Tunus’ta ve Cezayir’de Ayaklanma

Tunus’ta yoksulluğa ve işsizliğe karşı yapılan protestolar ayaklanmaya dönüştü ve komşu ülke Cezayir’e de yayıldı.

26 yaşında, üniversite mezunu bir genç olan Muhammed Buazizi iş bulamayınca seyyar arabasıyla meyve ve sebze satmaya başlamıştı. Ancak zabıta memurları, izin belgesi olmadığı gerekçesiyle arabaya el koydu. İşsiz genç bunun ardından 17 Aralıkta üzerine benzin dökerek kendini yaktı. Ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılan genç, tedavi altına alındı. Sonrasında iki genç işsiz daha intihar ederek yaşamını yitirdi. Üniversiteli, diplomalı birçok genç işçi, bunun ardından, artan işsizliği ve yoksulluğu protesto etmek için irili ufaklı eylemler yapmaya başladı. Ancak Muhammed’in 4 Ocakta hayatını kaybetmesinin ardından eylemler isyana dönüştü. 5 Ocakta binlerce işçi, cenaze töreninde bir araya geldi. Muhammed Buazizi, Tunus halkı için işsizliğe, yoksulluğa karşı isyanın simgesi oldu. Cenaze törenine 5 bin kişi katıldı ve yürüyüş yaptı. Hayat pahalılığına ve işsizliğe karşı öfkelerini haykırdılar. “Muhammed, biz bugün senin için ağlıyoruz ama senin ölümüne neden olanları da biz ağlatacağız!” dediler. Aynı gün 17 yaşındaki bir öğrenci de Tunus’un kuzeyindeki Aryana eyaletinde bulunan okulunda kendini yakmaya çalıştı.

10 Ocakta Tunus’taki ayaklanma dördüncü haftasına girdi. Ancak başbakan Ben Ali, halkın iş ve ekmek talebine karşı kurşun sıkıyor. Yalnızca geçen hafta içerisinde polisin ateş açması sonucu 20’den fazla işçi hayatını kaybetti. Yüzlerce genç gözaltına alındı, tutuklandı. Devlet ölümlerin nedeni olarak “kendini savunduğunu” iddia ediyor. Silahlı olan bir gücün, silahsız işçilere karşı “kendini savunduğunu” iddia etmesi komik ve inandırıcılıktan yoksundur. Diğer taraftan kitlelerin bu öfkesini “terörizm”, işsizlikten bunalmış işçileri de “teröristler” olarak tanımlayan devlet, sıra kendisine geldiğinde, işlediği katliamı yasal kılıfa uyduruyor. Gerçek teröristler, kendi iktidarları ve kârları için işçileri işsizliğin ve açlığın pençesinde kıvrandıranlar değil de kimlerdir?

Tunus’ta yaşananlar, patronların ve onların temsilcisi olan devletin, emekçi kitlelerden ne kadar korktuğunun bir göstergesidir. Ancak Tunus halkı korkmuyor. Devletin kolluk güçlerinin saldırıları karşısında, “artık sizden korkmuyoruz!” diye bağırıyorlar. Tunuslu işçilerin yıllardır biriken öfkesi, onları açlığa ve yoksulluğa iten egemenlere karşı dinmek bilmeyen bir çığlık halinde yükseliyor: “Ne yönetiminiz, ne devletiniz, ne de kolluk güçleriniz bizi durdurabilir!”

Tunus’un ardından Cezayir’de de temel gıda fiyatlarının yükseltilmesine ve işsizliğe karşı 5 Ocakta isyan başladı. Hükümetin temel besin maddelerinin fiyatlarını yükseltmesine öfkelenen işçiler sokaklarda protesto gösterileri ve eylemler organize ettiler.

Kitlelerin öfkesinin ardından hükümet isyanı yatıştırmak için şeker ve yağ fiyatlarında geçici olarak vergi indirimine gideceğini açıkladı. Ancak işçiler yalnızca temel besin maddelerinin zamlanmasına değil, işsizliğin sürekli olarak artmasına, eğitim ve sağlık alanında yapılan haksızlığa ve adaletsizliğe karşı da öfkeliler. Cezayir’de gençlerin işsizlik oranı yüzde 30’a çıkmış bulunuyor.

Cezayir’de de Tunus’ta olduğu gibi, devlet, kitlelerin taleplerini görmezlikten gelerek, kolluk güçlerini halkın üzerine salıyor. Şimdiye kadar 5 genç katledildi. Ain Lahdjel’de 18 yaşında bir genç polisin ateş açmasının sonucunda öldürüldü. Bou Smail’de 32 yaşındaki bir genç, polisin fırlattığı göz yaşartıcı gaz bombasının kafasına çarpmasıyla öldü. Bir kişi de polisin bir oteli ateşe vermesinin ardından otel içinde yanarak can verdi. Yaklaşık 826 kişi yaralandı, bin kişi tutuklandı. Hükümet öfke kusarak göstericileri cezalandıracağını söylüyor. Ama asıl cezalandırılması gerekenlerin kim olduğu bellidir. İşçilerin elleri ve emekleri üzerinde yükselen zenginliğe el koyarak, onları açlığa, yoksulluğa ve kötü yaşam koşullarına terk edenlerin cezasız kalmaması gerekir. Onlara hak ettikleri cevabı er ya da geç birleşen işçi sınıfı verecektir.