Soma Davası: “Dünyanın Gazabı Üzerlerine Olsun!”

Soma faciasının üzerinden neredeyse 2 yıl geçti. Yerin altından cansız çıkarılan 301 işçinin ailesinin acısı dinmiş değil. Yapılan araştırmalar facianın göz göre göre geldiğini ortaya koymuş bulunuyor. Her geçen gün, gün ışığına çıkarılan eksiklikler, facianın önceden önlenebileceğini ortaya koyuyor. Hazırlanan raporlar, facianın nedenini de suçlunun kim veya kimler olduğunu da çıplak bir şekilde ortaya koyduğu halde, bunların cezalandırılmasına yönelik bir adım atılmadı. Bunun sonucu olarak da iş cinayetleri devam ediyor.

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesinde görülen Soma davasının 39’uncu oturumunda, mahkeme heyeti tarafından okunan tutanaklarda, ölen işçilerin isimleriyle değil sıra numaralarıyla anılmalarına bir işçi yakını sert tepki gösterdi. “Benim oğlum şehit oldu, nasıl adına ‘141’ dersiniz?” Acısı dinmeyen bir madenci anası sorumluların cezalandırılmasını istiyor ve tepkisini şöyle dile getiriyor: “Bunları elime verseniz acıma rağmen öldüremem. Bize bu zararı verenleri en tepeye şikâyet ediyorum. Dünyanın gazabı üzerlerine olsun!”

soma_court_mother.jpg

Dava devam ediyor, gerçek sorumlular yargılanmıyor

Davada 6 tutuklu sanık ile 5’inci duruşmada tahliye edilen vardiya amiri 2 sanık “olası kastla öldürme” suçundan, 301 kez 20 yıldan 25 yıla, tutuksuz yargılanan 38 kişinin de “neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama” suçundan da 162 kez 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları talebiyle yargılanıyor. Gerçek sorumlularsa yargı önüne çıkarılmadı. “Jeoloji mühendisi” Alp Gürkan, Soma Holding yönetim kurulu başkanlığından faciadan önce ayrıldığı için sorumlu olmadığını iddia etse de açıklamalarında patron olduğunu ifade etmekten çekinmiyor. Keza madenin denetimi görevini yerine getirmeyen kamu görevlileri de yargılanmadı. Bu sorumlular arasında Eynez Maden Ocağı’nın en güvenli ocaklardan biri olduğunu söyleyebilen eski Enerji Bakanı Taner Yıldız da bulunuyor.

Maden kanununa göre ülkedeki bütün madenler devlete aittir. “Çıkartılacak bütün kömürleri alma garantisi” verilerek Soma Holding’e rödovans sistemiyle kiralandı. Bu garanti nedeniyle işçilere üretimi arttırma baskısı yapıldı. Belirlenen kotayı geçemeyen işçilerin ücretleri kesiliyordu. Madende çalışan bir işçi “iki dakika boş görseler köpek gibi azarlıyorlardı” sözleriyle nasıl baskı altında çalıştırıldıklarını anlattı. Baskıyla üretimin artması, kârın katlanarak artması sağlandı ancak gerekli denetimler ihmal edildi.

akhisar (16).jpg

Denetimleri yapmayan bakanından iş müfettişine kadar hiçbir kamu görevlisi “soruşturma izni” verilmediği için yargılanmadı. Bu izinlerin verilmemesine dair kararlar Danıştay tarafından iptal edildi. Ancak Danıştay’ın iptal kararına rağmen engelleme devam ediyor.

Kârını hızla arttıran holding yönetimi, maliyet olarak gördüğü iş güvenliği önlemlerini almadı. Facia gününden önce havalandırmanın sorunlu olduğu biliniyordu ve sorunun giderilmesi için bir plan hazırlanmıştı. Ancak bu plan hayata geçirilmedi. İşçilerin yanlarında bulundurmaları zorunlu olan maskeleri bile değiştirilmedi…

İhmaller zinciri uzamaya devam ediyor

Eynez Maden Ocağı’nda facianın gerçekleştiği alanda yapılan incelemeler sonucu önemli bir gerçek daha ortaya çıkarıldı. Bakanlık müfettişlerinin hazırladığı raporda, çıkış bacası olması gereken alandan da kömür çıkarıldığı belirtiliyor. Gerekçe rezerv kaybı olmaması! Bu alandan kömür çıkarabilmek için de gerekli havalandırma sistemi kurulmadı. Facianın başladığı ‘S Panosu’ bölümünde havalandırma sistemi konulmadığı için hava akımının çok zayıf olduğu, bu nedenle metan ve diğer zararlı gazların burada biriktiği, izleme sensörü de konulmadığı ifade ediliyor. Raporun devamında, kara tumba (makinesiz) yöntemiyle çalışan 13 bacanın olduğu ‘H Panosunda’, hava miktarı yetmediği için 13 bacanın sadece 5’inde aynı anda çalışıldığı; ‘S Panosu’nun da kirli havayla havalandırıldığı tespiti yer alıyor.

Soma davasını takip eden avukatlardan Derviş Emre Aydın S Panosundaki bu ihmal nedeniyle 240 işçinin hayatını kaybettiğini ifade ediyor.

Soma ve Ermenek’te fatura işçiye çıkarıldı

Soma ve Ermenek facialarında gerçek sorumluları yargılanmıyor. Yargılananlar içinse son derece düşük denilebilecek ceza isteniyor. Davalar sürerken faciaların bedelinin de işçilerden tahsil edildiği ortaya çıktı. Hükümet para gerektiği her yerde olduğu gibi, işçi katliamlarında da bedeli işçiye ödetmiş durumda. Hükümet bir kez daha işsizlik fonundaki parayı kullanmıştır.

Maden facialarında işçilerin ve ailelerinin mağduriyetlerini gidermek için yapılan toplam 80 milyon 317 bin 479 liralık ödeme işsizlik fonundan karşılandı. Soma ve Ermenek’te ödemelerin İşsizlik fonundan yapılması için torba kanunlar çıkarıldı ve patronlardan tahsil edilmek üzere işsizlik fonundan karşılanmasına karar verildi. Soma için 18 Haziran 2014’te 6545 sayılı kanuna geçici 12. madde, Ermenek için aynı kanuna geçici 13. madde ile yapılan eklerde, işçilerin ödenmeyen ücretlerinin işverenden tahsil edilmek üzere işsizlik fonundan karşılanması sağlandı. Bu kapsamda Soma işçilerine 77 milyon 749 bin lira, Ermenek işçilerine 2 milyon 567 bin lira fondan ödendi. İşsizlik fonundan yapılan ödemeler, aradan geçen zaman rağmen patronlardan tahsil edilmiş değil. Yani ölen işçiler, ceza almayan patronlar ve yağmalanan işçilerin işsizlik fonu! İşte size kapitalist düzende adalet, eşitlik! İşte size AKP hükümetinin gerçek yüzü!