
Gün geçtikçe artan enflasyon, hayat pahalılığı, işsizlik çocukları da işçiliğe zorluyor. İSİG Meclisi verilerine göre 2025 yılının başından beri 24 çocuk işçi, iş cinayetleri sonucunda hayatını kaybetti. İşçi sınıfının uluslararası birlik, mücadele ve dayanışma günü olan 1 Mayıs’ın hemen ertesinde, Gaziantep’te 15 yaşında Suriyeli bir çocuk işçi olan Davut Bozan, Çanakkale’de vücudunun yüzde seksen beşi yanarak can veren yine 15 yaşındaki Şerafettin Başarır, iki ay önce Niğde’de geri dönüşüm fabrikasında kolunu makineye kaptırıp hayatını kaybeden Abdurrahman Özkul hatırımızda! Daha böyle binlerce adını bilmediğimiz kardeşimiz var. Kardeşlerimizin bir kısmının olması gereken yerler ne fabrikalar ne de atölyeler… Onların yeri okul sıraları, oyun alanları, arkadaşlarının yanı… Yetişkin ya da çocuk, hiçbir işçi iş güvenliği ve işçi sağlığı tedbirleri alınmadan çalıştırılmamalı, genç işçiler başlarında deneyimli gözetmenler olmadan çalıştırılmamalı. Peki, işçi ve çocuk işçi cinayetlerini ülkemizde ve tüm dünyada önlemek için neler yapabiliriz?
Kâğıt üzerinde çocuk işçi cinayetlerini engellemek için her şey yapılıyor gibi görünüyor;
- 1938: ABD Adil Çalışma Standartları Yasası, 16 yaşın altındaki çocuklar için çalışma saatlerini ve iş türlerini kısıtlıyor.
- 1973: 172 ülke tarafından onaylanan Asgari Yaş Sözleşmesi, istihdam için asgari yaşı belirliyor ancak bazı istisnalara da izin veriyor.
- 1989: BM’nin çocukların büyüme ve gelişme haklarının korunmasını garanti altına almak amacıyla onayladığı Çocuk Hakları Sözleşmesi yürürlükte.
- 1992: O günden bu yana çocuk işçiliğinin küresel çapta ortadan kaldırılmasını teşvik etmek ve ülkelerin çabalarını desteklemek amacıyla Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Program (IPEC) yürürlükte.
- 1999: 186 ülke tarafından onaylanan Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimlerinin Ortadan Kaldırılması ve Yasadışı İşgücünün Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi, kölelik, çocuk ticareti, borç karşılığı çalıştırma, silahlı çatışmalarda zorla çalıştırma, fuhuş, pornografi, uyuşturucu kaçakçılığı ve diğer yasadışı faaliyetler gibi uygulamaların sona erdirilmesini gerektiriyor.
- 2021: BM Genel Kurulu, bu yılı Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılması Yılı olarak ilan etti ve sözde bu konuda çalışmalarını sürdürüyor.
- 2025: BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri kapsamında bu yıl her türlü çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi için uluslararası taahhütte bulunuluyor.
Alınan kararlara, atılan imzalara bakınca sorunun çözümü için adımlar atılıyor gibi algılanabilir, ama bu sistemde çocuk işçiliğin, çocuk işçi cinayetlerinin kapitalistlerin imzaladığı sözleşmelerle, yasalarla sona ermesi, azalması mümkün değil. Sömürü sistemi kapitalizmin temel güdüsü, kâr elde etme ve sermayeyi büyütmedir. Kâğıt üzerinde yasaklanmış görünse de çocuk işçiliğin önü açılıyor, çocuklar tezgâhlarda, inşaatlarda katlediliyor. Dünyanın her tarafında emeğiyle hayatını kazanmaya çalışan çocukların sesini duymak duyurmak zorundayız. Nasıl çocuk emeğini sömürmek isteyen burjuvazi varsa onun karşısında da küresel işçi sınıfı olmak zorundadır. Çocuk emeği sömürüsüne karşı mücadelemizi büyütmeliyiz. Her zaman haykırdığımız gibi kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber ya hiç birimiz!