İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmaması, gerekli denetimlerin yapılmaması, yasaların patronlar lehine esnetilmesi ve ertelenmesi nedeniyle her gün iş cinayetleri gerçekleşmeye devam ediyor. En çok kâr getiren kuruluşlar arasında, listenin üst sıralarında yer alan Tüpraş da bunlardan biri. İzmir’in Aliağa ilçesinde faaliyet gösteren Tüpraş, Türkiye sermayesinin gözbebeği olarak görülüyor. Bugün Tüpraş’ta saat 09.25’te boş bir tankın bakımı sırasında bir patlama meydana geldi. Kemal Şaşmazer, Yusuf Kepenek, Mehmet Karademir ve Mehmet Dere adlı işçiler gerçekleşen iş kazasında hayatlarını kaybettiler, 2 işçi de yaralandı.
Patlamanın ardından Aliağa Kaymakamı Bayram Yılmaz’ın yaptığı açıklamaya göre, tankın içinde 6 kişi çalışıyordu. Patlama nedeniyle işçilerden 4’ü öldü. 2 yaralının durumu ise iyi. Patlamadan sonra TÜPRAŞ’ın kendi uzmanlarının olaya müdahale ettiği belirtiliyor. Kaymakam Yılmaz’a göre patlama bir iş kazası ve tesis üretime devam ediyor. Kaymakam, bir sorun olmadığını belirtmek için üretimin devam ettiğini vurgulama ihtiyacı duyuyor. Böylece işçiler öldü ama sermayenin çıkarları güvende, herkes müsterih olsun demiş oluyor.
Patlamanın gerçekleşme biçimine bakıldığında neden kaynaklandığı açığa çıkıyor.
Tankın temizliğini yapan işçiler taşeron firmaya bağlı olarak çalışıyorlar. 6 işçinin bir bölümü temizlik yaparken geri kalanı kaynak işini yapıyordu. Bu sırada, kimyasal maddeler tepkime gösteriyor ve bir anda patlama gerçekleşiyor.
Tersanelerde benzer şekilde gerçekleşen iş kazalarında çok sayıda işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Tersanelerde meydana gelen iş cinayetlerinin taşeron çalışma biçiminden kaynaklandığını anlatan çok sayıda yazı yayınlandı uidder.org [1]’da ve İşçi Dayanışması [2] bülteninde. Taşeron çalışma biçimi devam ettikçe ve iş güvenliğini sağlamaya dönük yasalar patronlar lehine esnetildikçe işçiler ölmeye devam edecek. Sermaye de işçilerin kanı üzerinde büyümeye devam edecek.
1353 işçinin çalıştığı TÜPRAŞ’ın Aliağa Rafinerisi, 1972’de yılda 3 milyon ton ham petrol işleme kapasitesiyle üretime başladı. 1987’de kapasite yılda 10 milyon tona ulaştı. Bu tesiste 2016 yılında 7,3 milyon tonu yurt içinde olmak üzere toplam 10,4 milyon ton ürün satışı gerçekleştirildi. Ülkenin en büyük tesislerinden biri olan TÜPRAŞ’ta taşeron çalışma biçimi de uygulanıyor. İzmir Aliağa’daki tesis dâhil olmak üzere her tesiste iş cinayetleri gerçekleşiyor ve işçiler yaşamını yitiriyor.
Tüpraş’ta önceki yıllarda gerçekleşen iş cinayetlerinde yaşamını kaybeden işçiler şunlar:
5 Temmuz 2012’de Salih Dilme,
13 Mart 2014’te İzmir Rafinerisi’nde Ramiz Arı,
13 Ekim 2014’te İzmir Rafinerisi’nde Taner Sağlam [4],
7 Ağustos 2015 İzmir Rafinerisi’nde Timuçin Köker,
18 Ağustos 2015’te İzmit Rafinerisi’nde Mehmet Kalaycıoğlu,
17 Nisan 2016’da İzmit Rafinerisi’nde Mustafa Er yaşamını yitirdi.
Yaşamını yitiren işçilerin yanı sıra çok sayıda işçi de yaralandı.