MESS ile metal iş kolundaki Türk Metal ve Birleşik Metal-İş Sendikaları arasında Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinin dördüncüsü 21 Kasımda yapıldı. Metal patronlarının temsilcileri önce Türk Metal’le sonra da Birleşik Metal-İş’le toplantı gerçekleştirdiler. MESS temsilcileri, Türk Metal’in yüzde 26,28, Birleşik Metal-İş’in yüzde 34,2 zam talebini fazla bularak revize etmelerini istedi. MESS her iki görüşmede de işçilerin kazanılmış haklarını geriye götürecek dayatmalarda bulundu. Sözleşme süresinin yeniden 2 yıla düşürülmesi ve gerçek enflasyon karşısında eriyen ücretlerin yükseltilmesi tekliflerini kabul etmedi. MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi 1 Eylül 2019-31 Ağustos 2021 dönemini kapsıyor.
MESS tarafından dayatılan maddeler şöyle:
- Sözleşme süresinin 3 yıl olarak kalması,
- 2 ay olan deneme süresinin 4 aya çıkarılması,
- İkramiyelerin fiili çalışmaya bağlı olarak (kıstelyevm) ve aylık yerine yılsonunda ödenmesi,
- 4 aylık süreyle denkleştirme yapılması,
- Telafi çalışması yapılması,
- Hafta tatilinde yapılan fazla mesai ödemelerinde yüzde 100’den daha yüksek oranda ödeme yapan işyerlerinde 1 Eylül 2019’dan sonra işe girenlere yüzde 100 ödenmesi,
- Rapor alımlarında kaç günlük rapor alınırsa alınsın, SGK tarafından ödenmeyen ilk 2 günün hiçbir biçimde işveren tarafından da ödenmemesi,
- Hafif işlerde çalışabilir raporu alan işçilerin kendilerine gösterilen işi kabul etmemesi durumunda iş akitlerinin kendileri tarafından feshedilmiş sayılarak ihbar tazminatı ödenmeden işten ayrılması,
- “İşyerlerine stajyer alımında sendika üyelerinin çocuklarının öncelikli tercih edilmesi” hükmünün sözleşmeden tamamen çıkarılması.
MESS dayatmalarına karşı Birleşik Metal-İş’in talepleri ise şöyle:
- Sözleşme süresi 2 yıl olsun.
- İşe giriş ücreti asgari ücretin yüzde 15 üzerinde olsun.
- Ücretlere öncelikle yüzde 10 zam yapılsın, ardından da saat ücretlerine 3,80 TL eklensin (İlk 6 ay için önerilen bu rakam ortalama yüzde 34,2 artışa denk geliyor). 2. altı aylık dönemde enflasyon+4 puan, 3. altı aylık dönemde enflasyon +5 puan, 4. altı aylık dönemde ise enflasyon +4 puan zam verilsin.
- Sosyal haklarda ortalama yüzde 55 oranında artış, ikinci yıl için ise enflasyon artı 5 puan artış yapılsın.
- Haftalık 45 saat olan çalışma süresi ücretler düşürülmeden 37,5 saate çekilsin.
- Geçici süreli işçi çalıştırılması engellensin.
- Fazla çalışma ücretleri yüzde 150, bayram ve genel tatillerde ise yüzde 200 olsun.
- Yüzde 15’i aşan gelir vergisi ödemeleri patron tarafından üstlenilsin.
- İşçilere işyerine düzenli şekilde gelmeleri halinde 15 saatlik ücret tutarında devam primi verilsin.
MESS dayatmaları fabrikalarda protesto edildi
MESS’in işçilerin taleplerini kabul etmemesi ve hak kayıplarına yol açacak dayatmalarda bulunması, Birleşik Metal-İş’in örgütlü olduğu MESS’e bağlı fabrikaların bahçelerinde ve yemekhanelerde okunan bildirilerle protesto edildi. Bildiride MESS’in 3 yıllık sözleşme, düşük zam, esnek çalışma, deneme süresinin arttırılması gibi dayatmalarının kabul edilmeyeceği vurgulandı. Tüm mal ve hizmetlere her gün yeni zamlar yapıldığı, ücretlerin gerçek enflasyon karşısında eridiği dile getirildi. Bu durumun MESS yetkilileri tarafından da kabul edildiğine dikkat çekilen bildiride; “Diyorlar ki ‘Biz zarar ediyoruz demiyoruz ancak kârımız azalıyor’. Biz de diyoruz ki eliniz biraz kasalarınıza gitsin. Şimdi kârlarınızdan fedakârlık etme sırası sizde” denildi.
Birleşik Metal-İş Sendikası, MESS görüşmelerinin dördüncü toplantısıyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, 17 maddenin görüşüldüğünü, sendikanın teklif etmediği 4 maddenin kabul edildiğini, 13 madde ile ilgili olarak görüşmelerin devam edeceğini belirtti.
Maden-İş gibi örgütlü olma zorunluluğu!
MESS’in dayatmalarına karşı durabilmek, kazanımları koruyabilmek, önceki sözleşme dönemlerinde gasp edilen hakları yeniden kazanmak ve daha ileri kazanımlar elde edebilmek metal işçilerinin kararlı mücadelelerine bağlıdır. İşçi Dayanışması gazetesi ve uidder.org sayfalarında metal işçilerinin mücadelesine rehber olacak nitelikte yazılar yer alıyor. Metal işçilerinin geçmişte nasıl bir mücadele yürüttükleri, DİSK/Maden-İş Sendikasının işçilerin kazanımlarını korumak ve ilerletmek için neler yaptığı yeniden hatırlatılıyor. “Derinden Gelen Kökler”ini öğrenen ve bu köklere sahip çıkan işçilerin mücadelede daha başarılı olacağı belirtiliyor.
Çalışma ve yaşam koşullarının düzeltilmesi, eriyen ücretlerin telafi edildikten sonra enflasyon karşısında anlamlı oranda yükseltilebilmesi ancak ve ancak işçilerin mücadeleci köklerine sahip çıkması, daha kararlı ve daha örgütlü durabilmesiyle mümkün olabilir.