Buradasınız
Genel-İş’ten Kadın Emeği Raporu

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü yaklaşırken DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi kadın işçilerin çalışma hayatında karşılaştıkları sorunları inceleyen Kadın Emeği Raporu yayımladı. Bu yıl beşincisi yayınlanan rapora göre kadınlar işsizlik, düşük ücretler, kreş hakkının gaspı gibi sorunlarla boğuşmaya devam etti. Siyasi iktidar erkek egemen anlayışı körüklemeyi sürdürdü.
Genel-İş Araştırma Dairesinin TÜİK, OECD, ILO, İŞKUR ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı gibi kuruluşların verilerini inceleyerek oluşturduğu rapor, kadın emeğinin karşılaştırmalı bir analizini yapıyor. Örneğin Avrupa Birliği ülkeleriyle karşılaştırıldığında Türkiye’de kadın istihdamı çok gerilerde kalıyor. Türkiye’de nüfusun yarısını oluşturan kadınların 2019’da istihdama katılım oranı yüzde 29,4 olarak gerçekleşti.
Kentli nüfusun arttığı Türkiye’de kadınlar hâlâ büyük oranda ev içi bakım hizmetleri nedeniyle işten ayrılıyor. Rapora göre 2019 yılında 494 bin kadın, ev içi bakım hizmetleri için, yani çocuklara veya bakıma muhtaç yetişkinlere bakmak için işten ayrıldı. Türkiye genelinde ev işleri nedeniyle çalışma hayatına katılmayan kadın sayısı yaklaşık 12 milyon.
Kadın Emeği araştırmasının ortaya koyduğu bir diğer çarpıcı gerçek işsiz kadın sayısının her geçen yıl hızla arttığıdır. 2014-2019 yılları arasında işsiz kadın sayısı yüzde 52 artarak 2 milyona yaklaştı. Ekonomik krizin de etkisiyle Türkiye’de kadın işsiz sayısı 2019 Kasım ayı itibariyle 1 milyon 755 bine yükseldi. Kentlerde genç kadın işsizliği oranı yüzde 36’lara ulaştı. 2019’da 15-24 yaş arası genç kadınların istihdama katılım oranı yüzde 21,4’te kaldı. Bu verilerin içinde “ev kadını” olarak tanımlanan ve aslında işsiz sayılması gereken kadınların olmadığını belirtelim.
İş bulup çalışan kadınlarsa çok çeşitli sorunlarla karşı karşıya geliyorlar. Kadın Emeği raporuna göre 2 milyon 932 bin kadın haftalık 45 saatten fazla çalıştırılıyor. Yasal sürelerin üstünde çalıştırılan kadınların yüzde 34,4’ü yani 1 milyon 9 bin kadın kayıt dışı çalıştırılıyor. Tüm kadın işçiler içinde ise bu oran yüzde 41,3. Yani her 10 kadından en az dördü kayıt dışı çalışıyor. Aynı rapora göre kadın işçiler 2018 yılında erkek işçilerle karşılaştırıldığında yüzde 8 daha az ücret almışlardır. ILO rakamlarına göreyse bu oran yüzde 12. Ancak meslek lisesi mezunu kadınlar, bu ortalamada açığa çıkan adaletsizlikten daha büyük bir adaletsizlikle karşı karşıyadır. Meslek lisesi mezunu kadınlar erkeklere göre yüzde 30 daha az kazanmışlardır.
Genel-İş Sendikasının raporunda sonuç bölümünde şu talepler sıralanıyor:
- Kadınlara güvenceli ve sürekli istihdam sağlayacak politikalar planlanmalı ve hayata geçirilmelidir.
- Kayıt dışı istihdam ve uzun çalışma sürelerine karşı denetim mekanizmaları geliştirilmeli, caydırıcı önlemler alınmalıdır.
- Cinsiyet ayrımına dayalı işbölümüyle şekillenmiş istihdam alanlarında kadın işi erkek-işi ayrımına karşı eşitlikçi istihdam politikaları uygulanmalıdır.
- Kadınla erkek arasındaki cinsiyete dayalı ücret açığı giderilmeli, aynı işi yapan ya da eşdeğer işi yapan kadınla erkek arasındaki ücret farkını yaratan uygulamalar ortadan kaldırılmalı, işverenler denetlenmelidir.
- Kadının sorumluluğu olarak görülen ve çalışma hayatına katılmasındaki en önemli engeli oluşturan ev içi hizmetler ve çocuk-yaşlı bakımı için kamu kurumları ve yerel yönetimler tarafından kreş, gündüz bakım evi, hasta ve yaşlı bakım evleri gibi merkezler açılmalıdır.
- Kadın istihdamını geliştiren en önemli olgu eğitimdir. Eğitim politikaları toplumsal yapının dayattığı ataerkilliğin ötesine geçerek eşitlik temelinde yeniden düzenlenmeli ve eğitimde fırsat eşitliği sağlanmalıdır.
- Başta işyerleri olmak üzere hayatın her alanında kadına yönelik taciz ve şiddete karşı önlemler alınmalıdır.
- Toplu sözleşmelerde cinsiyet eşitliği esas alan düzenlemeler yapılmalıdır.
- 8 Mart tüm kadınlara resmi ve ücretli tatil günü ilan edilmelidir.
- Yıkanan Eller, Hayatları Kurtulan Anneler ve Geleceğimiz
- Anna’nın Annesi ve Anneler Günü
- Nefes Almak İçin…
- UİD-DER’de 8 Mart Etkinlikleri: 8 Mart Yol Gösteriyor, Engeller Mücadeleyle Aşılır!
- Emekçi Kadın, Yaşam, Mücadele, Dönüşüm
- “Hey Kızlar Siz de Katılın Bize!”
- UİD-DER Kadın Komitesi: Sorunlar, Engeller Mücadeleyle Aşılır!
- Güvencesiz ve Esnek Çalışma Modellerine Bir Yenisi Eklendi: “Komşu Annelik”
- Bu Televizyonlar Neleri Gösterir, Neleri Göstermez?
- Ekranlar ve Çocuklarımız
- Gelişen Ufkumuz, Değişen Dünyamız
- İşçilerin Canının Hiçe Sayılmasına Birlikte Karşı Duralım!
- Kadına Yönelik Şiddete Karşı Dünyadan Eylemler
- Anastasya, Dilan ve Hafızamız
- Gerçek Adalet Mücadelemizle Gelir
- Geleceğe Dönüşmek, Geleceği Büyütmek
- UİD-DER Kadın Komitesi’nden Polonez Direnişine Dayanışma Ziyareti
- Ağıt Yakmasın Analar, Umut Türküleri Söylesin
- Nurten Abladan Bugünün Emekçi Kadınlarına
- “Kendimiz İçin Yürüdük…”
Son Eklenenler
- DİSK Emekli-Sen, 13 Temmuzda Çankaya Zübeyde Hanım Sosyal Tesisleri’nde “Emekli Buluşması” düzenledi. DİSK-AR tarafından hazırlanılan 2025 Emekli Raporu’nun kamuoyuyla paylaşıldığı etkinliğe DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Emekli-Sen Genel...
- Haydarpaşa Dayanışması, son banliyö seferlerinin durdurulduğu 2013’ten bu yana Haydarpaşa Garında her Pazar günü “Ne Otel Ne Müze, Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak!” pankartıyla basın açıklamaları gerçekleştiriyor. 13 Temmuz Pazar günü gerçekleştirilen...
- Modern tıbbın temel kurallarından biri elleri çok iyi yıkamak, el hijyenine dikkat etmektir. Peki, el yıkamanın bile geçmişte mücadele konusu olduğunu biliyor muydunuz? Ignaz Semmelweis, 1840’lı yılların sonunda, Viyana’daki bir kadın doğum...
- Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında işçi ücretleri erimeye devam ederken kamudan özel sektöre işçiler, düşük ücretlere karşı mücadele ediyor. Harb-İş Sendikası, 11 Temmuzda Ankara’da basın açıklaması yaparak sefalet zammı dayatmasına...
- Kamu çerçeve protokol süreci uzadıkça uzuyor. Savunma sanayi sözleşmesi hakem heyetine gönderildi. Diğer işkolları ise 3. teklifi bekliyor. Kamu çerçeve protokolü kamu işçilerinin asgari ücretini belirleyen bir protokoldür. Nisan 2024’te Anayasa...
- İspanya’nın Cadiz kentinde 23 Hazirandan bu yana süresiz grevde olan metal işçileri, 8 Temmuzda eylemlerini sonlandırdılar. Yetkili sendika UGT sendikasının işverenle imzaladığı ön anlaşmayı kabul etmeyen yaklaşık 30 bin metal işçisi, 18-19...
- 600 binden fazla kamu işçisini ilgilendiren Kamu Çerçeve Protokolü (KÇP) görüşmelerinde siyasi iktidarın dayattığı düşük zam oranları sağlık işçileri tarafından “sefalet dayatması” olarak değerlendiriliyor. Yüksek enflasyon ve ağır vergi yükü...
- Gebze Sendikalar Birliği, geçtiğimiz hafta İsrail’in Filistin’deki zulüm ve katliamını protesto etmek için bir eylem organize etti. Biz de UİD-DER’li işçiler olarak, zulme uğrayan Filistinli işçi ve emekçilerin haklı mücadelesine destek olmak için...
- 9 Temmuzda Hindistan genelinde milyonlarca işçi, emekçi, çiftçi ve genç, Modi hükümetinin işçi düşmanı politikalarına karşı ülke çapında greve çıktı. Kentlerden köylere, fabrikalardan tarlalara kadar yaşamı durduran dev grev, Hindistan’daki tüm...
- Annem, ablamla birlikte dördüncü katta oturur. Sokağa inmez ama mahallede, köyde, Almanya’daki akrabalarda ne olup bittiğini mutlaka bilir. Evden her çıktığımda balkonundadır. Selamlaşır, iki laf ederiz. Başımda bazen UİD-DER yazılı kırmızı şapkam,...
- Karanlık ve aydınlık… Ölüm ve yaşam… Emek ve sermaye… Sonsuz evrenimizde her şey karşıtıyla birlikte var. Sömürü ve zulüm varsa isyan da var. Sınır, din dil, ırk farkı tanımadan dünya meydanlarında tek ses tek yürek olan işçiler, işçi sınıfımız var...
- Emperyalist savaşın alevlerini büyüten, milyonlarca masum insanı, doğayı katleden, kentleri yok eden egemenler ne yaparlarsa yapsınlar emekçilerin birbirleriyle dayanışmasının önüne geçemiyorlar. İşçi ve emekçiler fabrikalardan limanlara,...
- İzmir Büyükşehir Belediyesi grevinde yaşananlar hakkında Marksist Tutum’da bir makale okudum. Tam da içimden geçenleri, cümlelere dökemediklerimi noktasına virgülüne kadar yansıtan bir yazıydı. Konuyu derinlemesine ele alan bu yazı her mücadelede...