Akciğer Hastası Soma Madencileri İşten Atıldılar

imbat-madeni.jpg

Kapitalist üretim tarzının ağır sonuçları işçileri vurmaya devam ediyor. Toza bağlı olarak akciğerlerde gelişen ve adı pnomökonyoz olan hastalık, madencileri tehdit ediyor. Madenci meslek hastalığı olan pnomökonyoz, aynı silikozis benzeri sonuçlar doğurmaktadır. Her gün onlarca işçi meslek hastalığına yakalanmasına ve birçoğu da meslek hastalığından ölmesine rağmen, Türkiye’de meslek hastalıkları dikkate alınmamaktadır. Dünyada 40 bine yakın tanımlanmış meslek hastalığı olmasına rağmen, Türkiye’de yalnızca 600 civarında tanımlı meslek hastalığı var. AKP hükümeti ve patronlar, iş güvenliği önlemlerini alarak iş kazalarını ve meslek hastalıklarını engellemek için kıllarını kıpırdatmıyorlar. Bunun ağır sonuçlarını ise işçiler canlarıyla ödüyorlar. Her ay 100’den fazla işçi iş kazalarında ölürken, meslek hastalıkları doğru düzgün kayıt altına alınmadığı için meslek hastalıklarından ölen işçilerin sayısı tespit edilemiyor.

Kum taşlama işleminin sonucu olarak gelişen silikozis hastalığı birçok işçinin canını aldı ve bu hastalığın pençesine düşmüş olan pek çok işçi de ölümü bekliyor. Ancak açılan bir davada mahkeme, patronu yalnızca 15 bin liraya mahkûm etti. Arsız patron savunmasında, “asıl suçlu beni denetlemeyen ve göz yuman devlettir” diyerek paçayı sıyırdı. Esasında katil patron doğru söylüyor: İşçilerin ölmesine sebep olan patronlar ve onlara göz yuman, gerekli denetimleri yapmayan devlet ve AKP hükümetidir. Soma’dan gelen haber bu gerçeği bir kez daha gözler önüne sermektedir. Patronlar, işçileri, yaşamlarının baharında sömürmekte ve işçiler hastalandığında ise onları kapının önüne koymaktalar. Radikal’den İsmail Saymaz’ın haberine göre, pnomökonyoz hastalığına yakalanan Somalı madenciler işten atıldılar. İş kazalarından sonra madencilerin diğer bir kâbusunu da bu hastalık oluşturuyor. Haberin tamamı şöyle:

soma-maden-iscileri_0.jpg

İki ay önceki maden faciasında 301 işçinin can verdiği Soma’da, bu kez de ‘pnomökonyoz’ hayaleti dolaşıyor. İmbat Madencilik’te çalışan bir grup işçi, iddiaya göre hastaneye gönderildi. Soma Devlet Hastanesi’nde bu işçilere, ‘Tozlu ve dumanlı yerlerde bulunması, solunum sağlığı açısından uygun değildir’ şeklinde rapor verildi. Genç yaşta akciğer hastalığına yakalanan işçiler, yer üstünde çalıştırılmak yerine, istifa dilekçesi imzalattırılarak işten çıkarıldı. O işçilerden dördü, dün Çapa Tıp Fakültesi’nde muayene oldu. Muayene sonucunda işçilerin ‘pnomökonyoz’ olduğu tespit edilirse Soma’da ikinci bir felaket yaşanabilir.

Soma’daki İmbat Madencilik’te çalışan işçiler birkaç ay önce rutin sağlık kontrolüne gönderildi. Yapılan kontrol sonrası bir grup işçinin akciğerlerinde problem olduğu anlaşıldı. O işçilerde biri de, yedi yıldır yer altında usta yardımcısı olarak çalışan Hüseyin Satıcı’ydı. Soma Devlet Hastanesi tarafından verilen raporda ‘Gürültüden korunarak çalışabilir. Tozlu, dumanlı ve havasız yerlerde bulunması, solunum sağlığı açısından uygun değildir. İş yeri şartlarına göre iş yeri hekiminin karar vermesi uygundur’ denildi. Bir çocuk babası olan 40 yaşındaki Satıcı, bu rapor sonrası şirkete çağrılarak, işten çıkarıldı. Diğer arkadaşları gibi, kendisine ‘Sağlık koşullarım nedeniyle şirketten ayrılıyorum’ şeklinde istifa dilekçesi imzalatılan Satıcı, 24 Haziranda kapı önüne kondu. Satıcı, bronşit ve nefes darlığı gibi sağlık sorunlarının olduğunu ve akciğerlerindeki bu rahatsızlığın, çalışma ortamındaki taş ve kömür tozundan ileri geldiğini savunuyor.

Dokuz yıl boyunca Uyar Madencilik’te, son bir buçuk yıl da İmbat’ta ter döken 31 yaşındaki Yunus Gökçen de, 18 Haziranda işten çıkarıldı. İki çocuk babası olan Gökçen, geçirdikleri rahatsızlık sonrası yer üstünde çalıştırılabilecekleri halde işten atıldıklarını belirtiyor. Sağlık durumundan ötürü ne bir başka madende, ne de bir başka iş yerinde kolaylıkla iş bulabileceklerini kaydeden Gökçen, ‘Sakıncalı görülüyoruz, artık hiç bir yerde çalışamıyoruz. Emeklilik hakkımızı alamayacağız’ diyor. Hasan Bayram ise beş yıl İmbat’ta, sonra bir yıl da Soma Madencilik’te çalıştığını, kendisine astım, nefes darlığı ve bronşit teşhisi konduğunu ifade ediyor. Adını açıklamaktan kaçınan dördüncü işçi ise rahatsızlığı çalışmasını engellemediği halde işten çıkarıldığını kaydediyor.

Tedavisi yok

Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, işçileri, madencilere özgü meslek hastalığı olan ‘pnomökonyoz’ geçirip geçirmedilerini tespit için dün İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’nda tedaviye götürdü. Kot kumlama alanındaki ‘silikozis’ hastalığıyla da mücadele eden bu birimin, muayene sonunda vereceği rapora göre işçilerin meslek hastalığına yakalanıp yakalanmadıkları ortaya çıkacak.

Avukat Yıldız Ünver madencilerin maruz kaldıkları toza göre gelişen hastalığın bir tedavisinin olmadığını kaydederek, ‘İşçilerin hastalık ortaya çıktığı andan itibaren çalışma ortamından uzak kalması lazım. Kalıcı bir tedavisi yoktur. Çok genç yaşta insanlar kaybediliyor’ dedi. Yıldız, hastalığın hangi evrede olduğunun saptanması, alınan rapor doğrultusunda da Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurulması gerektiğini, maluliyetin yüzde 60 olması durumunda emeklilik imkânının bulunduğunu kaydediyor Ünver, sonra da maddi manevi tazminat ile baskı altında istifa ettikleri için işe iade davası açılabileceğini vurguluyor.