Rıza Kuas Anıldı

Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun (DİSK) kurucularından, Lastik-İş Sendikası’nın Onursal Başkanı Rıza Kuas, ölümünün 35. yılında mezarı başında anıldı. Edirnekapı Mezarlığı girişinde toplanan Kuas’ın ailesi, DİSK yöneticileri ve sendikalı işçiler, Kuas’ın mezarı başına yürüdüler. Kuas’ın mezarı başında, sınıf mücadelesinde yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu ve ardından DİSK Genel Başkanı Kani Beko bir konuşma gerçekleştirdi. Beko, Rıza Kuas’ın sınıf mücadelesine katkılarını hatırlatarak bu mücadeledeki yerinin önemini vurguladı. Rıza Kuas, Kemal Türkler, Kemal Nebioğlu gibi DİSK kurucularının kendilerine bıraktığı mirası taşımaktan onur duyduklarını ifade eden Beko, bu isimlerin unutulmayacağının altını çizdi. Türkiye’nin gündemine dair de konuşan Beko, DİSK’in barıştan, özgürlükten ve kardeşlikten yana olmaya devam edeceğini belirtti. İş cinayetlerinde katledilen işçiler, kıdem tazminatının gasp edilmek istenmesi, asgari ücretin açlık sınırının altında olması gibi işçi sınıfının çok ciddi sorunları olduğunu ifade eden Beko, mücadeleci sendikacıların deneyimleri ışığında bu sorunlara karşı mücadeleyi yükselteceklerini söyledi. Anma Beko’nun konuşmasının ardından sonlandırıldı.

1949 yılında Derby Lastik fabrikasında çalışırken sendika temsilcisi olan Rıza Kuas’ın sendikal hayatı da bu şekilde başladı. Rıza Kuas, daha sonra Lastik-İş’te sırasıyla şube başkanlığı ve genel başkanlık yaptı. TİP’i kuran aydın ve sendikacıların içinde bulunan Rıza Kuas, 1965 ve 1969 seçimlerinde milletvekili seçilmiş ve işçi sınıfının haklarını meclis kürsüsünden de savunmuştur. Türkiye’de sınıf hareketinin yükselişiyle birlikte sendikal hareketin de canlanması ve mücadeleci bir çizgiye gelmesinin somut bir örneği olan DİSK’in kurucu önderlerinden biridir aynı zamanda Rıza Kuas. Kendisinin de yıllarca çalıştığı Derby fabrikasındaki 1968 işyeri işgali sırasında işçilerin sahiplendiği Lastik-İş Sendikasının genel başkanıydı. Derby işgali, Türkiye sınıf mücadelesi tarihindeki ilk işyeri işgali olmasının yanı sıra yetkili sendikanın belirlenmesi için referandum yapılmasına vesile olan ilk mücadele olarak, Türkiye işçi sınıfının tarihinde önemli bir yere sahip. Rıza Kuas, Derby işgalinde olduğu gibi Lastik işçilerinin pek çok mücadelesine de ön ayak olmuştur. İşçilerin mesai bitiminde bir “hırsız” gibi aranmasına da karşı çıkan Kuas, “İşçi arkadaş sen üstünü aratma, gerisini sendikana bırak” demiştir. “Üstünü Aratma” kampanyası ülke genelinde yankısını bulacak ve işçiler onurlarını çiğneyen bu zihniyete karşı büyük bir mücadele vereceklerdir. İşçilerin patronlara karşı verdiği pek çok mücadelede emeği olan Rıza Kuas, 1981 yılında yaşamını yitirdi.