İnsan hayatındaki alışkanlıkları, benzer durum ve şartlar altında sıklıkla ve planlanmadan, kendiliğinden gerçekleşen davranışlar olarak tanımlayabiliriz. Bu tanıma uygun olarak gerçekleştirdiğimiz her türden davranış özelliklerimiz, bizim alışkanlıklarımızdır. İnsanın, kendinde olumlu duygular bıraktığı, yaşam kalitesini arttırdığı ve yapmaktan zevk duyduğu için kendi isteği ile kazandığı alışkanlıkları olduğu gibi, normal şartlarda kabullenemeyeceği fakat belli bir baskı ve dayatma sonucu, zaman içerisinde normal kabul ettiği alışkanlıkları da olabilir.

Kültürel özelliklere göre değişkenlik gösterse de; beğendiği bir filmi sinemada izlemek, ormanlık alanda piknik yapmak, deniz kenarında kitap okumak, sağlıklı yiyecekler ve içecekler tüketmek, egzersiz ve yürüyüş yapmak, girdiği bir ortamda selam alıp vermek, yaşanan dramatik bir olay karşısında acıyı ve hüznü paylaşmak, dayanışma içerisinde olmak… Tüm bu ve benzeri alışkanlıklar insanın kendisinde ve çevresinde duygulara sebep olan, insanın yaşamdan tat almasını sağlayan davranış özellikleridir. Kişi, hoşuna giden böylesi alışkanlıkları belli bir öz disiplin sayesinde zaman içerisinde kendisi kazanabilir. Ayrıca zaman içerisinde, yetiştiği çevre veyahut başka bir etmen etkisiyle, farkında olmadan da edinebilir.

Fakat insanlarda normalde yapmaktan hoşlanmayacağı alışkanlıklar da gelişebilir. Böylesi alışkanlıklar, kişinin kendi isteğinden bağımsız, dışsal faktörlerin zorlamasıyla edinilen alışkanlıklardır. Olumsuz bir davranışın, kişiler tarafından kanıksanması, alışkanlık haline gelebilmesi; dış bir unsur tarafından, çeşitli yol ve yöntemlerle gerçekleştirilmeye zorlanması ile oluşur. Bir bakıma zorunlu olarak gerçekleştirilen bu eylemler, belli bir süre sonra günlük rutinden otomatikleşmeye geçer ve kişilerde alışkanlığa dönüşür.

Gelelim meselemize. İçinden geçtiğimiz dönemde dünya büyük bir krizle sarsılıyor. İşsizlik, yoksulluk ve açlık, bu krizin doğrudan sonuçları olarak artıyor. Şimdi egemenlerin, yaşanan krizin olumsuz etkilerine karşı doğabilecek tepkileri bastırabilmek, işçi ve emekçileri dizginleyebilmek için başvurduğu yönteme bir göz atalım. Böylece topluma adeta deli gömleği giydirmek için nasıl çalıştıklarını görmüş oluruz.

Öncelikli olarak 24 saat televizyon ekranlarında gözle görülmeyen, son derece ölümcül bir düşmanın, toplum sağlığını tehdit ettiği yaygarası koparılıyor. Öte yandan “halk sağlığını korumak için” denilerek tamamen krizden etkilenen sermayeyi kollamaya ve toplumu baskı altına almaya dönük önlemler alınıyor. “Elbirliği ile bu musibeti yenebiliriz. Biz gerekli tedbirleri alıyoruz. Sizin üzerinize düşen de bu tedbirlere uymaktır” deniyor. Böylece egemenler; yaratıkları korku atmosferiyle toplumu, yaşanan tüm sıkıntıların sebebinin Covid-19 olduğuna ikna etmeye çalışırken, aynı zamanda da sorunu çözmeye yardımcı olduklarını gösteren, psikolojik bir hava yaratıyorlar. “Çözüme dair” diyerek dayattıkları önlemler ise, “dost ve akraba ziyaretlerine gitmeyi bırakın, müsaitseniz dahi misafir kabul etmeyin, güneşli havada eve kapanın ve kimseyle yan yana gelmeyin. Bir de bu sürecin kaçınılmaz bir sonucu olarak yaşanan; işsizlik, yoksulluk, açlık, savaşlar ve ölümleri de normal karşılayın. Bunlara da alışın, kabullenin…” oluyor.

Normalde bu tür zorlamalar, kişilerin kolay kolay kabullenmeyeceği davranışlardır. Ancak insanlar korktukları için uymak zorunda kalıyorlar. Çünkü tersi bir durumda hastalanacaklarından korkuyorlar. Önlemlere uyulmadığı gerekçesiyle; kabahatler kanununun en üst seviyesindeki para cezalarına çarptırılıyorlar. Ya da yola çıkmış her araç durdurulup, normalde 5 saniyede geçebilecek bir mesafe basit bir ateş ölçme uygulaması ile yarım saatte geçilemez hale getirildiği için kişiler, bir daha bu ve benzeri uygulamalarla karşılaşmak istemediklerinden evlerinde kalmayı seçiyorlar. Bir yandan korku ve panik, bir yandan baskı ve denetimler. Böylece, eve kapanmak, işsizlik, açlık, yoksulluk ve sürekli kontrol zaman içerisinde alışkanlığa dönüşebiliyor.

Tüm bunlar çürüyen kapitalizmin derinleşen krizinin sonuçlarıdır. Sermaye sınıfı yarattığı Covid-19 paranoyası ile baskıları normal göstermeyi, kanıksatmayı hedefliyor. Kitlelerde ortaya çıkabilecek tepki ve isyanların önünü almak için “sokakları tehlikeli, işçi mitinglerini gereksiz, insani münasebetleri mesafeli” hale getirmeye çabalıyor. Burjuvazinin hile ve aldatmacalarına rağmen gerçekler gün gibi ortadadır. Çürümüş olan bir doku ya da organ değil, kapitalist sistemin ta kendisidir. Anormal olan kapitalizmdir!