
Metal işkolundaki toplu sözleşme süreci, başlayan grev ve hemen arkasından gelen grev yasağı AKP ile sermaye arasındaki ilişkiyi çarpıcı bir biçimde gözler önüne serdi. İşçiler, AKP ile sermaye arasındaki ilişkiyi metal grevinin yasaklanmasından sonra, bir ölçüde daha net görmeye başladılar.
Türk Metal ve Çelik-İş yöneticileri sözleşme süresi boyunca işçilere danışmadan, önerilerini almadan, taleplerini dinlemeden, tepeden geçekleştirdikleri görüşmelerle MESS’in dayatmalarını kabul etmişlerdi. Her iki sendika da sözleşmeyi fabrikalarda işçilere zafer ve kazanım olarak sunarak, görevlerini yani sermaye sınıfına uşaklıklarının gereğini böylece yerine getirmişlerdir.
Resmi verilere göre, metal işkolunda çalışan yaklaşık 1,5 milyon işçinin 230 bini, yani yüzde 15’i sendikalarda örgütlüdür. Metal işçilerinin büyük çoğunluğunun iradesi, Türk Metal ve Çelik-İş’in metal patronlarının gölgesinde yürüttüğü sözleşmelerle ve işbirlikçi sendikacılık anlayışıyla felçleştirilmiştir. Bu sendikal anlayış 12 Eylül darbesinin ardından güç kazanmış, bütün hükümetler tarafından beslenmiş, desteklenmiştir. Metal işçilerinin gözü kulağı bu nedenle daha mücadeleci bir çizgi izleyen Birleşik Metal-İş’te olmuştur. Fakat sonuçta Birleşik Metal-İş yöneticileri her MESS sözleşmesinde metal işçilerinin prangalarını kıracaklarına dair mücadele iddialarıyla ortaya çıksa da, şimdiye dek MESS’in dayatmaları baskın gelmiştir.
Dünya çapında yaşanan ekonomik krizin etkisiyle MESS patronları 2015 toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde de saldırılarını pervasız bir şekilde sürdürdüler. MESS bu cüreti elbette Türk Metal’in gangster sendikacılarından ve sermayenin hizmetindeki AKP hükümetinden almaktadır. Birleşik Metal-İş üyesi işçilerin greve çıkmasıyla beraber, hükümet, sermaye ve sendikal ihanet şebekesi işbirliği yaparak metal grevini boğmaya çalışmıştır. Fakat bütün bu süreçte işçiler için fazlasıyla çarpıcı ve öğretici olan şey, AKP hükümetinin grevi “milli güvenliği bozacağı” gerekçesiyle yasaklaması olmuştur.
AKP hükümetinin grev yasağı metal işçilerinin büyük tepkisine yol açtı. Hükümetin işçi düşmanı ve sermaye yanlısı yüzü, işçiler nezdinde çıplak biçimde açığa çıktı. Metal patronları işçileri düşük ücretlerle çalıştırmalarına, yüksek kârlar elde etmelerine ve üretim rekorları kırmalarına rağmen, hükümet grev kırıcı kimliğiyle patronlarla kol kola girmiştir. Yasalarını, mahkemelerini ve medyasını grevin aleyhine kullanarak, dört bir yandan yürüttüğü saldırılarla işçilerin nefretini kazanmıştır.
Grevin bir okul olduğu boşu boşuna söylenmemiştir. Metal grevi “siyaset neyime, ben aldığım ücrete bakarım” diyen işçilere de önemli bir ders vermiş bulunuyor. Bakanlar Kurulu’nun kararını tartışan işçiler, düzen siyasetinin kimlerin çıkarları üzerine kurulduğuna, dört bir yanı nasıl da çepeçevre kuşattığına kendi deneyimleriyle tanıklık ediyorlar.
Hükümet işçilerin üzerine vergilerle, zamlarla ve hayat pahalılığı ile gelirken, MESS gibi sermaye örgütleri de sömürüyü alabildiğine arttırarak, çalışma koşullarını ağırlaştırarak ve ücretlere kırıntı düzeyinde zamlar yaparak geliyor. Hükümet çıkardığı yasalarla esnek çalıştırmayı, taşeronlaştırmayı yaygınlaştırırken ve kıdem tazminatını gasp etmeye çalışırken, MESS sendikalaşmayı engelleyerek, işçileri sarı sendikalara mahkûm ederek ve işten atma tehditleriyle saldırılarını yükseltiyor. MESS’in ve hükümetin elbirliğiyle metal grevini yasaklamaları da, sermayenin “Yeni Türkiye”sinde işçilerin payına yoksulluktan başka bir şey düşmeyeceğini ortaya koyuyor.
Çifte ateş arasında kalan işçiler greve çıkarak sermayenin çarkına çomak soktular. Şalterleri indiren ve 20 fabrikada greve çıkan işçiler, attıkları adımla adeta düzenin paçalarını tutuşturacak kıvılcımı çaktılar. MESS işçilerin taleplerine kulaklarını tıkayarak, AKP ise grevi yasaklayarak işçilerle yürüttükleri kavganın ilk raundunu kazanmış sanabilir kendini. Fakat bu grev işçilerin önünde şimdiden yeni bir alan açmıştır. Gerekli olan, sınıf devrimcilerinin işçileri bağımsız sınıf siyaseti temelinde mücadeleye sevk etmek üzere daha azimli bir çalışma yürütmeleridir.