Dünyada Grev Rüzgârları

Dünyanın dört bir yanında patronların saldırılarına işçiler mücadeleyi yanıt veriyorlar. Kemer sıkma programlarını durdurmak, çalışma koşullarını düzeltmek, ücretlerini yükseltmek ve daha iyi bir yaşam için işçiler sokaklara çıkıyor, üretimden gelen güçlerini kullanarak haftalarca iş durduruyorlar.

Bangladeş’te iş saatlerinin kısaltılması için eylem 

Yaklaşık 100 bin tekstil işçisi iş saatlerinin kısaltılması için 16 Eylülde greve çıktı. Bangladeş’teki tekstil işçileri günde 10-16 saat çalışıyorlar. Bu kadar uzun çalışmalarına rağmen ayda 37 dolar maaş alıyorlar ve çalışma koşulları oldukça ağır.

Fabrikalarından çıkan işçiler birleşerek, yürüyüş yaptılar. Özellikle Daka şehrinde kitlesel yürüyüşler gerçekleştirildi. Ana yolları trafiğe kapatan işçiler, Chittagong’daki limanı 4 saatten daha uzun bir süre boyunca çalıştırmadılar. Polis, plastik mermi ve gaz kullanarak işçilere saldırdı.

3 milyon tekstil işçisi kimi zaman 10 saat kimi zaman da 16 saat çalışmak zorunda kalıyor. İşçiler, mesai saatini akşam saat 5 olarak sınırlamak istiyorlar. Bangladeş’te patronların ve hükümetin azgınca saldırılarına karşılık, işçiler talepleri için mücadeleyi canlı tutuyorlar.

Amerika’da öğretmenlerin grevi

Şikago’da öğretmenler 9 gün boyunca grev yaptıktan sonra 19 Eylül Çarşamba günü işlerine geri döndüler. 26 bin öğretmen, kamu okullarının özel okullara dönüşmemesi ve haklarının gasp edilmemesi için seslerini yükselttiler. Şikago valisine, Obama yönetimine mücadeleyle yanıt verdiler.

Valinin planı öğretmenlerin haklarına dönük birçok saldırıyı içeriyor. Plana göre, öğretmenlerin performansı, öğrencinin testlerden aldığı başarıya göre değerlendirilecek. Sosyal haklarda ve ücrette bir artış olmaksızın çalışma saatleri uzatılacak. Öğretmenlerin işe alımı ve işten çıkartılmasında okul müdürlerine geniş yetki verilecek. Her beş okuldan biri kapatılacak.

Nitekim teste göre öğretmen performansının değerlendirilmesinin sonucunda, son iki yılda 6 bin öğretmen işten çıkarıldı. Bu uygulamayla aslında görece yüksek ücret alan öğretmenlerin yerine, daha ucuza çalışacak öğretmenlerin işe alınması hedefleniyor.

Medya, grevi karalamak için Şikago’lu öğretmenlerin diğer öğretmenlerden daha yüksek maaş aldığını yazıp durdu. Şikago Valisi ve diğer valiler, ağızlarının suyu aka aka, kamu okullarını işletmeye dönüştürmeyi ve diğer taraftan da öğretmenlerin hakkını gasp etmeyi düşünürken, grev onlara bir yanıt oldu. İşçilerin çocuklarının gittikleri okulları özel şirketlere devretmeyi ve yüzlercesini kapatmayı hedefleyen plan geri tepti.

9 günlük grevin ardından Vali ve Şikago Öğretmenler Sendikası arasında bir anlaşma yapıldı. Anlaşmaya göre, öğretmen maaşlarında ilk yıl yüzde 3’lük bir artış öngörülürken, takip eden iki yılda ise yüzde 2’lik bir artış olacak. Ayrıca öğretmen performanslarının test sonuçlarına göre değerlendirilme uygulaması sınırlandırılacak. Grev, son 25 yılın en büyük öğretmen grevi oldu.

Güney Afrika madenlerinde mücadele devam ediyor

Marikana’daki Lonmin madeninde çalışan grevci madencilerinin başlattığı mücadelenin kazanımla sonuçlanmasının ardından Güney Afrika madenlerinde grevler yayılıyor. Kopanang’daki AngloGold Ashanti altın madeninde çalışan 5 bin madenci 21 Eylül gecesi greve çıktı. Gece vardiyasına gelen işçiler, ücretlerinin artırılması talebiyle işbaşı yapmayarak grev başlattılar.

Lonmin madeninde, yükseltilen mücadeleye karşılık hükümetin ve patronun yanıtı 34 madenciyi katletmek, birçoğunu gözaltına almak olmuştu. Ancak inatla ve kararlılıkla mücadeleye devam eden işçiler, ücret artışını kazanarak işlerine geri döndüler. Lonmin madenindeki işçiler %11 ve %22 arasında ücret artışı elde ettiler. Grevde geçirdikleri günler için de bir kere ödenmek üzere 240 dolar alacaklar. Onların bu direnişi diğer madencilere de örnek oldu. Anglo Amerikan Platinyum madeninde çalışan işçiler, grevlerine devam ediyor. 20 Eylülde maden önünde toplanan işçilere polis saldırdı ve burada da iki işçiyi katletti. 15 bin madenci, talepleri kabul edilinceye kadar işlerine geri dönmeyeceklerini söylüyor.

Madencilerin mücadelesinin başlamasının ardından katledilen madenci sayısı 46’ya yükseldi. Ancak bugüne kadar Lonmin ve Anglo Amerikan madenlerinde katledilen işçilerin katilleri ne yargılandılar ne de görevlerinden alındılar. Grevci işçiler arkadaşlarının katillerinin yargılanmasını da talep ediyorlar.

İspanya yüz binlerce işçi sokağa çıktı

15 Eylülde Madrid’de toplanan yüz binlerce kişi sloganlar atarak kemer sıkma paketlerini protesto ettiler. Sendikaların ve sivil toplum örgütlerinin çağrısıyla gerçekleşen eyleme yüz binlerce işçi katıldı. Doktorlar, itfaiyeciler, hemşireler, posta çalışanları ve daha niceleri Madrid’te sokağa çıktı. İspanya’da işçi ve emekçilere dönük saldırılar yoğunlaşıyor. Vergiler artırılıyor, ücretler kesiliyor. İşçilerse “bizi felakete sürüklüyorlar, onları durduralım” diyorlar. 17 Eylül pazartesi günü İspanya’da ulaşım ve taşımacılık işçileri de greve çıktı. Demiryollarında birçok sefer iptal edildi.

İspanya’da işsiz sayısı 5 milyona çıktı. Bu da 1 milyon 700 bin ailede hiçbir yetişkinin çalışamadığı anlamına geliyor. Hayat pahalılığı artıyor. Isınma, barınma, gıda, giyim gibi temel ihtiyaçların karşılanması her geçen gün daha da zorlaşıyor. İşçiler artık bu durumun katlanılamaz olduğunu ifade ediyorlar.

Portekiz’de milyonlar sokakta

Portekiz’de de kitleler sokaklara çıktılar. 40 ayrı şehirde sokağa çıkan işçi ve emekçiler Avrupa Birliği’ne, IMF’ye ve kendi hükümetlerine tepki gösterdiler. “Troyka’nın canı cehenneme, biz yaşam hakkımızı istiyoruz” diyerek kemer sıkma saldırısına karşı öfkelerini yükselttiler. Parlamento binası önünde işçilerle polis arasında ufak bir çatışma yaşandı. IMF heyetine domates atan işçilerden ikisi tutuklandı. Bu grev, 1974’ten sonraki en kitlesel protesto gösterisi oldu.

Sözde “kurtarma” paketine göre işçilerin maaşlarından yapılan kesinti %11’den %18’e çıkarılacak. Bu kesinti ise bir işçinin, bir aylık net maaşına eşdeğer. Yani önümüzdeki yıl Portekizli işçiler 12 ay değil 11 ay maaş almış olacaklar. Buna karşılık, işverenlerin payı yüzde 23,75’ten yüzde 18’e düşürülmek isteniyor. Finans Bakanı gelir vergilerinin önümüzdeki yıl içerisinde artırılacağını ve işçilerin yılbaşı ve izin ikramiyelerini kaldıracaklarını açıkladı. Ayrıca işçilerin toplu sözleşmede kazanılmış hakları sınırlandırılıyor ve işçilerin işten atılması kolaylaştırılıyor.

İşsizlik, resmi rakamlara göre son on yılda %15,7’ye çıktı. Geçen yıl yüzde 2,3 küçülen Portekiz ekonomisi bu yıl da 3,3 oranında küçülecek. İşçiler, kemer sıkma programlarına karşı mücadeleyi yükseltmekte kararlılar.