
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2016 Yılı Aile İstatistikleri raporunu yayınladı. Raporda yer alan gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçları, işçi-emekçi ailelerinde yoksulluk oranının yükseldiğini ve yaşam kalitesinin giderek düştüğünü gösteriyor. Rapor yoksulluğun boyutunu, işçi emekçi ailelerinin sefaletini, içinde bulundukları yaşam koşullarının kötülüğünü rakamlarla acı bir şekilde ortaya koyuyor.
Rapora göre Türkiye’de bireylerin yüzde 21,9’u yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Yani her 100 kişiden 22’si yoksulluk sınırının altında, temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamıyor. Bu oran 3 veya daha fazla çocuğu olan ailelerde 45,9’a çıkıyor. Yani 3 veya daha fazla çocuğu olan aile bireylerinin neredeyse yarısı yoksulluk sınırının altında yaşama mahkûm. Demek ki 3-5 çocuk siparişi veren ve Türkiye’nin büyüdüğünü iddia edenler, işçi-emekçi ailelerinin çocuklarını sağlıklı bir şekilde büyütmelerine imkân sağlamıyorlar.
Rapor, işçi emekçi ailelerinin yoksulluğunu çarpıcı bir şekilde ortaya koyarken, aynı zamanda yaşadıkları evlerin durumunu ve ortamını da gözler önüne seriyor. İşçi ailelerinin yüzde 43’ünün konutunda ısı izolasyonu yok. %39’u sızdıran çatı, nemli duvar, ürümüş pencere vb. nedenlerle sağlıklı barınma imkânına sahip değil. Yaklaşık yüzde 25’i endüstri ve trafiğin neden olduğu hava kirliliği nedeniyle çevresel sorunlar yaşıyor. Asgari ücretin alım gücü yüksek barınma, gıda, eğitim ve sağlık giderleri karşısında erirken, işçi ailelerinin sağlıklı koşullarda barınmaya maddi gücü yetmiyor. Özellikle büyük sanayi bölgelerinde fabrika bacalarından çıkan zehirler nedeniyle emekçilerin sağlığı tehlikeye atılıyor. Hava ve çevre kirliliği arttıkça artıyor.
Eğitimi yarıda bırakmak zorunda kalan gençlerin oranı çok yüksek. 2016 yılında 15 yaş üstü gençlerin eğitimi yarıda bırakma oranı yüzde 18,3. Erkeklerin yaklaşık yüzde 60’ı ekonomik sebepler nedeniyle eğitime devam edemiyor. Kadınların ise yüzde 38’i ailesi izin vermediği için eğitime devam edemiyor. İşçi-emekçi ailelerin yoksulluk oranı arttıkça, eğitimi bırakıp çalışmaya gidenlerin oranı da büyüyor.
Rapor işçi ailelerinin birbirlerine ayırdıkları zamanı ve emekçi kadınların durumunu da ortaya koyuyor. Aile bireyleri günde ortalama 2 saat 45 dakikalarını hanehalkı ve aile bakımına harcıyorlar. Erkekler bu faaliyet için süre 53 dakika harcarken, kadınlar 4 saat 35 dakika harcıyor. Kadınların aile bakımı için harcadıkları süre erkeklerin 5,2 katı. Uzun ve yorucu çalışma koşulları işçi ailelerinin birbirine ayıracakları zamanı engellerken, düşük ücretler gezi, tatil, sinema tiyatro gibi aktiviteleri yapmaya olanak vermiyor. Ailelerin sosyal yaşamları kalmıyor. Emekçi kadınlar ise yükün büyük bir bölümünü göğüslemek zorunda kalıyorlar. Gerek ev emekçisi kadınlar gerekse de bir işte çalışan emekçi kadınlar evin düzeninden, çocukların bakımına, eğitimine kadar her şeyi yapmak zorunda kalıyorlar. “Kadın zaten yapmak zorunda” bakış açısı değişmediği sürece kadınlar hem fabrikalarda hem de evlerde ezilmeye, yok sayılmaya devam edecek.
İşçilerin yaşam koşulları giderek kötüleşirken, yoksulluğu çok daha derinden hissederken patronların servetleri katlanarak artmaya devam ediyor. Cumhurbaşkanı iktidara geldikleri günden bu yana Türkiye’nin üç kat büyüdüğünü ama patronların 5-10 kat büyüdüğünü kendi ağzından itiraf etti. Demek ki büyüme işçilerin kursaklarına giren lokmanın küçültülmesiyle olmuş. İşçilerin çocukları en temel eğitim hakkına bile ulaşamazken, patronlar sınıfının çocukları, bırakın Türkiye’yi, dünyanın en iyi okullarında eğitim alma imkânına sahipler. 3-5 çocuk siparişi verenlerin bu çocukların sağlıklı beslenmesi, büyümesi, eğitim alması umurlarında bile değil. Onlar işçi çocuklarını ucuz işgücü ve savaşta kullanılacak asker olarak görüyorlar. İşçiler sağlıklı evlere yüksek fiyatlardan dolayı ulaşamazken, patronlar sınıfının sürdürdüğü lüks yaşam kapitalist sistemin adaletsizliğini, akıl dışılığını gözler önüne seriyor.
Tüm bu gerçekler şunu gösteriyor; gelecek kaygısının ve yoksulluğun olmaması ve herkesin eşit ve bolluk içinde yaşaması için kapitalist sömürü düzenin yıkılması gerekiyor. İşçiler kendileri ve çocukları için güzel günleri ancak örgütlü mücadeleyle kurabilirler.