Evlere temizliğe, çocuk bakıcılığına giden kadın işçilerin hakları yıllardır gasp ediliyor. Sigortasız, tazminatsız hiçbir güvence olmadan çalıştırılan ev işçileri önlem alınmaması nedeniyle de camlardan, balkonlardan düşerek hayatlarını kaybediyorlar. Bu şartlarda çalışırken örgütlenerek bir araya gelen kadınlar, birlikte haklarını aramaya başladılar. İş Yasasında ev işçisi kadınlar işçi olarak sayılmıyor ama kurdukları İmece Ev İşçileri Sendikası işçi sendikası olarak kabul edildi. Ev işlerinde çalışan emekçi kadınlar bu sendikanın altında hem fiili hem de hukuki haklarını aramaya başladılar. Kazanılan emsal davalar ise ev işçisi kadınların haklarını aramalarında önemli bir yol gösteriyor.
Bu davalardan birini geçtiğimiz günlerde İmece Ev İşçileri Sendikası Başkanı Ayten Kargın kazandı. Kargın, yıllarca sigortasız bir şekilde ev işçisi olarak çalıştığına dair açtığı hizmet tespit davasını kazandı. Bu karar sayesinde Kargın’ın 9 yıl boyunca ödenmeyen sigorta primleri ödenecek ve böylece sigorta primlerini yatırmaya devam ettiğinde de emeklilik hakkını kazanmış olacak.
Ayten Kargın, 13 yıl boyunca bir eve düzenli ve sürekli olarak çalışmaya gitmişti. Bu süreler boyunca sigortasız çalıştı. Sendikayla tanışınca da ev işvereniyle konuşup, sigortasının yapılmasını istedi. Bu talebi reddedildi ve Kargın işten çıkarıldı. 5510 Sayılı Yasa kapsamında, ev işçilerinin sigortalı olarak çalıştırılması gerektiğini söyleyerek hizmet tespit davası açtı. Yani 13 yıl boyunca yaptığı hizmetlerin sigortalı çalışma kapsamında olduğunun tespiti için mahkemeye başvurdu.
Kargın verdiği bir röportajda, dava sürecinin mücadeleyle geçtiğini söyledi: “Ben bu davayı ilk açtığım süreçte çok büyük mücadeleler verdim. Şahit bulmak, giriş çıkışlarımı alabilmek için çalıştığım siteye gitmem gerekiyordu. Ancak güvenlik görevlileri beni içeri almıyordu, tanımıyormuş gibi davranıyorlardı. Mücadele ederek, söke söke aldık. Hiç kolay olmadı.”
Ayrıca bu emsal kararla birlikte ev işçisi çalıştıranların da patron olduğu kabul edilmiş oldu. Kargın kıdem tazminatı ve yıllık izin ücretleri için de dava açacak.
Ev işçisi kadınlar örgütlenmeye başlamadan ve seslerini duyurmadan önce onların da bir işçi olduğu, haklarının gasp edildiği, çalışırken yaşamlarını kaybettikleri bilinmiyordu, görmezden geliniyorlardı. Emekçi kadınlar olarak ister fabrikalarda ister evde nerede çalışırsak çalışalım haklarımızı almak için hem hukuki hem de fiili olarak mücadele etmeliyiz. Emekçi kadını ve emeğini görmezden gelen patronlar sınıfından ancak işçi sınıfının kadınıyla erkeğiyle vereceği örgütlü mücadeleyle kurtulabiliriz.