Öğrenci Olmak: KYK Kredisi ve Motokuryelik

2024 yılıyla birlikte Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) burs/kredisi 1250 lirayken 2 bin lira oldu. İstanbul’da öğrenci olmanın maliyeti ise İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) Ekim 2023 raporuna göre yaklaşık 15 bin lira civarında. Haliyle ailesinden uzakta bir öğrencinin KYK kredisiyle geçinebilmesi mümkün değil. Bu nedenle pek çok üniversite öğrencisi çalışmak zorunda kalıyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle çalışmak zorunda kalan gençlerin en çok tercih ettikleri iş ise motokuryelik. Nedeni ise garsonluk vb. işlere göre daha fazla ücretinin olması. Ayrıca tam zamanlı bir işte çalışırlarsa iyice okuldan uzaklaşacaklarını ve derslerine zaman ayıramayacaklarını bilen öğrenciler, tehlikelerine rağmen motokuryelik yapmak zorunda kalıyor.

Kurye Hakları Derneği, hazırladığı raporda 2023 yılında 68 motokurye ölümünden 35’inin yaş grubunun 19-28 yaş aralığında olduğunu tespit etti. Raporda, İstanbul’un yanı sıra Türkiye’nin çeşitli kentlerinde öğrenciyken motokuryeliğe başlayanların trafik kazalarında hayatını kaybettiği belirtiliyor. Çünkü motokuryelere nitelikli iş güvenliği ekipmanları sağlanmadığı gibi hız baskısı yapılıyor. Yani okumak için evini, ailesini bırakıp başka bir şehre gelen öğrenciler, geldikleri şehirde hayatta kalıp, temel yaşamsal ihtiyaçlarını karşılayabilmek için ölüm tehlikesiyle burun buruna çalışıyorlar.

İstanbul’da mühendislik bölümünde okuyan bir öğrenci üniversiteye başladığında ilk yıl çalışmadığını, sonra garsonluk şimdi ise motokuryelik yaptığını anlatıyor. En izbe evlerin bile 10 bin liradan başladığını, bu nedenle deprem açısından güvenli mi değil mi diye bakmadığını, sadece kafasını sokabilecek bir ev bulmaya çalıştığını söylüyor.

Evet, işçi ve emekçi ailelerin çocukları çalışmak zorunda ve çalışmaktan gocunduğumuz da yok. Fakat fedakârlıkla kazandığımız para ne iyi beslenmemize, ne eğitim masraflarımıza, ne de sağlıklı koşullar altında güzel bir evde yaşamamıza yetiyor. Dahası bir yerde oturup bir çay bile içerken kırk defa düşünmek durumunda kalıyoruz.

Bu kapitalist sistem altında ne iyi bir eğitim görebiliyor, ne sosyalleşebiliyor ne de düzgün koşullarda çalışabiliyoruz. Ama işçi sınıfının mücadelesi içinde yer alan gençler olarak biz bu koşulların kaderimiz olmadığının farkındayız. Genç arkadaşlarımızın iş kazalarında can vermediği, barınma, beslenme gibi temel ihtiyaçlarımızın dert haline gelmediği koşullarda yaşayabilmek için daha çok bir araya gelmeli, dayanışmamızı güçlendirmeli, mücadele etmeliyiz.