Buradasınız
Cargill İşçileriyle Sohbet
Cargill işçileri “Çocuklar iyi yaşasın diye babalar direniyor” diyerek direnişe başlayalı 530 günü geçti. Onlar sendikalaşma hakkını kullandıkları için işten atıldılar. Ama boyun eğip gitmek yerine hakları için, çocuklarının geleceği için mücadele etmeyi tercih ettiler. Onların direnişe başladığı dönem ekonomik krizin etkilerinin hissedilmeye, yaşam koşullarının daha da ağırlaşmaya başladığı dönemdi. Günler haftaları, haftalar ayları kovaladıkça elektrikten doğalgaza, gıdadan okul harcamalarına her şeye zam üstüne zam geldiğine tanık oldular. Yaşam giderek zorlaşırken onlar her şeye rağmen direnişteydiler ve halen direnmeye devam ediyorlar.
Evet, onlar çocuklarının iyi yaşaması umudunu direnişlerinin sloganı yaptılar. Eşleri ve çocukları bu yolda onları desteklediler, desteklemeye de devam ediyorlar. Karşılaştıkları zorlukları birlikte göğüslemeye çalışıyorlar. 9 Eylülde okullar açıldı. Okullar açıldığında Cargill işçileri çocuklarının heyecanını uzaktan paylaşmak zorunda kaldılar. Çünkü direnişlerini Cargill genel merkezinin bulunduğu İstanbul Palladium Tower önüne taşımışlardı. Şartlar ne olursa olsun okulların açılması çocukları heyecanlandırır. Geçim sıkıntısı, yaşam zorlukları onların çocuk heyecanını kolay kolay yok edemez. Ancak büyükler için durum başkadır. Bir taraftan elbette paylaşırlar çocuklarının heyecanını ama diğer taraftan okul ihtiyaçlarını karşılayamama stresi daha baskındır. Peki, Cargill işçileri neler yaşadılar okullar açılırken? Okul masraflarını nasıl karşıladılar? Eğitim sistemi hakkında ne düşünüyorlar? Direnişlerinin 530. gününde iki direnişçi işçiyle, Fatih ve Özgür’le bunlar üzerine sohbet ettik.
Fatih’in biri anaokuluna diğeri ilkokul 4’e giden iki oğlu, bir de liseye yeni başlayan kızı var. Fatih işten çıkarıldıkları ilk hafta bunu çocuklarına söyleyememiş. Her akşam babalarını artık ezberledikleri eve dönüş saatinde kapıda bekleyen çocuklarını üzmek istememiş. “Benim akşam işten dönüş saatimi biliyorlardı. Her gün o saatte dönüşümü bekler, kendileri için ne aldığımı sorarlardı. Bir hafta boyunca her sabah işe gider gibi çıktım evden. Akşam iş çıkışı saatine göre elimde abur cuburla eve döndüm” diye anlatıyor Fatih ilk günleri. Tabi bunun hep böyle gitmeyeceğinin de farkındaymış. Sendikayla birlikte direniş kararı alınınca çocuklarını karşısına almış ve durumu anlatmış: “Onlara ‘Çocuklar babanız işten çıkarıldı. Artık bir gelirimiz yok. Sadece belirli bir miktar işsizlik maaşı alacağız. Aynı zamanda direnişe başlayacağız’ dedim. Kızım ağlamaya başladı. ‘Ne olacak bizim okulumuz, masraflarımız?’ dedi. ‘Bir şekilde halledeceğiz. Bir yerlerden kısacağız, fuzuli harcamalar yapmayacağız’ diyerek anlatmaya çalıştım. İlk başta çok üzüldüler. İnsanlar geliyordu geçmiş olsun demeye. Onları görüyorlardı, daha da üzülüyorlardı. Anlamıyorlardı tabi.” Elbette süreç içinde babalarının neden direndiğini, hakkını aradığını anlamışlar.
Eğitim sözde değil, gerçekten ücretsiz olmalı
Bu yıl okul masraflarının ne kadar çok tuttuğunu konuşuyoruz işçilerle. Fatih’in kızı bu yıl Anadolu lisesine başlamış. “Sadece okul kıyafetleri 300 liraya yakın tuttu. Okul senelik 150 lira para istiyor. Aralarda daha ne isterler bilmiyorum” diyor. Özgür’ün bu yıl 1. sınıfa başlayan oğlunun sadece okul kıyafeti 150 lira tutmuş. O da ileride neyle karşılaşacağını bilmiyor. Okullarda ciddi yekûn tutan kalemlerden biri de kitaplar. Fatih, “kitaplar veriliyor fakat kitaplar yetersiz olduğu için öğretmenler mecburen kitap aldırmak zorunda kalıyorlar. Onlar da epey yüklü bir meblağ tutuyor. Oysa devlet ücretsiz işe yaramayan kitap dağıtacağına kitap masrafı kadar parayı ailelere verse daha yararlı olur” diyor.
“Aslında olması gereken tüm okullarda kaliteli, bilimsel bir eğitime uygun bir müfredatın belirlenmesi ve buna uygun kitapların basılması. Böyle bir durumda hiçbir öğretmenin ek kitap aldırması gerekmez” dediğimizde, Fatih eğitimin bu koşullarda daha kaliteli olamayacağını söylüyor:
“Ders kitaplarına abuk sabuk konular koyuyorlar. Kitaplar ücretsiz diyorlar ama aslında değil. Çünkü devlet kendi istediğini karşılıyor. Diğer her şeyi aileler kendileri karşılıyorlar. Okullarda hademe giderleri, temizlik masrafları hep bizden alınıyor. Bir de okul kıyafetleri meselesi var. Nihayetinde durumu olan var, olmayan var. İstediği gibi giyinemeyen çocuklar diğerlerinin karşısında kendini ezik hissedebilir. Tamam, okul kıyafeti diye bir şey olsun ama bunu devletin karşılaması lazım. Her okulun kıyafeti farklı. Benim üç çocuğum var, hangi birinin okul kıyafetini karşılayayım? Servis ücreti dersen aylık 240 lira. Üç çocuk için 720 lira yapıyor. Sonra Cumhurbaşkanı çıkıp üç çocuk yapın diyor. Nasıl olacak bu? Sendikalaşmak istediğimde işten atılıyorum, sesini çıkarmıyorsun. Biz burada 530 gündür direniyoruz ama iktidardan ne bir milletvekili geldi yanımıza ne de cumhurbaşkanından, ya da o zamanın başbakanından bir açıklama yapıldı. Beni yalnız bırakıyorsun. Asgari ücretle çalışmaya zorluyorsun. Sonra da eğitimin her şeyini paralı yapıyorsun. Nasıl geçineceğim ben? Eğitim sözde değil, gerçekten ücretsiz olmalı. İçeriği kalitesiz kitapları ücretsiz dağıtarak ücretsiz eğitim olmaz” diye de ekliyor.
Eskiden bir kişi çalışırdı, 10 çocuğa bakardı!
Eğitim masraflarını konuşurken mesele ister istemez zamlara geliyor. Önümüz kış. Fatih doğalgaza yapılan zamları hatırlatıyor ve ekliyor: “Yazın kimse fark etmedi ama bakalım kışın ne olacak?” Özgür eskiden 50 lirayla pazar alışverişini yaparken şimdi 80-90 lirayla pazar çantasını dolduramadıklarını söylüyor. Evet, her şeye zam yapılıyor ama sıra işçiye gelince hiçbir şey yok. Son zamanlarda “zam” kelimesi yerine kullanılan moda sözcüğü bilip bilmediklerini soruyoruz. Moda kelimenin “güncelleme” olduğunu söyleyince önce bir gülüşme oluyor. Sonra Fatih alıyor yine sözü: “İsmini değiştirip insanlara yutturuyorlar işte. Bizim bu oyuna kanmamız için cahil olmamız lazım. Güncelleme nedir ya? Bunun adı zamdır, ekonominin kötüye gitmesidir. Ülkeyi yönetemeyen siyasiler yüzünden ekonominin kötüye gitmesinin bedelini işçiler, emekçiler ödüyor. Bizim cebimizden paralarımız vergi, zam olarak geri alınıyor. Zaten üç kuruşa mahkûm edilmiş durumdayız. Evde iki kişi çalışsak karnımızı zor doyuruyoruz. Eskiden bir kişi çalışırdı, 10 çocuğa bakardı.”
Özgür, babasının “ben senin yaşındayken ev yaptım” dediğini anlatıyor. Gemlik’te bir ev ortalama 200 bin liraymış. “2000 lira maaş alan biri 200 bin liralık evi nasıl alsın? Neredeyse bütün bir ömür yemeden içmeden çalışması gerek!” diyor. Direniş boyunca ara ara ek işler yaparak geçimlerini sürdürmeye çalışmışlar. Sendikanın desteğini almışlar elbette ama “o da bir yere kadar” diyorlar. Özgür kıraathanede çalışmış, Fatih çeşitli elektrik işleri almış. Yine de borçlanmaktan kurtulamamışlar. Özgür “7500 lira kadar sağa sola borçlandım. Annem ve babamın desteğiyle idare edebiliyorum” diyor.
Siz zaten fakirsiniz!
Sohbetimiz sırasında laf lafı açınca direniş sürecinde çocuklarla ilgili bir anıları olup olmadığını sorduk. Her ikisinin de yüzünde bir tebessüm belirdi. İlkin Fatih aldı sözü. Bir gün ortanca oğlunun okulunda çocuklar aralarında bir tartışma yaşamışlar. Oğlunun arkadaşlarından biri kızgınlıkla “senin baban işsiz, siz zaten fakirsiniz!” demiş. Okulda öğretmenler direnişi biliyorlarmış. Bazı velilerin de bilgisi varmış. Belli ki oğluna bunu söyleyen çocuğun ailesinin de bu direnişten haberi olmuş. “Ben burada o çocuğun hakkı için de direniyorum ama aile bunun farkında değil. Çocuklarına nasıl yansıttılarsa artık, benim oğluma kötü bir şeymiş gibi bunu söyleyebiliyor. Direniş sürecinde ben başka yerlerden iş teklifleri de aldım ama gitmedim. Ben o teklifleri kabul etmeyip direnmeyi tercih etmişsem sadece kendi çocuklarım için değil, başka çocuklar için de bunu yapıyorum” diye anlatıyor Fatih.
“Peki, yoksul olmak ayıp mı?” diye soruyoruz. “Elbette değil. Yoksul olmak bizim ayıbımız değil, bizi bu koşullarda yaşamaya mecbur eden patronların ve onları yasalarla koruyan devletin ayıbıdır” diyor. Eylül ayında dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 6,724 lira olarak açıklandı. Bir evde üç kişi asgari ücretle çalışsa yine yoksulluk sınırını geçemiyor. Bu durumda hangimiz yoksul değiliz ki!
Özgür, şehir dışından kendilerini ziyarete gelen ablasının kızına bir hediye almak istediğini ama parasızlıktan alamadığını anlatıyor. Kırk yılda bir yanına gelen küçük yeğenine bir hediye alamamak kötü hissettirmiş. Fatih’in de oğluyla başka bir anısı daha var. Henüz işi varken oğluna iyi bir karne getirmesi durumunda Xbox alma sözü vermiş. Fakat bu süreçte işten çıkarılmış ve direniş süreci başlamış. Tabi okullar kapanınca oğlu karneyi getirip hediyesini istemiş. Oğlunun hevesini kırmamak ve verdiği sözü tutmamış olmamak için babasından ve kız kardeşinden destek almak zorunda kalmış.
Sohbet koyu, çaylar sıcak. Ancak burada değindiklerimizden ibaret olmayan sohbetimizi bir yerde bitirmek zorunda kalıyoruz çünkü gitme vaktimiz geliyor. İki gün sonra işçiler Bursa’ya geri döndüler, mücadelelerine orada devam edecekler. İstanbul’a gelmiş olmaktan, bizler gibi işçi örgütlerinden, çeşitli parti ve sendikalardan gördükleri destek ve dayanışmadan çok memnun olduklarını ifade ediyorlar. Bizler de UİD-DER olarak mücadele eden işçilere destek vermeyi zaten sınıf dayanışmasının bir gereği olarak gördüğümüzü söylüyoruz. Sıcak çaylar eşliğinde yapılan sıcak bir sohbetin ardından bir de Bursa’ya davet edilmek mutlu ediyor bizi. Bursa’da görüşmek dileğiyle direniş alanından ayrılıyoruz.
- Malatyalı Kadın Tekstil İşçisi İle Deprem ve Kadın İşçiler Üzerine Söyleşi
- Nilgün Soydan ile Kemal Türkler Söyleşisi
- Genel-İş İzmir 8 No’lu Şube Başkanı Gümüştekin ile Söyleşi
- İş Güvenliğimiz İçin 1 Mayıs’ta Sınıfımızın Saflarındayız
- Avukatlar Anlatıyor: Yasalar Yetmez, İşçi Sınıfını Örgütlülük Kurtarır
- Bir Afgan Göçmen İşçiyle Söyleşi: “Ölmek ya da Özgürce Yaşamak”
- Ekmekçioğulları İşçileri ve Anadolu Şube Başkanı Deniz Ilgan’la Direniş Üzerine
- Söz Hakları İçin Direnen Ekmekçioğulları İşçilerinde
- Trelleborg İşçileriyle Grev Üzerine Söyleşi
- Cargill İşçileriyle Sohbet
- Akkuyu Nükleer Santrali Şantiyesi İşçileri İş Bıraktı
- Hakları İçin Mücadele Eden İşçiler Kazanıyor
- Ücret Gasplarına, İşten Atmalara ve Baskılara Karşı Mücadeleler Sürüyor
- Gates Endüstriyel Metal Kauçuk’ta Grev Başladı
- Ekol Ofset ve Aunde Teknik’te Sendika Düşmanlığı
- Patiswiss’de Sendika Düşmanlığı Protesto Edildi
- Durak Tekstil İşçilerine UİD-DER’den Dayanışma Ziyareti
- Erciyas Grevini Ziyaret Ettik
- Esitaş İşçileri Sendikalı Olma Hakkını Mücadeleyle Kazandı
- Antep’te Düşük Ücret Dayatmasına Karşı İş Bırakma Eylemleri
- İşçiler Patronların Düşük Ücret Dayatmasına Boyun Eğmiyor
- Patronların Sendika Düşmanlığına Karşı İşçiler Direnişte
- Daha Yüksek Ücret İçin İşçi Eylemleri
- Erciyas Çelik Boru İşçileri Grevde
- Özak İşçileri İstanbul ve Urfa’dan Seslendi: Geri Adım Atmayacağız
- Özak Tekstil İşçileri Direnişlerini İstanbul’a Taşıdı
- Şahinkul Makina İşçilerine Dayanışma Ziyareti
- Kromevye’de Hukuksuzca İşten Çıkarılan İşçi Direniyor!
- 2023’ten 2024’e Hak Gasplarına Karşı Mücadeleler Sürüyor!
- Hak Gasplarına Karşı Mücadele Grevlerle Direnişlerle Sürüyor!
Son Eklenenler
- Mersin’in Gülnar ilçesinde yapımı devam eden Akkuyu Nükleer Santrali şantiyesinde çalışan işçiler Ocak ve Şubat ayı ücretleri ödenmediği için 27 Martta iş bıraktı. Santralin Türkiye tarafının genel yüklenici firması IC İçtaş bünyesinde çalışan...
- Özak Tekstil işçileri sendika değiştirme hakkını kullanarak BİRTEK-SEN’de örgütlendikleri için patronun işten atma saldırısıyla karşılaşmış ve 27 Kasımda direnişe geçmişlerdi. Tüm baskı ve engellemelere rağmen sendikalarıyla birlikte mücadeleyi...
- Bayburt Grup’a bağlı Agrobay Seracılık’ta çalışan işçiler Tarım-Sen’e üye oldukları için tazminatları ve 2 aylık maaşları ödenmeden işten atılmışlardı. 22 Ağustosta direnişe geçen işçiler patronun yalanlarına, jandarma saldırısına, defalarca...
- İşçilerin, patronların saldırılarına karşı mücadelesi sürüyor, bu mücadelelerin bir kısmı anlamlı kazanımlarla sonuçlanıyor. Sendika düşmanlığına karşı direnişe geçen RC Endüstri işçileri patrona geri adım attırdı. Direnişin 20. gününde üretimi...
- Sermayelerini büyütmeyi her şeyin önüne koyan patronlar sınıfı dünyanın dört bir yanında iş güvenliği önlemlerini almayarak, doğayı tahrip edip felaketlerin önünü açarak işçilerin canını almaya devam ediyor. Türkiye’de ve dünyada depremlerde,...
- İtalya İşçi Sendikası UIL ülkede giderek artan iş cinayetlerine karşı 19 Martta Roma’da protesto gösterisi düzenledi. Sendika öncülüğünde yapılan eylemde giderek artan işçi ölümleri protesto edildi. İş güvenliği önlemlerinin alınmamasının işçilerin...
- Sorunlarımız giderek artıyor. Çevremde pek çok insandan “hiçbir şey değişmiyor” cümlesini duyuyorum. Onlara soruyorum: “Peki, değişmesi için sen ne yapıyorsun?” Herkes çözümü birbirinden bekliyor, sonra da “neden böyle” diye şikâyet ediyor. Sonuç...
- Hak gasplarına karşı işçilerin, emekçi kadınların ve emeklilerin hak arayışı sürüyor. Çeşitli işkollarından işçiler İzmir’den Manisa’ya, İstanbul’dan Ankara’ya kadar direnişlerle, yürüyüşlerle, basın açıklamalarıyla seslerini yükseltiyor.
- Başlıktaki sorunun cevabı aslında çok basit: kim karıştırıyorsa onun işine gelir doğal olarak. Çalışmakta olduğum işyeri ağır sanayi… Genç işçilerin yanı sıra çocuk ve yaşlı emeği sömürüsü de katmerli olarak yaşanıyor. Ücretlerin çevredeki...
- Türkiye’de mevcut siyasi iktidar, pek çok alanda politika değiştirdi, iç ve dış politikalarında keskin zikzaklar çizdi, defalarca doğrultu değiştirdi. Fakat doğrultusunu hiç değiştirmediği, istikrarını hep koruduğu bir alan var: Emek politikaları!
- Binlerce yıl önce atalarımızın avlanmak için kullandığı bumerang, atıldığı noktaya geri dönmesiyle bilinir. Bumerangın bu özelliğine atıfla, kişinin gösterdiği tutum ve davranışların sonuçlarının eninde sonunda kendisine geri dönüşü olacağını...
- Bursa’nın Gemlik ilçesinde faaliyet gösteren Borusan Lojistik A.Ş’de Liman-İş Sendikası’na üye olan 4 işçi işten çıkarıldı. Sendikalaştıkları için işten atılan işçilerin geri alınması ve sendikal baskılara son verilmesi talebiyle 21 Martta fabrika...
- Her işçinin belki bir tesadüf neticesinde ve o güne değin ilk kez duyduğu, duyduğunda da “işte aradığım cevap buydu” dediği sözler vardır. Sınıf temelinde örgütlü işçiler buna “kulağına kar suyu kaçırmak” da derler. Benim kulağıma kar suyunu kaçıran...