Her Şey Yolunda Ama 6 Milyon Kişi İşsiz!

Iğdır’da bir spor salonu ve salonu dolduran binlerce kişi… Elbette konsere falan geldikleri yok bu insanların. Iğdır Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde, okulların temizliğinde çalışacak 204 kişi işe alınacak. Resmi makamlar bu şekilde işe almanın adını “Toplum Yararına Çalışma Programı” olarak adlandırıyorlar. İşe alınacakların sayısı 204 dört ama başvuranların sayısı tam olarak 2 bin 790… İşe alınacaklar geçici işlerde çalışacaklar, güvenceli işleri olmayacak, yüksek maaşlar da almayacaklar. Asgari ücret karşılığında sadece 9 ay çalışacaklar.

İş başvurusuna ilgi o denli yoğun ve gelen insan sayısı o denli kalabalık ki, Iğdır Milli Eğitim Müdürlüğü işe alma işini bir spor salonunda yapmak zorunda kalmış, kimin işe alınacağına da kurayla karar verilecek. Güvencesiz, geçici, düşük ücretli bir işe neden bu kadar insan başvurmuş olabilir? AKP hükümetine bakarsak her şey yolunda… Türkiye ekonomisi büyüyor, milli gelir artıyor! Lakin bu ekonomik büyümeden işçilerin-emekçilerin payına yalnızca işsizlik, düşük ücret ve yoksulluk düşüyor. Büyük patronlar ve bu arada yandaş sermaye kârlarını büyütüyor, fakat kurnaz AKP hükümeti, tüm milli geliri tüm nüfusa bölerek işçileri-emekçileri kâğıt üzerinde zengin yapıyor. Para patronların cebine giriyor, ama kâğıt üzerinde hepimiz zengin oluyoruz! Müthiş bir buluş, ne de olsa her şey yolunda!

Tablo: Sigortalı Sayısındaki Değişim (4/a Kapsamı) (Mayıs 2016-2017)

Kaynak: SGK Mayıs 2016 ve Mayıs 2017 sigortalı istatistikleri

grafik-disk-ar-102017.jpg

On ya da yüz kişilik işe binlerce insanın başvurduğu daha önceleri de haberlere yansıdı. Bu haberler neyi ifade ediyor? Türkiye’de işsizliğin ne denli yüksek olduğunu… TÜİK rakamlarına göre bile işsizlerin sayısı 3 milyon 250 bindir. Üstelik bu devlet kurumu, hükümetin denetiminde olduğu için işsizliği düşük göstermek üzere rakamlara attırmadık takla bırakmıyor. İşsizliği dar tanımlı olarak hesaplıyor. İşsiz kişi bir ay içinde iş arama kapılarına başvurmamışsa, geçmiş olsun, TÜİK’e göre artık işsiz değil. Buna karşın geniş tanımlı işsizlik rakamlarını veri alan DİSK-AR’ın araştırmasına göre, işsiz sayısı 5 milyon 900 bin kişi, işsizlik oranı ise yüzde 17,3…

AKP hükümeti, emekçi kitlelerden gelebilecek tepkiyi yatıştırmak amacıyla “istihdam seferberliği” başlattı. Yani İşsizlik Fonunu daha fazla patronlara açarak, teşvikler vererek işsizlerin sayısını azaltmaya çalışıyor. Peki, ne oldu? TÜİK’e bakarsak son bir yılda 1 milyon 52 bin kişilik bir istihdam yaratıldı. Bu rakamlara bakınca insanın içinin bir nebze ferahlaması gerekiyor değil mi? Nerede! DİSK’in açıklamasına göre, bu 1 milyonluk istihdam artışının büyük bölümünü stajyer, çırak ve kursiyerler oluşturuyor. SGK verilerine göre çırak, stajyer ve kursiyer sayısında son bir yılda 1 milyon 250 bin civarında artış yaşandı.

Tablo: Geniş Tanımlı İşsizlik (Haziran 2014-2017)

Kaynak: TÜİK Haziran 2017 Hanehalkı İşgücü Araştırmasından yararlanılarak DİSK-AR tarafından hazırlandı.

DİSK-AR, meselenin ayrıntılarını şöyle açıklıyor: “SGK verilerine göre son bir yılda (Mayıs 2016-2017) sigortalı çalışan sayısında (5510 sayılı yasanın 4/a maddesi kapsamında, işçi ve işçi benzeri bağımlı çalışanlar) 1,2 milyon artış yaşanmıştır. Ancak bu artışın sigortalılık türleri açısından dağılımına baktığımızda, zorunlu sigortalı sayısı azalırken, çırak, stajyer ve kursiyer sayısında astronomik bir artış yaşandığı görülmektedir. Mayıs 2016’da 400 bin olan çırak, stajyer ve kursiyer sayısı, Mayıs 2017’de yüzde 312 artarak 1 milyon 650 bine yaklaşmıştır. Zorunlu sigortalı işçi sayısı son bir yılda 38 bin azalırken, çırak, stajyer ve kursiyer sayısında 1 milyon 250 bin civarında artmıştır. Böylece istihdam artışı hayali hale gelmektedir. Gerçek anlamda işçi istihdamı artmamaktadır. Çünkü çırak, stajyer ve kursiyerler iş hukuku açısından işçi değildir. Çırak, stajyer ve kursiyerler işi teorik ve/veya pratik olarak öğrenmesi için işyerinde çalıştırılan kimselerdir.”

Görüleceği üzere artan istihdam değil çocuk işçi sayısıdır. AKP hükümeti bir taraftan işçilerin İşsizlik Fonunu sermayeye aktarıyor, onların cebini dolduruyor; işsizliği azaltma adı altında ise işçi sınıfının çocuklarını sermayenin sömürü çarklarına itiyor. Sonuçta sermaye palazlanırken, işçi sınıfı her açıdan yoksullaşmış oluyor. Iğdır’daki manzara ülkenin en doğusundan bu gerçeğin küçük bir parçası olarak kendini dışa vuruyor.