Hafta Tatili Haktır, Gasp Edilemez!

14 Temmuz 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yasa değişikliğiyle turizm sektöründe çalışan işçilerin hafta tatili hakkı fiilen gasp edildi. 4857 sayılı İş Kanununun 46. Maddesinde yapılan değişiklik şöyle: “Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizm işletmesi belgesi verilen konaklama tesislerinde çalışan işçilerin bu fıkra kapsamında hak kazandığı hafta tatili, işçinin yazılı talebi veya onayı ile hak kazandığı günü takip eden dört gün içinde kullandırılabilir. Bu halde işçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük normal çalışma süresi kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz.”

Yani turizm sektöründe çalışan işçiler artık 6 günlük çalışmanın ardından bir günlük tatil yapamayacak. Kesintisiz 10 gün çalıştıktan sonra hafta tatilini kullanabilecek. Üstelik işçinin hak kazandığı hafta tatilinde çalışması karşılığında fazla mesai ücreti alamayacağı da açık açık belirtiliyor. Ama ne hikmetse kullanamadığı tatil haklarını daha sonra ne zaman, nasıl kullanacağına dair hiçbir bilgi yer almıyor. Mesela patronlar işçiye yıl boyunca her seferinde haftalık tatilini geç kullandırırsa işçinin yılda 52 olan izin hakkı 35’in altına düşebilecek. Böyle bir yasa değişikliğinin ardından turizm işletmelerinde çalışan işçilerin nasıl dizginsiz bir sömürüye maruz kalacağını tahmin etmek zor olmasa gerek. Zaten haftalık izin kullanamayan ama yine de fazla mesai ücreti aldığı için bu duruma katlanan yüzbinlerce işçi, artık hiçbir ek ödeme almadan kesintisiz 10 gün çalışmak zorunda kalacak. Yasa değişikliğinde geçen “işçinin yazılı talebi ve onayı ile” ifadesinin hiçbir anlamı olmadığını tüm taraflar gayet iyi biliyor. Yasalardaki açıkları kullanmakta üstün maharete sahip olan patronlar, burada da işçiye daha baştan imzalatacakları “onay belgesi” ile işlerini halledecekler, bu haksızlığı bile işçinin talebiyle yaptıklarını ileri sürebilecekler!

Bu yasa değişikliği yalnızca turizm işçilerini değil tüm işçileri yakından ilgilendirmektedir. Nitekim daha şimdiden inşaat patronlarının ve daha başka sektörlerdeki patronların benzer bir yasa değişikliğini kendileri için de istedikleri belirtiliyor. Bugün turizm işçilerine yapılan çok açık bir hak gaspıdır. Bu, öncelikle işçinin hem bedensel hem de zihinsel sağlığı için gerekli olan dinlenme hakkının gasp edilmesidir. İşçinin sosyal yaşamının, ailesine ve kendisine ayıracağı zamanın gasp edilmesidir. Aynı zamanda fazla mesai ücretinin gasp edilmesi ve işçi ücretlerinin düşürülmesi anlamına gelmektedir. Konaklama ve Eğlence İşleri işkolunda resmi verilere göre 1 milyon 200 bine yakın işçi çalışıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Ocak 2025 verilerine göre bu işkolunda çalışan işçilerin sendikalaşma oranı yüzde 4 civarında, yani sadece 50 bin işçi sendikalı olarak çalışıyor. Büyük çoğunluğu sendikasız çalışan işçiler düşük ücretler, ağır çalışma koşulları ve şimdi de uzun çalışma süreleriyle turizm patronları için sömürü cenderesine sokuluyorlar.

Cumhurbaşkanı Erdoğan yıllar önce ülkeyi şirket gibi yönetmek istediğini söylemişti. İşte şirket gibi yönetmenin sonucu budur. Patron olan bakanlar, sermaye lehine işçileri daha fazla sömürmek üzere çıkarılan yasalar, kazanılmış hakların bir düzenlemeyle yok sayılması… Hafta tatili hakkı işçilerin mücadeleleriyle kazanılmış ve uluslararası sözleşmelerle güvence altına alınmış bir haktır. Gasp edilmesi kabul edilemez! Haklarımızın gasp edilmesine, emeğimizin yok sayılmasına, sermayenin ve iktidarın saldırılarına karşı bir araya gelelim, birliğimizi örelim.