
“Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi” adıyla geçirilen yasa ile iş güvenliği yasasının kimi maddeleri bir kez daha ertelenmiş oldu. 10’dan az çalışanı olan az tehlikeli işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu 2020 yılına ertelendi. 10 ilâ 50 arasında işçi çalıştıran az tehlikeli işyerlerinde ise iş güvenliği uzmanı görevini eğitim alarak patronun kendisi yerine getirebiliyor.
Yasanın Meclisten geçmesinin üzerinden daha bir hafta geçmeden ölüm haberleri gelmeye başladı. Sakarya’nın Akyazı İlçesi’nde Aqua Park’ta elektrik kaçağı nedeniyle, havuzda yüzen 3 çocukla, onları kurtarmak isteyen 2 kişi akıma kapılarak yaşamlarını yitirdiler. Yapılan denetimlerde kaçak akım rölesinin bulunmadığı tespit edilmiş. Yeterli önlem alınmaması yüzünden 3 çocuk ve 2 yetişkin toplam 5 kişi hayatını kaybetmiştir.
Acil durumlar için her işyerinde “acil durum eylem planı” bulunması gerekmektedir. Havuzda acil bir durum yaşanmıştır, ama orada bulunan insanlar bu tür acil durumlarda neler yapılabileceğini bilmedikleri için elektrik olan havuza girerek kendileri de yaşamlarını kaybetmişlerdir.
Havuz işletmeleri, yasalarda “az tehlikeli” işyerleri arasında yer almaktadır. Bu yüzden bu tür işyerlerinde iş güvenliği uzmanı bulunmamaktadır. Ne bir önlem alınmakta, ne bir denetim yapılmakta, ne de bir eğitim verilmektedir.
Son olarak yapılan yasal değişiklikle birlikte 2020 yılına kadar bu tür az tehlikeli işyerlerinde uzman çalıştırma zorunluluğu ortadan kaldırılmış oldu. Bu tablo bize gösteriyor ki, iş cinayetlerinin önü daha fazla açılacak. Ancak insanların canlarını umursamayan hükümet temsilcileri, utanıp sıkılmadan iş güvenliği ile ilgili önemli maddelerin bir kez daha ötelenmesini kahvehaneler, eczaneler üzerinden gerekçelendiriyorlar. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Müezzinoğlu katıldığı bir TV programında ve bakanlığın resmi sitesinde yayınlanan bir haberde yer alan açıklamalarında şöyle diyor: “1 milyon 100 bin az tehlikeli işyeri var. Bunlar pastane, restoran, lokanta, kahvehane, eczane gibi küçük esnafın olduğu 1 milyon 100 bin küçük esnafımız az tehlikeli iş yapıyor. 310 bin civarında tehlikeli işyeri var ve 300 bin civarında da çok tehlikeli işyeri var. Şimdi biz 2020 yılına kadar az tehlikeli işyerlerine olan yoğunluğumuzu erteledik 2020’ye kadar. Bütün konsantrasyonumuzu çok tehlikeli ve tehlikeli, niye? Ölümlü iş kazaları nerede oluyor? Tehlikeli ve çok tehlikeli yerlerde oluyor. Bu anlamda gerek iş sağlığı ve iş güvenliği uzmanı, gerekse işyeri hekimi sayımızdaki rakamı, bütününe yeterli olmayan rakamı tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerine konsantre ederek, burada tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerindeki iş kazalarını, ölümlü iş kazalarını ve meslek hastalıklarını minimize edecek yoğun bir programı burada başlatıyoruz.”
Önlemler maliyet olarak görüldükçe, iş cinayetleri az tehlikeli, çok tehlikeli dinlemiyor her sektörde, her işyerinde gerçekleşebiliyor. Şimdi Bakana sorsak; meşrepleri gereği bu ölümler için de kaza-kader-fıtrat diyecektir. Ancak bunlar göz göre göre gelen ölümlerdir ve AKP hükümetinin politikaları doğrudan iş cinayetlerini arttıran önemli bir faktördür. İş güvenliği yasasının ertelenmesi kabul edilemez. Çalışan sayısı, tehlike derecesi ayırt etmeksizin derhal tüm işyerlerinde gerekli önlemler alınmalıdır.