HDP, artan iş kazaları ve işçi ölümleriyle ilgili AKP’li Bakanlar Taner Yıldız ve Faruk Çelik hakkında TBMM’ye gensoru önergesi verdi. Başta Soma ve Ermenek olmak üzere meydana gelen iş cinayetlerini konu alan gensoru önergesinin gündeme alınması AKP’li vekillerin karşı oylarıyla reddedildi. Gensoru, madenlerde iş kazalarını önleyici politikalar geliştirilmediği ve tedbirlerin alınmadığı, işyeri denetimlerinin etkin olarak yapılmadığı, bakanların siyasi ve nüfuz sahibi çevrelerce yönlendirildiği ve mevsimlik tarım işçilerinin sorunları çözülmediği gerekçesiyle verilmişti.
Önerge sahibi HDP Muş Milletvekili Demir Çelik, Soma ve Ermenek’te ardı ardına meydana gelen iş cinayetlerinden sonra hayatını kaybeden işçiler için “sivil şehitlik” unvanı getirilmesini eleştirdi. Çelik, “İtibar para ile pul ile satın alınmaz. Milyon dolarların konuşulduğu bir Türkiye’de, 1150 odalı bir saray yaparsınız, bununla itibar kazandığınızı düşünürsünüz, ama milyonların açlık ve sefaletle karşı karşıya kaldığı bir ülke gerçeği ile karşı karşıya kalırsınız. Biz nice zalimin, padişahın seyri sefasını biliriz. Ama hiçbirine yar kalmamıştır” dedi. Demir Çelik, Ermenek faciasının ardından Faruk Çelik’in bir konuşmasında sarf ettiği “araya giren hatırlı kişiler yüzünden kusurlu maden ocaklarını çalıştırmak zorunda kalıyoruz” sözlerini hatırlattı.
HDP’li vekilin konuşmasının ardından verdiği gensoru önergesi AKP’li vekillerin oyuyla reddedildi. Oylamadan sonra AKP’li vekillerin tebriklerini kabul eden Faruk Çelik, gensorunun düşmesinin verdiği rahatlıkla konuştu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı (iş cinayetlerinden sorumlu bakan mı desek?) Faruk Çelik, mevzuat konusunda üstlerine düşeni yaptıklarını, AB ve ILO normlarına uyulduğunu, gerekli sözleşmelerin imzalandığını iddia etti. Konuşmasında, daha önce Türkiye’de olmayan 83 bin iş güvenliği uzmanını sertifikalandırdıklarını, yasa çıkardıklarını hatta 36 yönetmelik yayınladıklarını söyleyerek güya önlem aldıklarını dile getirdi. “Denetimler yapılmıyor” değerlendirmesinin de haksız olduğunu iddia ederek, 2010’dan bu yana maden ocaklarının en az iki defa teftiş edildiğini, cezalar kesildiğini, bazı madenlerin durdurulduğunu, bazılarına idari ceza kesildiğini, bazı inşaatların da durdurulduğunu söyledi.
f-celik.jpg [3]
Yani Bakan Faruk Çelik ne gerekiyorsa yapmış, yine de iş kazaları olmuş! O kadar kanun-yasa çıkardıktan sonra yine iş kazası oluyorsa bunda “çalışmama hakkına” sahip işçilerin kabahati varmış! Kapalı madenlere baba-oğul giriyorlarmış, hatta denetimciler yerin altında sigara izmaritleri bile tespit etmiş! Bakan Çelik şöyle buyurdu: “İşçimizin de duyarlı olması lazım. Can güvenliğini hiçe sayan anlayışta çalışma olmaz. Edirne’de ocak kapalı, işçi baba-oğul ocağa giriyorlar ve üretim yapıyorlar. Müfettişlerimiz bir avuç dolusu da sigara buluyorlar. Metan parlaması meydana geliyor. Bu yaklaşım, sağlıklı bir yaklaşım değil. İşçi çalışmaması gereken ocakta çalışıyorsa düşünmemiz gerekiyor.”
AKP’ye ve Bakan Çelik’e göre suçlu işçi! İşçi, işsiz ve aç kalmak yerine gidip çalışmış ve suçlu olmuş! Aynı Bakan, Ermenek’teki katliam meydana geldikten ve toplumda yoğun tepki oluştuktan sonra, yine Edirne’deki iş kazasını gündeme getirerek, işçileri madene indiren işvereni suçlamıştı. Aynı konuşmasında Çelik, Türkiye’de tehlikeli ve çok tehlikeli 680 bin işyeri bulunduğunu, bunlardan 470 bininin henüz iş güvenliği uzmanıyla sözleşme imzalamadığını dile getirmişti. Peki, demek ki neymiş? Patronlar canlarının istediği gibi hareket ediyormuş ve Bakan Çelik’in başında bulunduğu bakanlık da gerekli denetimleri yapıp gerekli önlemleri almıyormuş! Dolayısıyla kalkıp işçileri suçlamak ikiyüzlülükten, “işsiz ve aç kalın ya da ölün” demekten başka bir şey değildir.
Sıkıştığında topu patronlara atan Faruk Çelik, Soma’da gerçekleşen işçi katliamının ardından madenler için düzenleme yapacaklarını dile getirmişti. Ermenek’te bir başka katliam gerçekleşince “yasalara uymayan bazı patronlar var” diyerek topu yine patronlara atmıştı. Sonuç olarak, olan işçiye oldu, birçok iş arkadaşını madenlerde yitiren işçilerden binlercesi işsizlikle yüz yüze kaldı. AKP iktidarı işçilere çalışmama hakkını kullanmalarını tavsiye ediyor, ama işten atılmama güvencesini vermiyor.
Maden işçileri, geçinebilmek için yerin yüzlerce metre altında, iş güvenliği önlemleri, yaşam odaları, oksijen maskeleri vb. olmadan çalışmak zorunda bırakılıyor. Üstelik bu madenlerin çoğu devlet tarafından “bir yolu bulunarak-araya giren bir takım nüfuzlu adamlar vb aracılığıyla” özel firmalara devredilmiş durumda. Denetleme işini yapması gereken hükümetse işi baştan savma yapıyor, açma-çalıştırma ruhsatı prosedürlerini kâğıt üstünde gerçekleştiriyor. Devletin, madenin içini denetlemediği Soma’da ortaya çıkmıştı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da, Ermenek’te istifayla ilgili basının sorduğu soruları yanıtlamış ve arkadaşlarıyla durumu değerlendireceğini ifade etmişti. Aradan geçen zamanda durumu değerlendirdiği ve sonucunda istifa etmeyi gerekli görmediği anlaşılıyor. Ancak Bakanların gensoru karşısında aldıkları tutum ve sözleri, bundan sonra da sadece sıkıştıklarında numaradan ah vah edip timsah gözyaşı dökeceklerini, tespit ettikleri birkaç günah keçisini cezalandırıyormuş gibi yapacaklarını, işçilerin ise ölmeye devam edeceğini gösteriyor.