8 Mart Yol Gösteriyor: Engeller Mücadeleyle Aşılır

İnsanın yaşamını nasıl sürdürmesi gerektiğine dair her dönemde yazılmış kitaplar var. Mühim yazarlardan kişisel gelişimcilere dek tüketilemeyen, hep irdelenen bir konu bu. Bugünün dünyasında sanki çok alternatif varmış gibi! Kapitalist düzende insan, insan gibi yaşayamaz. Ama biz insan gibi yaşamak, çocuklarımıza güzel bir dünya bırakmak istiyoruz. Bu zulüm düzeninden kurtulmak istiyoruz. Biz işçilerin tek kurtuluş yolu olduğunu biliyoruz. Bu yolda yürürken neler neler görüyoruz… UİD-DER’li bir kadın işçi olarak aynı şeyi tekrar tekrar anlıyorum. Aynı duyguları sürekli yaşıyorum. Sınıfımdan insanlarla, mücadeleci insanlarla beraberken, bin bir derdin, kederin arasında mutlu olabiliyorum. Bizim buluşmamıza vesile olan türlü haksızlıklara rağmen umutla dolabiliyorum. Sahip çıkmak, sahip çıkılmak güç veren muhteşem bir duygu. Birbirimizi böylesine anlayabilmek, hissedebilmek… Bu doğru olan! Böyle yaşamalıyız. Yaşadığım her an ailemle, evladımla sınıfımın safında olmakla gurur duyuyorum. Dünyanın bütün işçileriyle, bütün mücadeleci kadınlarıyla el ele vereceğimiz günleri özlemle, umutla bekliyorum. Çatalca’dan Gaziantep’e, ABD’den İspanya’ya tüm mücadeleci kardeşlerimin 8 Mart’ını kutluyorum!

İstanbul Avrupa Yakasından bir kadın işçi

Merhaba, ben 6 yaşındayım. Annem de babam da ben de UİD-DER’liyiz. Geçen gün annem bana bir soru sordu. “Sen 8 Mart’ın neden Emekçi Kadınlar Günü olduğunu biliyor musun?” dedi. “Ben nereden bilebilirim. Tabii ki hayır” dedim. Annem bana uzun uzun anlattı. Yıllar yıllar önce patronlar işçi kadınların haklarını vermemiş, onları çok çalıştırmışlar. Onlar da haklarını almak için mücadele etmişler. Ben şimdi de UİD-DER’de mücadele eden anneleri, ablaları, abileri, amcaları görüyorum. Onları çok seviyorum. Ben “UİD-DER Yürüyor, Mücadele Büyüyor” sloganını atmayı çok seviyorum. “Emekçi Kadınlar Günü kutlu olsun!” diyorum.

Mersin’den UİD-DER’li bir çocuk

Bazen insan yaşadıklarını, içinde bulunduğu durumu tam olarak anlamlandıramaz. İşte benim durumum da buydu. Ben metal işkolunda, sendikalı bir fabrikada yıllardır çalışan bir kadın işçiyim. Tüm yaşamım mücadele içinde geçti. Bazen işyerinde verdim bu mücadeleyi, bazense çevreme ve aileme karşı. Kendimi yalnız ve kimsesiz hissettiğim dönemler çok oldu. Bir gün UİD-DER’in 8 Mart etkinliğine davet edildim. Bu etkinliğe katıldığımda bakış açım değişti, ben değiştim. Etkinlik çok emek harcanarak yapılmıştı. Kocaman bir salon ve yüzlerce işçi vardı salonda. Herkesin gözünün içi parlıyordu. Sonra sahneye baktım. Sunum yapan arkadaşlar, elindeki kartlara değil gözlerimizin içine bakıyor, yürekten “hoş geldiniz” diyorlardı bizlere. İçimi nasıl bir sıcaklığın kapladığını tarif edemem. Tüm varlığımla oradaydım ve eminim herkes de böyle hissediyordu. O an “bir sınıfın parçası olmak” olarak tarif edilen ve benim sonradan öğreneceğim bu atmosfere dair bir aidiyet duygusu kapladı içimi.

Etkinliğin son bölümünde “Emekçi Kadınlar Bir Adım Öne” adlı bir şarkı söyledi sahnedeki arkadaşlar. O an içim coşkuyla doldu, hemen bu anın videosunu çektim. Köydeki ablamın da benim gibi hissetmesini istedim ve videoyu ona gönderdim. O gün ablam köydeki diğer kadınlarla birlikte tarlada çalışıyormuş. Hep birlikte izlemişler videoyu. Ablam şarkıyı dinledikten sonra, bana ellerinin fotoğrafını attı. Toprağın, yılların getirdiği çizgilerle doldurduğu ellerini. Ablam çok duygulandığını, şarkıyı dinledikten sonra diğer kadınlarla birlikte ağladıklarını söyledi. 8 Mart’ta onları unutmadığım için bana teşekkür etti. Ben de bu teşekkürün bana değil tüm UİD-DER ailesine yapılması gerektiğini düşündüğüm için size bu satırları yazmak istedim. 8 Mart biz emekçi kadınlar için değerlidir. Ama emekçi bir kadın olduğunu bilmek, bunun ne anlam içerdiğini kavrayabilmek çok daha değerlidir. Fabrikada çalışan kadından evinde emek verene, tarlada çalışanından okulda eğitim verenine hepimiz işçi sınıfının parçasıyız. Bunu öğrendiğimiz ve birbirimize sahip çıktığımız sürece güçlüyüz. Bu nedenle de bu yılki 8 Mart etkinliğimize çok daha kalabalık, çok daha coşkulu katılmak hepimizin boynunun borcudur.

Kocaeli/Çayırova’dan metal işçisi bir kadın

Sözde aile içinde birlik beraberliğin korunması gerekçesiyle 2025’i aile yılı ilan ettiler. Ama aile içindeki huzurun bozulmasındaki en büyük nedenin geçim sıkıntısı olduğunu yok saydılar. Bir babanın kiraya, faturalara, çocukların eğitim masraflarına, mutfak giderlerine yetişemediği, her gece başını yastığa ay sonunu getirememe korkusuyla koyduğu bir yerde huzuru kalır mı? Çalışmanın yetmediği yerde fazla mesaiye kalan bir babanın değil huzuru, ailesini görmeye zamanı kalmıyor. Biz annelerse tüm gün tek başımıza ev işlerine yetişemiyor, çocuklara yetemiyor, ihtiyaçlarımızı karşılayamıyoruz. Halimiz ortadayken nasıl kendimizi huzurlu hissedeceğiz? İşte aile içi huzursuzluklar böyle başlıyor. Sonra da geçimsizlik, şiddet, boşanmalar artıyor. Tüm bunları gözden gizliyorlar ama çocuk siparişi vermekten de geri durmuyorlar. Sanki boş tencere kendi kendine kaynıyor, sanki çocuk toprakta ot gibi kendi kendine büyüyüp yetişiyor. Huzurumuzu bozanlar tepemizde arsızca konuşanlardır. Onlara birlikte karşı durmadıkça sorunlarımız, sıkıntılarımız bitmez, hafiflemez.

UİD-DER Müzik Topluluğu (UMUT), Ruhi Su’nun sesinden dinlediğimiz Boşa Didinmek Fayda Vermez şarkısını yeniden yorumladı. Şarkının mücadeleye çağıran sözleri kadar hikâyesi de çok anlamlı.

Rusya işçi sınıfının romancısı Maksim Gorki, 1907’de, mücadeleci bir işçinin ve annesinin yaşamını ve dönüşümünü anlatan Ana romanını kaleme alır. Alman şair, tiyatro yazarı ve yönetmeni Bertolt Brecht, 1931’de bu romanı tiyatroya uyarlar. Emekçilerin milliyetçilikle zehirlenip bir kez daha birbirine kırdırıldığı bu yıllarda Brecht, Ana oyunuyla tüm uluslardan emekçileri kardeş olmaya çağırır. Oyun, bütün Almanya’yı dolaşır, seyirci rekorları kırar. 1974’te Ankara Sanat Tiyatrosu, Türkiyeli emekçilerle buluşturur Ana oyununu. Yıllarca kapalı gişe oynayan oyunun müziklerinden olan 1 Mayıs Marşı Türkiye işçi sınıfının marşlarından biri olarak dilden dile yayılır. Brecht’in Boşa Didinmek Fayda Vermez şiiri de Sarper Özsan’ın bestesiyle oyunda seslendirilir ve çok sevilir. Şarkı, Ruhi Su’nun sesiyle yüreklere işler. 2024’te üyeleri farklı sektörlerden işçiler olan, grev ve direniş alanlarında, mitinglerde, sendika etkinliklerinde marşları, şarkılarıyla mücadeleye güç veren UMUT’un sesiyle yeniden yorumlanır, daha da anlam kazanır. 1907’den bugüne, Rusya’dan Türkiye’ye, Gorki’den UMUT’a uzanan bu yolculuğuyla mücadeleci işçilere ilham aşılamaya devam eden Boşa Didinmek Fayda Vermez şarkısına kulak verelim.

Merhaba. Son yıllarda giderek artan sorunlar biz emekçilerin yaşam koşullarını daha da katlanılmaz hale getirdi. Biz emekçi kadınlar, hayatın yükünü omuzlarımızda hep daha fazla hissederiz. Çocuklarımızın eğitimiyle ilgili pek çok sorun yaşarız ama tek başına çözemeyiz. Pazara gideriz, elimiz boş döneriz. Kira, faturalar derken kredi kartlarına nasıl takla attıracağımızı ince ince düşünüp dururuz. Fabrikalarda, işyerlerinde uzun saatler çalışırız, daha az kazanırız. Bazılarımızın gördüğü şiddet, taciz cabası… Zannederiz ki bu felaketler bir bizim başımızdadır. Her birimiz bu sorunlarla yalnız başımıza boğuşmaya çalışırız. Ama aslında böyle giden düzene “dur” demek bizim ellerimizdedir. Kapılarımızı birbirimize açarsak, birbirimizi dinlersek, kardeşçe kucaklaşırsak, soframızı kardeşlik sofrası yaparsak değişim umudunu büyütebiliriz. Zalimlere, patronlara, bizleri sömürenlere birlikte karşı durabilmenin yollarını ararsak, buluruz. Sorunlarımızla gerçek manada yüzleşir ve bu sorunları yaratan düzene karşı birlikte mücadele edebiliriz. Biz emekçi kadınlar mücadele ettikçe güçleniriz. Kadın-erkek tüm işçi kardeşlerimizle birlikte dayanışma içinde olur, onlarla omuz omuza mücadele edersek yüklerimizi hafifletir, insan olmanın güzelliklerini keşfederiz. O halde gelin 8 Mart ruhuyla işyerlerimizde, sendikalarımızda, mücadele örgütlerimizde birlik olalım.

Tüm emekçi kadınların Dünya Emekçi Kadınlar Günü kutlu olsun! Yüreklerimiz 8 Mart’ın heyecanıyla, coşkusuyla dolsun. Yaşasın 8 Mart!

Mersin’den bir kadın emekçi

Bundan iki yıl önce 8 Mart’ta deprem bölgesinde, UİD-DER’in kurduğu dayanışma merkezindeydik. Acımız, öfkemiz, hesap sorma isteğimiz yüreğimizden taşıyordu. Birlikte ağlıyor, birlikte haykırıyorduk öfkemizi. Ama bir arada ve dayanışma içinde olduğumuz için umudumuz da direncimiz de sonsuzdu. Dayanışma merkezimizdeki 8 Mart etkinliğinde de somutlanan birlik ve dayanışma, engellerin aşılmasını, yaşamın devam etmesini sağlamıştı. Ama bizler, yaşamın, bugün olduğu haliyle değil, doğa olaylarının felakete dönüşmediği, depremlerin, sellerin, yangınların can almadığı, kadınların şiddet görmediği, çocukların bombalarla parçalanmadığı bir dünyada devam etmesini istiyoruz. Bizimle aynı hayalleri kuran emekçi kadınlar, bize 8 Mart’ı armağan ettiler. 8 Mart’a sahip çıkarken onların özlemlerine de sahip çıkmış oluyoruz. 8 Mart ruhu, onların bugüne uzanan ve yarına taşınacak olan özlemlerinin, mücadelelerinin yankısıdır. 8 Mart geleneğini yaratanları saygıyla anıyoruz, bu geleneği güçlendirerek geleceğe taşıyacağımıza söz veriyoruz.

Hatay’dan bir kadın işçi

Emekçi kadınlar olarak işyerlerimizde, hayatın her alanında çeşitli sorunlar yaşıyoruz. İşçi anneler olarak yaşadığımız en temel sorunlardan biri kreş sorunumuz mesela. Çocuklarımız hasta olursa ya da kreş kapalı olursa ne yapacağız, onları kime bırakacağız, işten nasıl izin alacağız gibi sorular yaşamımızı zorlaştırıyor. Çocuklarımız için endişe ediyoruz. Patronlar sınıfı ve iktidar ise sorunlarımıza gerçek anlamda çözüm üretmek için hiçbir şey yapmıyorlar. Aksine sorunlarımızı derinleştiriyorlar. İktidardakiler, 2025’i “Aile yılı” ilan ettiler. Kadınları daha çok çocuk doğurmaya teşvik etmek için yaptıkları şey, üç kuruş para vermek! Onu da şartlı veriyorlar. Üç kuruş parayla, aldatmacalarla sorunlarımızın çözüleceğini, konuşulmayacağını sanıyorlar. Her şeyi güllük gülistanlık görüp daha çok çocuk sahibi olabileceğimizi söyleyenlerden gerçek çözümler üretmelerini beklememeliyiz de zaten. Bizim sorunlarımıza ancak biz çare bulabiliriz. Sorunları, engelleri birlik ve mücadelemizle aşabiliriz.

Ankara’dan emekçi kadınlar

Hayat, emekçi kadınlar için hep bir şeylere çare bulmak, eksik kapatmak, olmazı olur yapmak demek. Artan hayat pahalılığı ve yoksulluğa rağmen mutfağı çevirmek için, çocuklarımızı sağlıklı büyütmek için, onlara iyi bir gelecek bırakmak için sürekli çaba gösteriyoruz. Ama her birimiz yalnızca kendi evimize bakarak, kendi sorunlarımızı çözmeye çalışarak bunu başaramayız. Sorunlarımızı gerçekten çözmek, değer görmek, ayrımcılığı yenmek için birlikte mücadele etmeliyiz, bu düzeni değiştirmeliyiz. Toplumsal sorunların bireysel çözümleri olamaz. Mücadele örgütümüz UİD-DER’de, sendikalarımızda bir araya gelmeliyiz. Sendikaları mücadeleci işçi örgütleri haline getirmek, taleplerimiz etrafında mücadeleyi büyütmek için emek vermeliyiz.

Bugün sahip olduğumuz bütün hakları bizden önce mücadele eden emekçi kadınlara, işçi sınıfımıza borçluyuz. 8 Mart, geçmişten bugüne bu mücadelemizin şanlı bir meşalesidir. Bizler UİD-DER’le tanışmadan önce 8 Mart’ı “kadınlar günü” sanıyorduk ama aslında 8 Mart işçi sınıfımızın kadınıyla erkeğiyle mücadele günüymüş. Büyük değişimler için bir atılımmış. Bunu burada öğrendik. Her zaman “Emekçi Kadınlar Mücadelede Öne” diyoruz. Bu yıl da tüm emekçi kadınları işyerlerinde, sendikalarda, alanlarda en önde olmaya, çarkı bozuk bu düzene karşı mücadeleye çağırıyoruz!

Ankara’dan bir kadın işçi