Hesap Sormadıkça İş Cinayetleri Devam Edecek!

İSİG Meclisi’nin raporuna göre Ekim ayında 164 işçi, yılın ilk on ayında ise en az 1540 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Türkiye’de iş kazaları ve iş cinayetleri en yakıcı sorunlardan biri olmaya devam ediyor. Her gün en az 5 işçi hayatını kaybetmesine rağmen iş cinayeti haberleri medyada çok az yer buluyor, çok hızlı gündemden düşüyor. Hatırlayacak olursak Sakarya Hendek’te faaliyet gösteren Oba Makarna fabrikasında 15 Eylül Pazar günü meydana gelen patlamada yaralanan işçiler olmuş, bir işçi de yaşamını yitirmişti. İlerleyen günlerde Oba Makarna’daki patlama gündemden düşmüş ama işçiler ölmeye devam etmişti. Son olarak 14 Ekimde yaralanan işçilerden birinin daha hayatını kaybetmesiyle patlamada ölen işçilerin sayısı beşe yükselmişti.

Bu katliamın ardından yaşananlar iş cinayetlerinin sorumlularının hesap vermediğini bir kez daha gösterdi. Patlamanın ardından yürütülen soruşturmada aralarında fabrika sahiplerinin olduğu 5 kişi adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı, sadece fabrika müdürü tutuklandı. Patlama sonrası Makina Mühendisleri Odası Sakarya İl Temsilciliğinin patlama alanında inceleme yapmasına izin verilmedi. Kazaya dair ön bilirkişi raporu ise aradan bir buçuk ay geçmesine rağmen açıklanmadı. Patlamanın hafta tatili olan Pazar gününde gerçekleşmesi de çok şey anlatıyor aslında. İşçilerin haftanın yedi günü çok uzun saatler çalıştırılmasıyla patronlar kârlarına kâr katarken olan işçilere oluyor. Nitekim CEO’sunun açıklamalarına göre fabrikanın 2023’te net satışları yüzde 12’nin üzerinde artışla 23,4 milyar lira olmuş. 2024’ün ilk 6 ayında 350 milyon 676 bin lira net kâr açıklayan şirket, işçi başına ayda 49 bin lira kâr elde etmiş. Türkiye’deki makarna üretiminin yüzde 25’ini gerçekleştiren Oba Makarna, Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri, sektörünün en çok ihracat gerçekleştiren şirketi seçilmiş. Ayrıca iki şehirdeki fabrikaları için toplam 600 milyon liranın üzerinde teşvik almış.

Muazzam kârlar elde eden patronlar sıra işçilerin sorunlarına geldiğinde umursamaz davranıyor, işçilerin canını hiçe sayıyor. Ocaklarına ateş düşen işçi aileleri, bundan sonra nasıl yaşayacaklarını kara kara düşünürlerken patronlar kârlarını nasıl arttıracaklarını düşünüyorlar. İşçi sağlığı ve güvenliği önlemlerini maliyet olarak görüyor, sorumluluklarını ihmal ediyorlar. Oba Makarna’nın çalışma koşulları bu gerçeği doğruluyor. Buğday tozunun en ufak bir tetikleyiciyle patlamaya sebep olacağı ortadayken işçiler fabrika içinin yaz kış aşırı sıcak olduğunu söylüyorlar. Fabrikanın bu yıl Şubat ve Haziran aylarında iki defa denetimden geçtiği biliniyor. Birkaç ay önce burada çalışan iş güvenliği uzmanı işyerindeki problemleri dile getirmesine rağmen dikkate alınmadığı için işten ayrılmış.

Oba Makarna fabrikasındaki iş cinayeti, iş güvenliği önlemlerinin maliyet olarak görüldüğünü ve alınmadığını, işyerlerinde yapılan denetlemelerin kâğıt üzerinde kaldığını, patronlara caydırıcı cezalar verilmediğini ve asıl sorumluların cezalandırılmadığını bir kez daha net bir şekilde gösterdi. Sömürü çarkları işçilerin canı ve kanı üzerinden dönüyor. Biz işçi sınıfı olarak birleşmedikçe, asıl sorumlulardan hesap sormadıkça iş cinayetleri devam edecek.