İngiltere’de Kurye İşçilerinden Grev
Londra’dan bir UİD-DER’li
Gece-gündüz, salgın-hastalık demeden marketten evlere, restoranlardan işyerlerine her türlü ihtiyacı taşıyan kuryeler, motorlarını ve bisikletlerini bu kez adil bir ücret ve daha iyi çalışma koşulları için sürdü. Özellikle salgın sürecinde payına kötü çalışma koşulları ve neredeyse asgari ücretin altında ücretler düşen işçiler, bu gidişata mücadeleyle ve grevle karşılık verdi. Gıda teslimat pazarının büyüyen devlerinden biri olan Deliveroo’nun yüzlerce motorlu ve bisikletli kuryesi, 7 Nisan’da İngiltere genelinde greve çıktı.
Deliveroo’nun Londra Borsasına girip hisse senetlerini halka arza hazırlandığı günlerde İngiltere Bağımsız İşçi Sendikasına üye işçiler, iş güvenliği, daha iyi çalışma koşulları ve sefalet ücretine son verilmesi talepleriyle grev çağrısında bulunmuştu. Grev günü şirketin Londra genel merkezi önünde toplanan Deliveroo işçileri, motorları ve bisikletleri üzerinde, ellerinde sendika bayraklarıyla Londra sokaklarını dolaştılar, temel taleplerini dile getirdiler. Başta Londra olmak üzere İngiltere genelinde greve çıkan işçiler, “işçi” statüsü, adil bir ücret, tatil ücreti, hastalık parası, ücret ve çalışma koşulları için toplu sözleşme gibi temel haklarını talep ediyorlar.
Esnek çalışma modelinin hâkim olduğu teslimat sektörü, uzun saatler boyunca çalışan, hızlı teslimat baskısı altında trafik kazalarında hayatlarını yitiren, düzenli ve garantili bir ücret yerine teslimat başı ücret alan işçilerin üzerinden büyüyen devasa bir sektör. Esnek çalışma modeli kapsamında çalışan Deliveroo işçilerine “işçi” statüsü dahi verilmiyor, şirketin çalışanı değil serbest çalışan sayılıyorlar. Serbest meslek sahibi olarak sınıflandırıldıkları için şirketin asgari ücret gibi temel bir ücret, hastalık ve tatil parası, ücretli izin sağlama yükümlülüğü bulunmuyor. 2013’te Londra’da kurulan şirket, başta İngiltere olmak üzere dünya genelinde 115 bin restoran ile olan anlaşması ve yaklaşık 50 bin kuryesiyle kısa sürede gıda teslimat pazarının devleri arasına girdi. Şirket 2019 yılında zarar açıklasa da sektörün devleri için adeta bir lütuf olan pandemi ve bu süreçte sinekten yağ çıkartırcasına sömürdüğü on binlerce işçisi sayesinde sermayesini kat kat büyüttü.
İş ve ücret güvencesi olmadan, gecesi gündüzü olmadan çalışan, daha fazla ücret almak için teslimat sayısını arttırmaya çalışırken sağlıklarından ve canlarından olan, uzun saatler boyunca çalışmalarına rağmen faturalar ve kira ücretleriyle baş edemeyen Deliveroo işçilerinin mücadeleye atılmasında geçtiğimiz aylarda Uber işçilerinin kazandığı zafer de etkili oldu. Benzer esnek çalışma modeliyle akıllı telefon üzerinden taksi hizmeti veren Uber’in sürücüleri, aynı taleplerle mücadeleye girişmiş, temel işçi haklarına yönelik hukuki süreçlerini de başlatmışlardı. Nihayetinde İngiliz Yüksek Mahkemesi 19 Şubat 2021’de Uber sürücülerinin serbest meslek sahibi olarak değil şirketin çalışanı olarak tanınmaları gerektiğine karar verdi. Bu kararın ardından Uber, İngiltere’de 70 bin sürücüye asgari ücret garantisi ve ücretli yıllık izin gibi haklar vermek zorunda kaldı. Mücadele sonucunda kabul ettirilen bu karar, Uber işçileri için bir zaferken benzer çalışma şartları altında çalışan yüzbinlerce işçi için de emsal niteliği taşıyor.
Sermaye düzeni salgın bahanesiyle esnek çalışmayı yaygınlaştırırken mücadele de yaygınlaşıyor. Pandemi süreci boyunca “temel işçiler” olarak sınıflandırılan kurye işçileri de hükümetin ve patronların ikiyüzlülüklerini görüyor, çözümü mücadelede arıyor. Deliveroo işçileri, Uber işçilerinden aldıkları cesaretle ve diğer sektörlerde çalışan işçi ve emekçilerin dayanışmasıyla yeni kazanımlar elde edene kadar mücadeleye devam edecekler.
Son Eklenenler
- İngiltere’de 7 Ekimden bu yana her Cumartesi ulusal çapta eylemler düzenleyerek Filistin halkının yanında yer alan işçi ve emekçiler, egemenlerin savaşına karşı meydanlarda yerlerini almaya devam ediyor. 20 Nisanda ülke çapında çeşitli kent...
- İtalya’da büyük işçi sendikaları iş cinayetlerine karşı binlerce işçinin katıldığı kitlesel bir miting düzenledi. 20 Nisan’da işçiler “Artık Yeter!” sloganıyla işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği, kamu sağlığı hakkı, adil vergi reformu ve...
- İşyerinde, sokaklarda, toplu taşıma araçlarında insanların yüzlerinden okunan yorgunluk ve mutsuzluk dikkatimi çekiyor. Öfke, mutsuzluk, umutsuzluk bir virüs gibi yayılmaya başladı. “Ama insanlar neden bu kadar mutsuz?” diye düşündüm kendi kendime....
- 1 Mayıs’ın gelmesiyle emekçiler, kadınlar, üniversiteli gençler, emekliler kendi taleplerini haykırmak için alanları doldurmaya hazırlanıyor. Ben de genç bir işçi olarak kendi talebimi haykırmak için alanda yerimi alacağım. Benim talebim çalışma...
- İşçi Sınıfının Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü 1 Mayıs yaklaşırken UİD-DER Mersin temsilciliğinde de “Sermayenin ve İktidarın Saldırılarına Karşı 1 Mayıs Ruhuyla Mücadeleye!” başlıklı etkinlik gerçekleştirildi. Etkinliğe çeşitli...
- Bugünün stajyer öğrencileri, yarının sağlık işçileri olarak 1 Mayıs’ta sesimizi duyurmaya geliyoruz. Kimimiz ailelerinden uzakta farklı şehirlerden gelip yurtlarda kalan, kimimizse aileleriyle İstanbul’da yaşayan öğrencileriz. Biliyoruz ki stajyer...
- 2021 yılı sonunda Mesleki Eğitim Kanunu’nda yapılan değişiklikle birlikte MESEM’e (Mesleki Eğitim Merkezleri) kayıtlı kişi sayısında patlama yaşandı. Bugün MESEM’e kayıtlı, 300 bini ise 18 yaşından küçük, 1,5 milyon öğrenci var. MESEM’lerin daha...
- Bizler Gebze’den işçi ve öğrenciler olarak 1 Mayıs yaklaşırken sizlerle duygu ve düşüncelerimizi paylaşmak istiyoruz. Birçoğumuz 1 Mayıs’ı UİD-DER’in geçen sene Uğur Mumcu Kültür Merkezinde gerçekleşen 1 Mayıs etkinliği ile tanıdık. Bu tanışma...
- UİD-DER’li işçiler, grevlerinin 9. gününde Mersen işçilerine dayanışma ziyaretinde bulundu. “İşçiler Boyun Eğmiyor Mücadele Ediyor! Yaşasın Sınıf Dayanışması!” pankartı arkasında grev çadırına yürüyen UİD-DER’li işçiler hep birlikte “Yaşasın Sınıf...
- Emekçi kadın kardeşimiz, nasılsın? Pek sorulmaz nasıl olduğumuz, neler hissettiğimiz ve en önemlisi ne istediğimiz. Bu düzende bir rol biçilmiştir biz emekçi kadınlara ve ona uygun davranmamız, rolümüzü iyi oynamamız beklenir bizden. Hem de öyle...
- Bizler kamuda çalışan sağlık emekçisi kadınlarız. 1 Mayıs yaklaşırken içimizdeki heyecan ve umutla bir araya geldik ve sağlık emekçileri olarak “neler talep ediyoruz?” diye konuştuk. Kadınların oldukça yoğun çalıştığı bir sektörde olmamıza rağmen...
- Sorunlarımız her geçen gün katmerlenerek büyüyor. Mutfak masrafları, faturalar, barınma sorunu, düşük ücretler… Ama yalnızca sorunları sıralamakla bir yere varamayız. Yaşadığımız sorunları çözüme kavuşturmak için öncelikle sorunun kaynağını...
- Mersin Çevre Platformu, MIP AŞ’nin limanı genişletmek amacıyla Atatürk Parkını kapatmasını Özgür Çocuk Parkında basın açıklaması ile protesto etti. Mersin halkı, şehir merkezinde bulunan Atatürk Parkının MIP A.Ş tarafından liman genişletme...