DİSK-AR: Başkanlık İşçilere Zararlıdır

AKP ve iktidar çevreleri, tek adam rejimine dayalı Başkanlık sisteminin tüm sorunlarını çözeceğini iddia ediyorlar. Tek ardam rejimiyle Türkiye’nin büyük güç haline geleceğini, bunun için de anayasa değişikliğine “evet” demek gerektiğini, parlamenter sistemin ülkenin gelişmesi önünde engel olduğunu söylüyor, emekçileri aldatıyorlar. Öncelikle şunu vurgulamak isteriz: Bizler doğrudan demokrasiden, işçi demokrasisinden yanayız; üretenlerin ve ezilenlerin tüm yönetim süreçlerine katılması için mücadele veriyoruz. Bugünkü tartışmaya gelirsek, sermaye düzeni çerçevesinde bir kıyaslama yaptığımızda, tek adam rejimine dayalı Başkanlık sisteminin parlamenter demokrasiye göre daha beter olduğunu da biliyoruz. Nitekim DİSK-AR’ın araştırması da bunu doğruluyor.

Başkanlık sisteminin işçiler için ne anlama geldiği DİSK-AR’ın yapmış olduğu rapora da yansımaktadır. DİSK-AR’ın 7 Şubatta yayımlanan Başkanlık ve Parlamenter Rejimlerde İşçi Hakları ve İnsani Gelişme Raporu’na göre Başkanlık rejiminin olduğu ülkelerde temel işçi hakları ve sendikal haklar daha yoğun biçimde ihlal ediliyor. Raporda başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter rejimlerde işçi hakları ve insani gelişme açısından eğilimler ortaya konuyor ve şu sonuçlara ulaşılıyor:

• Sendikal hakların en güvencede olduğu ülkelerin yüzde 84’ü parlamenter rejime sahip ülkeler. Sendikal hakların en ağır biçimde ihlal edildiği ülkelerin yüzde 71’i başkanlık ve yarı başkanlık rejimine sahip.
• Başkanlık rejiminde sendikalaşma ve toplu sözleşme kapsamı parlamenter rejime göre çok daha düşüktür. Parlamenter rejimlerde ortalama sendikalaşma oranı yüzde 29 iken, başkanlık rejimlerinde yüzde 12 düzeyinde.
• Parlamenter rejimlerde toplu sözleşme kapsamı yüzde 48 iken, başkanlık rejimlerinde yüzde 27’dir
• Başkanlık rejiminde işçiler daha uzun çalışıyor ve “iş kazaları” sonucu daha çok ölüyor.
• Başkanlık rejimlerinde ortalama çalışma süresi 42,5 saat iken, parlamenter rejimlerde 37,6 saattir.
• Başkanlık rejimlerinde ölümlü iş kazası oranları parlamenter rejimlerin iki katından fazladır.
• Başkanlık rejimlerinde 100 bin işçide ölümlü iş kazası oranı 5,2 iken, parlamenter rejimlerde bu oran 2,4’e düşüyor.
• Başkanlık rejimlerinin insani gelişme karnesi zayıf. Çok yüksek insani gelişme grubundaki ülkelerin yüzde 82’si parlamenter rejime sahip.
• Düşük insani gelişme grubundaki ülkelerin yüzde 88’inde başkanlık ve yarı başkanlık rejimi var.
• Başkanlık rejimlerinde ortalama ömür daha kısa. Parlamenter rejimlerde ortalama ömür beklentisi 76 iken, başkanlık rejimlerinde 67’dir.
• Başkanlık rejimleri gelir dağılımı açısından daha eşitsizdir: Başkanlık rejimlerinde en yoksul yüzde 20 ile en zengin yüzde 20 arasındaki fark 10 kat iken, parlamenter rejimlerde bu fark 6,7 kata düşüyor.
• Başkanlık rejimleri toplumsal cinsiyet açısından da daha eşitsizdir. Başkanlık rejimlerinde toplumsal cinsiyet eşitsizliği endeksi iki kat daha yüksek

Rapor başkanlık, yarı başkanlık ve parlamenter yönetimlerdeki işçi haklarıyla, sendikal haklarla, insani gelişmeyle ilgili oranları çarpıcı bir şekilde işçi ve emekçilere sunmaktadır. Türkiye işçi sınıfı olarak hali hazırda haklarımızı aramak ve almak için şimdiye kadar sıkıntılar, yasaklamalar, sınırlamalar ve ihlallerle karşı karşıya kalıyorduk. Başkanlık sisteminde bunlar daha da artacak, hatta ortadan kalkacak ve her şey tek bir adamın isteğine, kararına göre yapılacak. Geçtiğimiz günlerde de bunun örneğini açıkça görmüş olduk. İşçilerin maaşlarından kesilerek oluşturulan İşsizlik Fonu bir Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) patronlara kaynak olarak aktarıldı. Bugün yapılanlar yarın yapılmak istenen her şeyin habercisidir.

Tüm bunlardan dolayı bizler referandumda “hayır” diyor ve tüm kardeşlerimizi de HAYIR demeye çağırıyoruz!