Buradasınız
Bangladeş’te Tekstil İşçileri Düşük Ücretlere Karşı Ayakta

Dünyanın ikinci büyük tekstil üreticisi olan Bangladeş’te tekstil işçileri grevde. Gap, Walmart, H&M, Zara, Inditex, Bestseller, Levi’s, Marks&Spencer gibi firmalara üretim yapan, ağırlıklı olarak Dakka ve Gazipur sanayi bölgelerinde faaliyet gösteren 300’den fazla fabrikada on binlerce tekstil işçisi patronların dayattığı düşük zamma karşı Ekimin son haftasında greve çıktılar. Grev devam ederken protesto gösterileri düzenlediler. Protesto gösterilerini engellemek için meydanlarda, işçi mahallelerinde terör estiren polis göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi ile işçilere saldırırken pek çok işçi yaralandı, bir kadın işçi de hayatını kaybetti.
Enflasyon artışı karşısında alım güçlerinin iyiden iyiye düştüğünü, ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını, aç kaldıklarını söyleyen işçiler 2018 yılından beri yaklaşık 74 dolar olan ücretlerinin 208 dolara yükseltilmesini talep ediyorlar. Asya Taban Ücret İttifakı isimli kuruluş, gıda, barınma, sağlık, ulaşım, eğitim ve diğer temel ihtiyaçları dikkate alarak belirlediği bu ücretin de 4 kişilik bir ailenin ihtiyaçlarını karşılamaya yetmeyeceğini belirtiyor. Bu nedenle talep edilen ücretin “makul” olduğunu söylüyor. Bangladeş Hazır Giyim Üreticileri ve İhracatçıları Birliği’nin (BGMEA) işçilerin grev ve protestolarına neden olan teklifi ise önce 90 dolar oldu.
Çalışma ve İstihdamdan Sorumlu Devlet Bakanı, 7 Kasımda gerçekleştirilen işveren, işçi ve hükümet temsilcilerinden oluşan ücret kurulu toplantısı sonrası 1 Aralıktan itibaren geçerli olacak yeni asgari ücretin 113 dolara çıkarıldığını açıkladı. Günlerdir geçinebilecekleri bir ücret için mücadele eden işçiler bu artışı da kabul etmediklerini duyurdular. Bu zam yapıldığında bile Bagladeş’in, tekstil işçilerinin en ucuza çalıştığı ülke olmaya devam edeceğini ve geçinemeyeceklerini belirttiler.
Bangladeşli tekstil patronları, rekabet gücünü korumak ve dünya pazarını kaybetmemek için ücretleri düşük tutmaları gerektiğini söyleyerek suçu uluslararası firmalara atıyorlar. Uluslararası firmalarsa işçilerin ücret artışı taleplerini haklı bulduklarını söylüyorlar fakat bunun için kendilerine düşen yükümlülüğün altına girmiyorlar. Ucuz işçiliğin ve aşırı kazançların tadını çıkarıyorlar. İkiyüzlü patronlar yüksek kârlarından ödün vermek istemiyorlar.
Bangladeş’te hazır giyim işçilerinin ücreti 2019 ile 2022 arasında yüzde 1’den az arttı. Enflasyon ise son 12 yılın en yüksek ortalamasına çıkarak 2022-23 yıllarında yüzde 9,02’ye yükseldi. Greve katılan ve operatör olarak çalışan bir işçi 50 saat fazla mesai yapmasına rağmen ayda yaklaşık 125 dolar kazanabildiğini ve bu paranın ancak oğlunun okul masraflarıyla temel giderlere yettiğini söylüyor. Hastalandıklarında sağlık masraflarını karşılayamadıklarını ya da ancak borç alarak karşılayabildiklerini belirtiyor.
Son yıllarda hazır giyim sektöründe tüketimi arttırmak için icat edilen “hızlı moda”, şirketlerin ürünlerini olabilecek en düşük fiyata en hızlı şekilde üretmesine dayanıyor. Bunun için de maliyet olarak görülen iş güvenliği önlemleri alınmıyor, işçi ücretleri düşük tutuluyor. Bangladeş dünyanın en düşük maliyetli ve bu kapsamda en büyük “hızlı moda” üreticisi. Pandemi döneminde talep düşüklüğünü bahane eden Zara, H&M ve GAP gibi şirketler Bangladeş’teki üretici şirketlere pazardan çekilme tehdidiyle maliyetin altında fiyat dayattılar. Bangladeş’te tekstil işçilerinin bağlı olduğu sendikalar, uluslararası şirketlere aracı şirketlerle sözleşmeler yapmayıp doğrudan üretim yapmaları teklifinde bulunuyorlar fakat dünya devi şirketler kendi markalarının sömürü ve kölece çalışma koşullarıyla anılmasını istemedikleri için buna yanaşmıyorlar.
Bangladeş’te yaklaşık 3 bin 500 fabrikada çalışan çoğu kadın 4 milyon tekstil işçisi yılda yaklaşık 55 milyar dolarlık bir ihracat hacmi üretiyor. Bu rakam Bangladeş’in ihracatının yüzde 85’ine denk düşüyor. 2013 yılında Rana Plaza’da çıkan yangın sonucu 1129 tekstil işçisi ölmüş, 2500’den fazlası yaralanmıştı. Bangladeş’te Rana Plaza faciasından sonra da onlarca büyük iş kazası yaşandı. Pandemi dönemi ve sonrasında ücretleri ve çalışma koşulları daha da kötüleşen işçiler son yıllarda artan enflasyondan da etkilendiler. Ne var ki kârlarından başka bir şey düşünmeyen patronlar işçilere düşük ücret ve sefalet koşulları dayatmaya devam ediyorlar. Ülkenin ekonomik kriz içinde olduğunu söyleyerek işçileri grevden vazgeçirmeye çalışıyorlar. Bangladeşli işçilerse köleliği kabul etmeyeceklerini, talepleri karşılanana kadar mücadeleye devam etmekte kararlı olduklarını vurguluyorlar.
Tosyalı Demir Çelik’te İş Cinayeti
- İngiltere’de Yükselen Ses: “Gazze’den Elinizi Çekin!”
- Almanya’da Yükseltilen Irkçılığa Karşı Kitlesel Eylemler
- Örgütlü İşçiler Unutmuyor, Hesap Soruyor! Sömürüye ve Haksızlıklara Karşı Mücadeleyi Büyütüyor!
- İngiltere, ABD ve Sırbistan’da Mücadele Sürüyor
- Dünya İşçi Sınıfı Yeni Yıla Mücadeleyle Girdi
- Güney Kore’de Devlet Başkanı Görevinden Uzaklaştırıldı, Mücadele Devam Ediyor
- Güney Kore’de Devlet Başkanına Karşı Protestolar Devam Ediyor
- Almanya’da Volkswagen İşçileri Grevde
- Dünya İşçi Sınıfı İşyerlerinde, Meydanlarda Mücadeleyi Büyütüyor!
- İngiltere’de İşçi ve Öğrenci ‘Filistin için İşyeri Eylem Günü’nde Birleşti
- İspanya’da On Binlerce Emekçi Artan Kira Fiyatlarını Protesto Etti
- Kadına Yönelik Şiddete Karşı Dünyadan Eylemler
- Yunanistan’da Kitlesel Genel Grev
- Fransa’da Demiryolu İşçileri İş Bıraktı
- Gürcistan’da Binlerce Maden İşçisi İşsiz Bırakıldı
- İspanya’da Emekçiler: Bizim Üzerimizde Çamur, Sizin Elinizde Kan Var!
- İngiltere’de On Binler Filistin Halkı İçin Yeniden Meydanlara Çıktı
- İspanya’da Sel Felaketinde Can Kaybı Yükseliyor
- Dünya İşçi Sınıfının Yoksulluğa, Hak Gasplarına ve Emperyalist Savaşa Karşı Mücadelesi Devam Ediyor!
- Yunanistan Liman İşçileri İsrail’e Silah Sevkiyatını Engelledi
Son Eklenenler
- Yaşanan depremlerin, yangınların, sellerin bir felakete veya katliama dönüşmesinin sebebi patronların kâr düzeni ve kâr hırslarıdır. Dolayısıyla bu yaşananlar sınıfsaldır. Tek tek kişilerin sorunu değil, bir bütün olarak işçi sınıfının sorunudur,...
- Tekstil Dokuma ve Deri İşçileri Sendikası (BİRTEK-SEN) Genel Başkanı Mehmet Türkmen 16 Şubatta ikinci kez gözaltına alındıktan sonra 17 Şubatta savcılık tarafından ifadesi alınmadan, tutuklama talebiyle mahkemeye sevk edildi ve tutuklandı. Türkmen’...
- İngiltere işçi sınıfı, Filistin halkı için yürüttüğü ulusal eylem günleri kapsamında 15 Şubatta başkent Londra’da bir kez daha meydanlara çıktı. Hükümet binalarının bulunduğu Whitehall’da toplanan çeşitli sendikalardan, siyasi partilerden ve sivil...
- 2025 yılı için asgari ücretin son derece düşük belirlenmesi işçileri şaşırttı ve haklı olarak öfkelendirdi. Pek çok işçi, “daha yüksek belirlenmesini bekliyorduk” dedi. Aynı öfke emekli maaşları için de söz konusu. Öte yandan metal işçileri de...
- Temel Conta işçilerinin grevi 10 Aralıktan bu yana sürüyor. İşçiler, yaklaşık bir yıl önce sendikalı olma kararı almış, Petrol-İş Sendikası Aliağa Şubesi’nde örgütlenmeye başlamışlardı. Petrol-İş Sendikası, Çalışma Bakanlığı’ndan yetki belgesini...
- Sırbistan’ın ikinci büyük şehri olan Novi Sad’in tren istasyonu 2022 yılında cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri kampanyası sırasında yapılmıştı. Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic de istasyonun açılış törenine katılarak, 60 yıl sonra bu istasyonu...
- Urfa’nın Viranşehir ilçesinde Kadıköy Güneş Enerji Santrali’nde (GES) Kalyon ve Eksim Real Enerji şirketlerinde çalışan işçilerin 11 Şubatta başlattığı iş bırakma eylemi tüm baskılara rağmen devam ediyor. Bezmialem Vakıf Üniversitesi şantiyesinde...
- 6 Şubat Maraş merkezli depremlerin üzerinden iki yıl geçti. Söylemesi dile kolay olan bu cümle alt metinde bizlere birçok şey anlatıyor. Dönüp geriye baktığımızda yaşanan onca acı ve keder bizlerin zihinlerinde tekrar tekrar canlanıyor. UİD-DER’li...
- Donald Trump bir kez daha ABD başkanı seçildi. Seçilir seçilmez de ilk bakışta deli saçması gibi görünen açıklamalar yapmaya başladı. Mesela Amerika’nın Grönland’ı alması gerektiğini söyledi. Bu, Trump’ın kafasından çıkmış çılgın bir fikir gibi...
- Antep Başpınar Organize Sanayi Bölgesinde sefalet zammına karşı direnişe geçen tekstil işçilerinin mücadelesi yasaklarla, baskı ve saldırılarla engellenmeye çalışılıyor. 14 Şubat günü, tüm saldırılara rağmen direnişlerini sürdüren Başpınar...
- Ağız ve Diş Sağlığı Merkezleri (ADSM), Ağız ve Diş Sağlığı Hastaneleri (ADSH) ve devlet hastanelerinde çalışan diş hekimleri ve sağlık çalışanları “Yüksek MHRS sayıları, kısıtlı süreler, eksik istihdam, sağlıksız ve güvenli olmayan birimler, düşük...
- Türkiye’de yasalarda her işçinin özgürce sendikaya üye olabileceği yazıyor. Ama resmi istatistiklere göre çalışanların yüzde 85’inden fazlası sendikasız. Sendikalı çalışmak yasal olmasına ve ücret, ikramiye, sosyal haklar bakımından avantajlar...
- Çok açık ki iktidarın “Aile Yılı” ilan etmesi aileler refaha kavuşsun diye değil, sermayenin ve iktidarın çıkarları içindir. İşçi aileleri için daha büyük yoksulluk, daha kötü çalışma koşulları, acı ve gözyaşı, hatta ölüm getireceği sır değildir.