Buradasınız
İşsizlik Fonu Patronların Arpalığı Haline Geldi
Gebze’den bir petrokimya işçisi

İşsizlik fonunun esas işlevi, işsiz kalan işçilere iş bulana kadar ekonomik destek sağlamaktır. Ne var ki işsizlik fonunun nasıl kullanıldığına baktığımızda işsizlik ödeneği dışındaki tüm kalemlerin doğrudan ya da dolaylı olarak patronlar için kullanıldığını görüyoruz. Fonun işsizlik ödeneğine harcanan kısmı ise diğer kalemlerin yanında çok düşük kalıyor. TÜİK, Haziran 2023’teki işsiz sayısını 3 milyon 337 bin olarak açıkladı. Buna karşılık İŞKUR’un verilerine göre Haziran ayında işsizlik ödeneğinden yalnızca 334 bin 627 kişi yararlandı. Yani işsiz olan her 10 kişiden 9’u işsizlik maaşından faydalanamadı. Çünkü işsizlik ödeneği alabilmek için İŞKUR’un belirlediği kriterlere uymak gerekiyor. Bu kriterlere göre işçi son 4 ay kesintisiz çalışmış olacak, kendi isteğiyle işten çıkmayacak, son 3 yılda 600 prim günü ödemiş olacak!
İşsizlik fonu patronların arpalığı haline gelmiş durumda. 2022 yılında “teşvik ve destek ödemeleri” adı altında patronlara aktarılan miktar 28,5 milyar lirayken işsizlik ödeneği ödemeleri yalnızca 12 milyar lira olmuştu. Bu yılın ilk 7 ayında ise patronlara yapılan ödeme 22,5 milyar lira, buna karşılık işsizlik ödeneği ödemeleri yaklaşık 11,5 milyar lira oldu. Ancak fondan patronlara aktarılan miktar sadece teşvik ve desteklerle sınırlı değil. Örneğin aktif işgücü programları ve işbaşı eğitim programlarına yapılan ödemelerdeki artış dikkat çekici… İŞKUR verilerine göre bu programlar için 2021 yılında toplam 7,3 milyar lira, 2022 yılında 13,7 milyar lira ödeme yapılmış. 2023 yılının ilk 7 ayında ise bu rakam daha da katlanarak 26,8 milyar liraya çıkmış! Güya “istihdamın korunmasına ve arttırılmasına, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına” yönelik düzenlenen bu programlar gerçekte işçiler için kölelik, patronlar için bedava işgücü anlamına geliyor. İŞKUR aracılığıyla kursiyer olarak işyerlerine gönderilen işçiler işin niteliğine göre 3 ile 9 ay arasında değişen sürelerde bir anlamda “bedavaya” çalıştırılıyorlar. Kursiyer olarak göründükleri için emeklilik primleri yatırılmıyor, “cep harçlığı” adı altında işsizlik fonundan günlük ödeme yapılıyor. Bu işçilerin yaptığı işin işe alınan herhangi bir işçiden hiçbir farkı olmadığı halde patronların cebinden tek kuruş çıkmıyor! Bu yolla işçileri katmerli sömürmenin ne kadar yaygınlaştığının kanıtı ise işsizlik fonundan buraya ayrılan payın her yıl katlanarak artması… Görüldüğü üzere, işsiz kalan işçilerden çok fondan işverenler faydalanıyor!
İşçi sınıfı örgütsüzse kanunları egemenler istedikleri gibi yazar. İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre “Fonun bir önceki yıl prim gelirlerinin % 30’u; işgücünün istihdam edilebilirliğini arttırmak, çalışanların vasıflarını yükselterek işsizlik riskini azaltmak ve teknolojik gelişmeler nedeniyle işsiz kalması beklenenlerin başka alanlara yönlendirilmesini sağlamak, istihdamı artırıcı ve koruyucu tedbirler almak ve uygulamak, işe yerleştirme ve danışmanlık hizmetleri temin etmek, işgücü piyasası araştırma ve planlama çalışmaları yapmak ve Fondan ödenmek üzere vize edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarında çalışanlar ile bunlardan ilgili mevzuatına göre Kurum kadrolarına atanan ve Kurumda çalışmaya devam eden personelin mali ve sosyal haklarına ilişkin ödemeleri gerçekleştirmek amacıyla kullanılabilir. Bu oranı % 50’ye kadar çıkarmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.” İşte geçtiğimiz yıl yüzde 30 olan bu oran 28 Temmuzda Cumhurbaşkanı kararıyla yüzde 50’ye çıkarıldı. Böylece fonun daha büyük bir kısmının patronların hizmetine sunulmasının önü açıldı. Son dönemde şirketler korkunç kârlılık oranları açıklıyor olmalarına rağmen ihale, teşvik, vergi affı, yatırım desteği vb. yollarla akıtılan kaynaklar yetmezmiş gibi işsizlik fonundaki yağma da arttırıldı.
Seçimlerden sonra işçi ve emekçilerin alım gücünü düşüren politikalar iktidar tarafından birer birer hayata geçirildi. İşçiler açlık sınırının altında ücret alıyor, çay simitle beslenseler bile asgari ücret yetmiyor. Düşük ücretler ve çalışma koşullarının ağırlaşması sorununa bir de işsizlik sorunu ekleniyor. Ekonominin daha da kötüye gideceği önümüzdeki dönemde işsizliğin de artacağı aşikârdır. İşsizlik fonu tam da böyle dönemlerde gerekir. İşsizlik maaşı işsiz kalmış emekçi için yeni bir iş buluncaya kadar can suyu, çoluk çocuğunun boğazından geçecek lokma, rızık demektir. İşte en çok ihtiyaç duyulabilecek zamanda daha fazla işsizin fondan yararlanabilmesi için düzenleme yapılması gerekirken tam tersi yapılarak patronların işgücü maliyetini azaltacak uygulamalara ayrılan miktar arttırılmıştır.
Desteğe ihtiyacı olana değil de yiyip yiyip semirene yardım etmek, aç olanın lokmasını alıp tok olana peşkeş çekmek sınıfsal bir tutumdur. Yaşanan süreç apaçık gösteriyor ki, siyasi iktidar işçi ve emekçilerden değil patronlardan yanadır! Haklarına sahip çıkmak, geleceğini güvence altına alabilmek için işçilerin örgütlenmesi, işçi sınıfı olarak bir araya gelmesi, saldırılara hep birlikte karşı koyması zaruri bir hal almıştır.
Küfe
- İşçi Sınıfı Olarak Ders Çıkaralım
- Grönland’ın Buzulları ve Egemenlerin Kâr Arzusu
- Dünü Unutmadan, Bugüne ve Geleceğe Bakabilmek…
- Emekliliği Kim Bitirdi?
- Servis mi Eziyet mi?
- Yamyam Fareler Gibi Olmamak İçin…
- “Keşke Bizim de Bahçeli Bir Evimiz Olsaydı”
- “Polonez İşçileri Kazanmış”
- Kumarla Köşeyi Dönenler Neye Dönüyor?
- Düşük Ücret Dayatmasına Karşı Örgütlü Mücadeleye
- “Geçinemiyorsan Memleketine Dön”
- Neden Hayattan Sıkılıyoruz?
- Rakip Değiliz
- Savaşı Kınamak Sorumluluktan Kurtulmaya Yeter mi?
- Sağlık Alanında Birleşik Mücadele Şart!
- İyi ki Varsın UİD-DER
- Her Şeyin İçinde ve Her Şeyin Dışındayız
- Her Şey Karşıtıyla Vardır
- Çocuklar Öldürülmesin Şeker de Yiyebilsinler
- Bu Cesareti Nereden Alıyorlar?
Son Eklenenler
- Manisa Organize Sanayi Bölgesinde bulunan Mercan Makina’da sendikal baskılar ve işten atma saldırısına karşı 20 Martta direniş başladı.
- BİRTEK-SEN Genel Başkanı Mehmet Türkmen’in 17 Şubatta tutuklanması ve Antep’teki tekstil işçilerinin hak arama mücadelesine yönelik baskılar, 20 Şubatta İstanbul Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü önünde çeşitli sendikalar tarafından protesto edildi.
- Rejimin toplumsal muhalefeti sindirmeye, tamamen ezmeye yönelik saldırıları artarak sürüyor. Bir süredir “Kent Uzlaşısı” ile kazanılmış CHP’li ilçe belediyelerine operasyonlar düzenleyen, seçilmiş belediye başkanlarını hapse atarak yerlerine...
- Şubat ayında greve çıkan Tekgıda-İş Sendikasında örgütlü Sunel Tütün, Oryantal Tütün ve TTL Tütün işçileri, İzmir’de aileleriyle birlikte basın açıklaması yaptı. Üç aydır ücretleri ödenmeyen Doruk Madencilik işçileri, şirketin Ankara’da bulunan...
- Diyanet İşleri Başkanlığı, bir yoksulun günlük gıda ihtiyacını göz önüne alarak belirlenen Ramazan fitresinin asgari ücret veya emekli aylığı alanlara da verilebileceğini açıkladı. Bu sözler Türkiye’de işçi ve emekçilerin nasıl bir yoksulluğa mahkûm...
- Sırbistan’da 2024’te Novi Sad şehrinin bir tren istasyonunda 15 kişinin yaşamını yitirmesi üzerine gerçekleşen kitlesel protestolar sonucunda Bakanlar ve Başbakan istifa etmek zorunda kaldı. Ancak bunlarla yetinmeyen, yolsuzlukların son bulmasını ve...
- İngiltere’de emperyalistlerin savaşına karşı emekçilerin barış sesi yükselmeye devam ediyor. 25. Ulusal Eylem Gününde çeşitli şehirlerden başkent Londra’ya akan on binler, İsrail saldırısı altındaki Filistin halkıyla dayanışma içinde olduğunu...
- İşçi sınıfının kapitalist sömürüye karşı mücadelesini, dayanışmasını güçlendirmek için çalışan UİD-DER’in, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle gerçekleştirdiği etkinlikler 16 Martta devam etti. UİD-DER’in İstanbul Avrupa ve Anadolu...
- Dünyanın pek çok ülkesinde işçi ve emekçiler, gençler eşitlik ve özgürlük talepleriyle, daha iyi bir yaşam özlemiyle bir araya geliyor, meydanlara çıkıyor. Almanya’da yapılan görkemli eylemlere katılan insanlar bu eylemlerine “iyi insanların isyanı...
- Geçtiğimiz günlerde, sigorta girişleri 1 Ekim 2008’den sonra olanların, emekli olduktan sonra çalıştıkları takdirde emekli maaşlarının kesileceği gündeme geldi. Üç kuruşluk emekli maaşıyla değil geçinmek, zorunlu gıda harcamasını bile karşılamak...
- Gece vardiyasında çalıştığımız bir gün elektrik kesildi. Biz de karanlıkta ayrı ayrı beklemek yerine üretimdeki arkadaşlarla yan yana geldik. Haliyle sohbet etme şansımız oldu. Bir ablamız iş kazası geçirmiş ve işvereni dava etmiş. İş güvenliği...
- Kapitalizm altında sağlık sistemi bolca kâr elde edilen büyük bir rant kapısı haline getirildi. Sağlık sektörü patronları için durum böyleyken sağlık çalışanları açısından tablo uzun çalışma saatleri, can güvenliğinin olmadığı iş ortamı, ağır...
- Ben Tahran Üniversitesinde öğrenciyim. Üniversiteye bağlı bir yurtta kalıyorum. Örgütlü bir şekilde hareket etmediğimiz için her gün yeni bir felaket haberiyle uyanıyoruz. Geçtiğimiz ay 14 Şubat akşamı bir arkadaşımızı kaybettik. Hem yurt hem de...