Bizler iki yıldır, araba parçaları üreten bir fabrikanın plastik enjeksiyon kısmında çalışan işçileriz. UİD-DER’in çalışmalarını, İşçi Dayanışması bültenini ve işçilerden gelen mektupları takip ediyoruz. Bu mektuplarda işçilerin yaşadıkları o denli iyi anlatılmakta ki, biz de okuduğumuzda aynı koşulları paylaştığımızı fark ediyoruz ve hep birlikte “evet doğru, bizim fabrikada da böyle oluyor” diyoruz. İşçi kardeşlerimiz bu mektuplar aracılığıyla işyerlerindeki sorunlarını paylaşarak bizlerin de uyanmasına vesile oluyorlar. Biz de kendi işyerimizden bazı sorunları siz değerli arkadaşlarla paylaşmak istedik.
Yıllarca her birimiz birçok fabrikada çalıştık. Her defasında daha iyi bir iş bulduğumuzu düşünerek yeni işyerlerine girdik. Ama bu düşünceler kısa bir sürede kayboldu. Ortalama her fabrikada sistem aynıydı. Hep aynı sorunlarla karşı karşıya gelmiştik. Düşük ücretler, uzun iş saatleri, maruz kalınan iş kazaları ve içine düştüğümüz çıkışsızlık hali. Bir arkadaşımız şöyle özetlemekte ilk iş gününü: “İşe girdiğimde yapacağım işle ilgili en ufacık bir bilgim ve deneyimim yoktu. Sonunda çok merak ettiğim plastik enjeksiyon bölümüne başladım. Makine daha önce gördüklerimden çok daha heybetli duruyordu. İlk günlerimde alışık olmadığım birçok kelime duydum işçi arkadaşlarımdan. Örneğin, boğaza bas, memeyi yakalım gibi. Çalıştıkça bu cümlelerin ne anlama geldiğini öğreniyor insanoğlu elbet, biz de öğrendik.” Evet arkadaşlar, bizler de birçok işçi gibi herhangi bir eğitim almadan başladık işe. Ama patronlarımız için önemli değildi bu o kadar. Çünkü bizler ilk günlerimizi atlattığımızda üretim sayıları da hemen artmaya başlamıştı. Birçoğumuzun çapak kesimi esnasında ellerinde kesilmedik yer kalmadı. Tabii ki bunlar ufak şeyler canım, boş ver!
Bütün gün boyunca canhıraş bir çalışmanın içerisindeyiz. Enjeksiyon makineleri hammaddeyi 300-400 derecelik bir sıcaklıkta eritiyor. Ortam sıcaklığını ise siz düşünün. Eğer yaz aylarındaysak hiç kuru yerimiz kalmıyor, terden sırılsıklam oluyoruz. Buna bir de erimiş plastiğin dumanı ve kokusunu da eklersek dayanılmaz bir hal alıyor. Bir işçi arkadaşımız patronla yapılan bir toplantıda sorunları şu şekilde özetlemişti: “Tutturmuşsunuz sayı diye. Nasıl yapacağımı bilemiyorum. 40 saniyeye ayarlanmış makine. Bizden saatte 90 adet basmamız isteniyor. Fakat biz insan değil miyiz, su ve tuvalet ihtiyaçlarımızı gideremeyecek miyiz? Bu ihtiyaçlarımızı giderebilmek için 10 dakika gidiyor. Makineye geldiğimde ise tekrar üretime geçebilmem için bir 10 dakika kadar daha uğraşmaktayım. Sonra da bizden üretim sayısını çıkartamadığımız için savunma istiyorsunuz. Ne yapalım, bu ihtiyaçlarımızı gidermeyelim mi?” Bu sorular karşısında patron ne diyeceğini bilememişti.
Evet, bütün işletmelerde olduğu gibi en büyük sorunlarımızdan biri bu üretim sayıları. O kadar çok üretmemizi istiyorlar ki, soluk almaya bile fırsatımız kalmıyor. Üretimde istenilen sayı çıkmayınca hemen savunma isteyerek psikolojimizi bozuyorlar. Düşük ücretlerin getirdiği ekonomik sıkıntılar ve işyerlerimizde uygulanan psikolojik baskı, kaçınılmaz olarak iş kazalarını da beraberinde getiriyor. Bir yandan da alınması gereken önlemlerin gerektiği kadar alınmaması, patronların ne kadar acımasız olduklarının da bir göstergesi aynı zamanda. Önemsenen tek şey işçinin en kısa sürede kaç adet mal çıkarttığı. Daha fazla üretim, daha fazla kâr! Diğerleri ise tâli meseleler olarak görülmekten öteye gitmiyor. Yanmışsın, ellerin kesilmiş ya da kalıba sıkışmışsın önemli değil onlar için.
Evet arkadaşlar, bu sorunları hepimiz yaşıyoruz. Nasıl mı çözeriz ya da üstesinden geliriz? Buna en iyi cevabı verecek olanlar yine bizleriz. Sayfalarında biz işçilerin sorunlarını dile getiren ve bizlere bir bakış açısı sağlayan ve ufkumuzu açan İşçi Dayanışması’na teşekkürler.