İşçileri Bayıltana Kadar Çalıştıran Dev Markalar

İşgücünü alabildiğine ucuzlatmak ve sömürüyü arttırmak isteyen kapitalistler dur durak bilmiyor. Her biri dünyaca ünlü Nike, Puma, Asics gibi markalar, işçileri uzun saatler boyunca, bayıltıncaya kadar çalıştırıyorlar. Kamboçya’da, dünyaca ünlü spor giyim markaları için üretim yapılan fabrikalarda kötü çalışma koşulları işçi kadınların bayılmalarına neden oluyor.

Geçtiğimiz yıl içerisinde Nike, Puma, Asics ve VF Corporation’a üretim yapan dört fabrikada 500’den fazla işçi hastaneye kaldırıldı. En ciddi vaka Kasım ayında gerçekleşti. Üç gün içerisinde 360 işçi bayıldı. Büyük çoğunluğu kadın olan 600 binin üzerinde işçinin çalıştığı bu fabrikalarda, bayılmaların yıllardır devam ettiği bilinen bir gerçek.

İşçiler 37 derece sıcaklıkta, haftanın 6 günü, günde 10 saat çalışıyorlar. Raporlara yansıyan bayılma gerekçeleri havasızlık, açlık ve yorgunluk. Komşu ülke Vietnam’da 32 derecenin üstünde fabrika içi sıcaklığa izin verilmiyor. Ama Kamboçya’da sıcaklık seviyesine üst limit konulmuyor. Patronlar sıcaklığı düşürmek için önlem alma gereği duymuyor. Yüksek sıcaklıklara rağmen fabrikalarda yeterince havalandırma olmadığını söyleyen sendika temsilcileri, kimi fabrikalardaki havalandırmanın sadece içeriyi tozdan temizlemeye yaradığını ifade ediyorlar. Kısa dönem sözleşmenin yaygın olması ise durumu daha da içinden çıkılmaz hale getiriyor.

Çalışma koşullarını kötü etkileyen sadece yetersiz havalandırma ve yoğun kimyasallar değil. İşçi Hakları Birliği Asia Floor Wage’in, geçinme ücretini 380 dolar olarak belirlediği Kamboçya’da asgari ücret 150 dolar. Düşük ücretlerin yaygın olması ve patronların işçileri işten atma tehdidiyle zorla mesaiye bırakması iş saatlerini daha da uzatıyor. İşçiler, “mesaiye kalmazsak sözleşmemiz yenilenmez” diyerek kısa dönemli sözleşmenin ne anlama geldiğini çarpıcı bir biçimde gözler önüne seriyorlar. İşçiler ayrıca fabrikaya ulaşmak için kamyonlarla 2 saate varan yolculuklar yapmak zorundalar.

Geçtiğimiz senelerde Kamboçya ve Bangladeş gibi Güneydoğu Asya ülkelerinde tekstil işçileri kötü çalışma koşulları nedeniyle yaygın eylemler düzenlemişlerdi. Bu ülkelerde artan yoğun sömürü, aynı zamanda işçi sınıfının tepkisini de biriktiriyor. Aslında tüm dünyada işçi sınıfının ağır iş ve yaşam koşullarına olan öfkesi birikiyor. Şurası açık ki, işçi sınıfı öfkesini kapitalizmin temellerine yönlendirmediği sürece sömürüden kurtulamaz.