlarını alıp işten ayrılarak yeni şirkette çalışabilecekleri söyleniyor.
ÖİB’nin kamuoyunda oluşan yargıları ortadan kaldırmak gayesiyle yaptığı açıklamalar, çalışanların yüreklerine su serpmekten oldukça uzak görünüyor. Belli bir süre için konulan üretim zorunluluğu, sürenin sonunda ortadan kalkacak. Kamuya dönmek isteyecek işçilerin, taşeron düzenlemesiyle “sözde kadroya” geçirilen işçilerin koşullarında istihdam edileceği açık. Bu da işçilerin ciddi hak kayıplarına uğrayacakları anlamına geliyor. Daha önceki yıllarda özelleştirilen işyerlerinde çalışan işçiler, başta iş güvencesi olmak üzere ciddi hak kayıplarına uğramışlardı.
Tüm uyarılara rağmen, şeker fabrikalarının Cargill gibi küresel tekellerin istekleri doğrultusunda özelleştirilmesi ve NBŞ kotasının genişletilmesi, hükümetin sermayenin çıkarları doğrultusunda adımlar atmaya devam ettiğini gösteriyor. Küresel şirketler ve onlarla birlikte ortaklıklar kuran yerli şirketlerin kârlarının artması uğruna insan sağlığı tehlikeye atılabiliyor, işçilerin hakları gasp edilebiliyor, çiftçiler büyük zararlara sokulabiliyor, yerli pancar yerine “gayri milli” ama daha önemlisi GDO’lu ithal mısır kullanılabiliyor.
Şeker fabrikaları önceki örneklerde olduğu gibi sermaye sınıfının ihtiyaçları doğrultusunda özelleştirme kapsamına alındı. İnsan sağlığı, NBŞ’nin zararlı etkileri, kâr hırsıyla hareket eden kapitalistlerin umurunda olmaz. Özelleştirme politikaları sonuncu AKP’nin iktidarı boyunca çok sayıda KİT özelleştirildi, sermayeye peşkeş çekildi. Bu özelleştirmelerden patronların payına büyük kârlar düşerken, işçilerin payına işsizlik kırbacı tehdidiyle düşük ücretler, uzun çalışma saatleri, iş kazaları ve meslek hastalıkları düştü. Sermaye sınıfının ve onun çıkarlarını savunan hükümetin çarpıtmalarına kanmamanın, hak gasplarına karşı durmanın tek çaresi işçilerin birlik olmasıdır.
[*] “Şekerde öyle bir oyun oynanıyor ki, dinleri imanları para, halk sağlığı bir kenara”
Ahmet Yıldız Bu Ortalamaya Girer mi?
Şirin Babalar ve Şirin Anneler
- Sendikal Baskılar Mücadeleyle Aşılıyor
- Kocaeli’de “MESEM’e ve Çocuk İşçiliğine Son”Eylemi
- Çıkışsızlık Sarmalındaki Gençler
- İş Kazaları Kader Ya da Fıtrat Olamaz
- Türkiye Okul Yemeği Koalisyonu Kuruldu
- Sel Gider Kum Kalır
- İlet’ten İliç’e Mükellefiyetten Bugüne
- Bizim Çocuklarımız Onlar
- “Eşimle Birlikte Kahvaltı Ancak Yıllık İzinde”
- İliç Maden Faciası Kadıköy’de Protesto Edildi
- DERİTEKS’e Yapılan Saldırı Eylemlerle Protesto Edildi
- İliç’te Maden Faciası: Tonlarca Siyanürlü Toprak Çöktü, İşçiler Altında Kaldı
- DİSK 17. Genel Kurulu Gerçekleştirildi
- Patronların Sendika Düşmanlığına Karşı İşçiler Direnişte
- Avcılar’da 6 Şubat Depremleri Anması
- Beşiktaş’ta 6 Şubat Anması: Unutmadık!
- 6 Şubat Depremlerinde Hayatını Kaybedenler Sarıgazi’de Anıldı
- Mersin Emek ve Demokrasi Platformu: “Can Atalay Seçilmiş Milletvekilidir!”
- Can Atalay Şahsında Hedef İşçi ve Emekçilerdir
- 24 Ocak Kararlarından Bugüne Sermaye İktidarlarının Zihniyeti Değişmiyor
Son Eklenenler
- Mersin’in Gülnar ilçesinde yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Santrali şantiyesinde çalışan işçiler Ocak ve Şubat ayı ücretleri ödenmediği için 27 Martta iş bıraktı. Santralin Türkiye tarafının genel yüklenici firması IC İçtaş bünyesinde çalışan...
- Özak Tekstil işçileri sendika değiştirme hakkını kullanarak BİRTEK-SEN’de örgütlendikleri için patronun işten atma saldırısıyla karşılaşmış ve 27 Kasımda direnişe geçmişlerdi. Tüm baskı ve engellemelere rağmen sendikalarıyla birlikte mücadeleyi...
- Bayburt Grup’a bağlı Agrobay Seracılık’ta çalışan işçiler Tarım-Sen’e üye oldukları için tazminatları ve 2 aylık maaşları ödenmeden işten atılmışlardı. 22 Ağustosta direnişe geçen işçiler patronun yalanlarına, jandarma saldırısına, defalarca...
- İşçilerin, patronların saldırılarına karşı mücadelesi sürüyor, bu mücadelelerin bir kısmı anlamlı kazanımlarla sonuçlanıyor. Sendika düşmanlığına karşı direnişe geçen RC Endüstri işçileri patrona geri adım attırdı. Direnişin 20. gününde üretimi...
- Sermayelerini büyütmeyi her şeyin önüne koyan patronlar sınıfı dünyanın dört bir yanında iş güvenliği önlemlerini almayarak, doğayı tahrip edip felaketlerin önünü açarak işçilerin canını almaya devam ediyor. Türkiye’de ve dünyada depremlerde,...
- İtalya İşçi Sendikası UIL ülkede giderek artan iş cinayetlerine karşı 19 Martta Roma’da protesto gösterisi düzenledi. Sendika öncülüğünde yapılan eylemde giderek artan işçi ölümleri protesto edildi. İş güvenliği önlemlerinin alınmamasının işçilerin...
- Sorunlarımız giderek artıyor. Çevremde pek çok insandan “hiçbir şey değişmiyor” cümlesini duyuyorum. Onlara soruyorum: “Peki, değişmesi için sen ne yapıyorsun?” Herkes çözümü birbirinden bekliyor, sonra da “neden böyle” diye şikâyet ediyor. Sonuç...
- Hak gasplarına karşı işçilerin, emekçi kadınların ve emeklilerin hak arayışı sürüyor. Çeşitli işkollarından işçiler İzmir’den Manisa’ya, İstanbul’dan Ankara’ya kadar direnişlerle, yürüyüşlerle, basın açıklamalarıyla seslerini yükseltiyor.
- Başlıktaki sorunun cevabı aslında çok basit: kim karıştırıyorsa onun işine gelir doğal olarak. Çalışmakta olduğum işyeri ağır sanayi… Genç işçilerin yanı sıra çocuk ve yaşlı emeği sömürüsü de katmerli olarak yaşanıyor. Ücretlerin çevredeki...
- Türkiye’de mevcut siyasi iktidar, pek çok alanda politika değiştirdi, iç ve dış politikalarında keskin zikzaklar çizdi, defalarca doğrultu değiştirdi. Fakat doğrultusunu hiç değiştirmediği, istikrarını hep koruduğu bir alan var: Emek politikaları!
- Binlerce yıl önce atalarımızın avlanmak için kullandığı bumerang, atıldığı noktaya geri dönmesiyle bilinir. Bumerangın bu özelliğine atıfla, kişinin gösterdiği tutum ve davranışların sonuçlarının eninde sonunda kendisine geri dönüşü olacağını...
- Bursa’nın Gemlik ilçesinde faaliyet gösteren Borusan Lojistik A.Ş’de Liman-İş Sendikası’na üye olan 4 işçi işten çıkarıldı. Sendikalaştıkları için işten atılan işçilerin geri alınması ve sendikal baskılara son verilmesi talebiyle 21 Martta fabrika...
- Her işçinin belki bir tesadüf neticesinde ve o güne değin ilk kez duyduğu, duyduğunda da “işte aradığım cevap buydu” dediği sözler vardır. Sınıf temelinde örgütlü işçiler buna “kulağına kar suyu kaçırmak” da derler. Benim kulağıma kar suyunu kaçıran...