İş Kazasını İzlemiştim; Peki Nedeni Nerede?

Merhabalar, sizlere daha önce çalıştığım bir fabrikada alınan iş güvenliği önlemlerinden söz etmek istiyorum. İş güvenliği ile ilgili hazırlanan yeni yasada artık elliden fazla işçi çalıştıran işyerlerinde işverenin iş güvenliği uzmanı bulundurması zorunluluğu getirilmişti. Çalıştığımız işyerine yeni gelen iş güvenliği uzmanı ilk günlerde risk analizi için makinelerin konumunu, iş kazasına sebebiyet verecek durumları tespit etmeye başladı. Defterine bir sürü notlar alıyordu, ancak ben bilinçli bir işçi olarak bunun formaliteden yapıldığını biliyordum. Zaten bu işyerinde gerekli önlemlerin alınması patron için ciddi bir kâr kaybı demekti. Asgari ücretle çalıştırıldığımız, Pazar mesailerinin zorunlu olduğu, işçilerin örgütsüz olduğu bir işyerinde zaten patrondan iş güvenliği önlemi alınması beklenemezdi. İş güvenliği uzmanı gelmeden önce iki ay içerisinde üç iş kazası yaşanmıştı. Bir kadın işçi elini makinenin merdanesine sıkıştırmış, bir işçinin yüzüne erimiş haldeki plastik sıçramış, diğer işçinin de parmağı dişliler tarafından yutulmuştu. İş güvenliği uzmanı sonraki haftalarda yemekhanede üç vardiyaya ayrı ayrı günlerde iş güvenliği eğitimi verdi. Uzman alttan alta, kazaların işçilerin dikkatsizliğinden kaynaklandığını çeşitli fotoğraflarla anlatmaya çalışıyordu. Bazı konularda itiraz etmek isteyen işçileri de ustabaşı (aynı zamanda sendika temsilcisi) her vardiyanın eğitimine de katılarak kontrol etmeye çalışıyordu. Uzman, fotoğraflarla desteklenen eğitimde bir işçinin kaynak yaparken gözlüklerini takmadığını göstermek istiyordu. Böylece aslında bütün suçun işçilerde olduğunu anlatmak istiyordu. Oysaki verilen gözlüğün o iş için doğru gözlük olmadığı çok belliydi.

Uzman, bunun gibi örnekleri göstermeye devam ederken izlettiği bir kısa filmi görünce birden gözlerim açıldı, heyecanlandım. Çünkü bu kısa filmi daha önce internetten izlemiştim. Kısa film Kanada’da işçilerin başından geçen iş kazalarını canlandırıyordu. Beş işçinin başından geçen iş kazalarının sonunda işçiler oracıkta can veriyordu. Yaşanan iş kazalarını çok gerçekçi ve çarpıcı bir şekilde yansıtan kısa filmde kazaların nedeni gerekli iş güvenliği önleminin alınmamasıydı. Ama gelin görün ki kardeşler, kısa filmde bize sadece yaşanan kazalar gösterildi. Kazanın nedenini gösteren filmin devamı kesilmişti. Gerisini ise uzman kendi sözleriyle tamamladı. Yani bu görüntüde de suç işçinindi! Eğitim bittikten sonra iş güvenliği eğitimi aldığımıza dair imza attık. İşte görüyoruz kardeşler maalesef bizden daha çok örgütlü olan patronlar gerçekleri istedikleri gibi tersyüz edebiliyorlar. Bizler birlik ve bilinçli olsak bunları yapmaya cesaret edemezler. Bu nedenle öncelikle sorunlarımızı konuşmak ve çözmek için bir araya gelmeli, birlik olmalıyız.