İsveçli Liman İşçileri İsrail Zulmüne ve Sendikal Baskılara Hayır Diyor!

ABD ve İngiltere gibi emperyalist devletlerin desteğini arkasına alan İsrail’in Filistin halkına yönelik katliamları kadın, bebek, çocuk, genç, yaşlı on binlerce masum insanın yaşamını aldı, almaya devam ediyor. Egemenler, kendi çıkarları uğruna emperyalist savaşlarla dünyayı ateşe vermekten geri durmuyorlar. Bu savaşın bedelini ödeyen işçi ve emekçiler, dünyanın pek çok yerinde hem kendi egemenlerine hem İsrail’e öfkelerini haykırıyor, Filistinli emekçi kardeşleriyle dayanışma göstermekten geri durmuyorlar. Pek çok ülkede işçiler kitlesel gösterilerle, grevlerle savaş karşıtı mücadeleye güç vermeye devam ediyor.

İsveç Liman İşçileri Sendikası (Hamnarbetarförbundet) da emperyalist savaşa tepkilerini göstermek ve Filistin halkıyla dayanışmak için geçtiğimiz Şubat ayında İsrail’e askeri teçhizat taşıyan gemileri yükleme-boşaltma yapmayı reddetmiş, iş bırakma eylemi gerçekleştirmişti. Ancak Danimarkalı uluslararası bir nakliye ve lojistik şirketi olan DFDS’nin sahip olduğu Gothenburg Roro Terminals (GRT), sendikanın başkan yardımcısı ve liman işçisi Erik Helgeson’ı, “ulusal güvenliği tehdit” gerekçesiyle işten çıkardı. Helgeson’un şahsında sendikayı ve sendikal mücadeleyi karalama kampanyasına girişen şirket, İsveç Yüksek Mahkemesi’nin işçilerin siyasi grevini meşru ve yasal ilan eden kararını tanımadı.

İsveç’te toplu iş sözleşmeleri kapsamında, bir işçinin görevinden alınması veya işten çıkarılması belirli prosedürlere tabidir. Şirket bu prosedürlere uymadan Erik Helgeson’u işten attığı için sendika, GRT’yi mahkemeye verdi. Ancak yalnızca 2025’in ilk çeyreğinde bir milyar avrodan fazla kazanç bildiren DFDS gibi dev şirketler için mahkemenin belirlediği cezalar bir caydırıcılık oluşturmuyor. Hukuksuzluk yapan, yasaları çiğneyen bu dev şirketler, güçlerine güvenerek her türlü saldırıyı hayata geçiriyor. 

Bir yandan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin sürdürüldüğü bu süreçte liman işçileri, 21 Mayıs’ta ülkenin tüm limanlarında greve gitti. İşçilerin yaklaşık yüzde 90’ı greve destek verdi. Sektördeki diğer sendikaların da sözleşme süreci nedeniyle katıldıkları bu grevle İsveç’teki pek çok limanda yükleme-boşaltma işleri durdu. İşveren ise grev kırıcılık ve lokavt yöntemlerine başvurdu. Ancak uluslararası dayanışmanın anlamlı bir örneğini sergileyen Belçikalı liman işçileri, grev kırıcıların yüklediği gemiler kendi limanlarına geldiğinde konteynırları boşaltmayı reddettiler. Sınıf kardeşlerine destek oldular. İsveç Liman İşçileri Sendikası 6-8 Haziran arasında, iş yavaşlatma eylemleri ve 9 Haziranda grev yapacağını duyurdu. Grev, özellikle Helsingborg, Göteborg ve Stockholm limanlarında etkili olacak.

Sendika, toplu sözleşmede ekonomik taleplerin karşılanmasının yanı sıra, mücadeleci sendikalara dönük bu saldırıları püskürtmek için çeşitli değişiklikler yapılmasını istiyor. Haksız ve hukuksuz işten çıkarmaların olması durumunda şirketlerin caydırıcı olmayan düşük cezalar yerine, yıllık cirolarının yüzde 1’i oranında tazminat ödemesini ve seçilmiş işçi temsilcilerinin çalışmalarını engellemeye yönelik girişimler için daha büyük tazminat talep ediyor. Ayrıca, patronlara müzakerelere girme yükümlülüğü getirilmesini, geçici işçi kullanımına sınır getirilmesini, ihtiyaç sahibi işçileri desteklemek için daha büyük bir fon sağlanmasını istiyor.

İsveç Liman işçilerinin ve sendikalarının mücadelesi, bize önemli bir gerçeği gösteriyor. Şirketlerin saldırılarına, keyfi uygulamalarına karşı işçi haklarını korumanın yolu örgütlü mücadeleden ve sınıf dayanışmasından geçiyor. Emperyalist savaşa karşı durmanın yolu da.