Buradasınız
İşsizlik Fonu Patronların Arpalığı Haline Geldi
Gebze’den bir petrokimya işçisi

İşsizlik fonunun esas işlevi, işsiz kalan işçilere iş bulana kadar ekonomik destek sağlamaktır. Ne var ki işsizlik fonunun nasıl kullanıldığına baktığımızda işsizlik ödeneği dışındaki tüm kalemlerin doğrudan ya da dolaylı olarak patronlar için kullanıldığını görüyoruz. Fonun işsizlik ödeneğine harcanan kısmı ise diğer kalemlerin yanında çok düşük kalıyor. TÜİK, Haziran 2023’teki işsiz sayısını 3 milyon 337 bin olarak açıkladı. Buna karşılık İŞKUR’un verilerine göre Haziran ayında işsizlik ödeneğinden yalnızca 334 bin 627 kişi yararlandı. Yani işsiz olan her 10 kişiden 9’u işsizlik maaşından faydalanamadı. Çünkü işsizlik ödeneği alabilmek için İŞKUR’un belirlediği kriterlere uymak gerekiyor. Bu kriterlere göre işçi son 4 ay kesintisiz çalışmış olacak, kendi isteğiyle işten çıkmayacak, son 3 yılda 600 prim günü ödemiş olacak!
İşsizlik fonu patronların arpalığı haline gelmiş durumda. 2022 yılında “teşvik ve destek ödemeleri” adı altında patronlara aktarılan miktar 28,5 milyar lirayken işsizlik ödeneği ödemeleri yalnızca 12 milyar lira olmuştu. Bu yılın ilk 7 ayında ise patronlara yapılan ödeme 22,5 milyar lira, buna karşılık işsizlik ödeneği ödemeleri yaklaşık 11,5 milyar lira oldu. Ancak fondan patronlara aktarılan miktar sadece teşvik ve desteklerle sınırlı değil. Örneğin aktif işgücü programları ve işbaşı eğitim programlarına yapılan ödemelerdeki artış dikkat çekici… İŞKUR verilerine göre bu programlar için 2021 yılında toplam 7,3 milyar lira, 2022 yılında 13,7 milyar lira ödeme yapılmış. 2023 yılının ilk 7 ayında ise bu rakam daha da katlanarak 26,8 milyar liraya çıkmış! Güya “istihdamın korunmasına ve arttırılmasına, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına” yönelik düzenlenen bu programlar gerçekte işçiler için kölelik, patronlar için bedava işgücü anlamına geliyor. İŞKUR aracılığıyla kursiyer olarak işyerlerine gönderilen işçiler işin niteliğine göre 3 ile 9 ay arasında değişen sürelerde bir anlamda “bedavaya” çalıştırılıyorlar. Kursiyer olarak göründükleri için emeklilik primleri yatırılmıyor, “cep harçlığı” adı altında işsizlik fonundan günlük ödeme yapılıyor. Bu işçilerin yaptığı işin işe alınan herhangi bir işçiden hiçbir farkı olmadığı halde patronların cebinden tek kuruş çıkmıyor! Bu yolla işçileri katmerli sömürmenin ne kadar yaygınlaştığının kanıtı ise işsizlik fonundan buraya ayrılan payın her yıl katlanarak artması… Görüldüğü üzere, işsiz kalan işçilerden çok fondan işverenler faydalanıyor!
İşçi sınıfı örgütsüzse kanunları egemenler istedikleri gibi yazar. İşsizlik Sigortası Kanunu’na göre “Fonun bir önceki yıl prim gelirlerinin % 30’u; işgücünün istihdam edilebilirliğini arttırmak, çalışanların vasıflarını yükselterek işsizlik riskini azaltmak ve teknolojik gelişmeler nedeniyle işsiz kalması beklenenlerin başka alanlara yönlendirilmesini sağlamak, istihdamı artırıcı ve koruyucu tedbirler almak ve uygulamak, işe yerleştirme ve danışmanlık hizmetleri temin etmek, işgücü piyasası araştırma ve planlama çalışmaları yapmak ve Fondan ödenmek üzere vize edilmiş sözleşmeli personel pozisyonlarında çalışanlar ile bunlardan ilgili mevzuatına göre Kurum kadrolarına atanan ve Kurumda çalışmaya devam eden personelin mali ve sosyal haklarına ilişkin ödemeleri gerçekleştirmek amacıyla kullanılabilir. Bu oranı % 50’ye kadar çıkarmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.” İşte geçtiğimiz yıl yüzde 30 olan bu oran 28 Temmuzda Cumhurbaşkanı kararıyla yüzde 50’ye çıkarıldı. Böylece fonun daha büyük bir kısmının patronların hizmetine sunulmasının önü açıldı. Son dönemde şirketler korkunç kârlılık oranları açıklıyor olmalarına rağmen ihale, teşvik, vergi affı, yatırım desteği vb. yollarla akıtılan kaynaklar yetmezmiş gibi işsizlik fonundaki yağma da arttırıldı.
Seçimlerden sonra işçi ve emekçilerin alım gücünü düşüren politikalar iktidar tarafından birer birer hayata geçirildi. İşçiler açlık sınırının altında ücret alıyor, çay simitle beslenseler bile asgari ücret yetmiyor. Düşük ücretler ve çalışma koşullarının ağırlaşması sorununa bir de işsizlik sorunu ekleniyor. Ekonominin daha da kötüye gideceği önümüzdeki dönemde işsizliğin de artacağı aşikârdır. İşsizlik fonu tam da böyle dönemlerde gerekir. İşsizlik maaşı işsiz kalmış emekçi için yeni bir iş buluncaya kadar can suyu, çoluk çocuğunun boğazından geçecek lokma, rızık demektir. İşte en çok ihtiyaç duyulabilecek zamanda daha fazla işsizin fondan yararlanabilmesi için düzenleme yapılması gerekirken tam tersi yapılarak patronların işgücü maliyetini azaltacak uygulamalara ayrılan miktar arttırılmıştır.
Desteğe ihtiyacı olana değil de yiyip yiyip semirene yardım etmek, aç olanın lokmasını alıp tok olana peşkeş çekmek sınıfsal bir tutumdur. Yaşanan süreç apaçık gösteriyor ki, siyasi iktidar işçi ve emekçilerden değil patronlardan yanadır! Haklarına sahip çıkmak, geleceğini güvence altına alabilmek için işçilerin örgütlenmesi, işçi sınıfı olarak bir araya gelmesi, saldırılara hep birlikte karşı koyması zaruri bir hal almıştır.
Küfe
- İşsizliğe Karşı Mücadele Kapitalizme Karşı Mücadeledir!
- Hak Aramak Değil Grev Kırmak Vebaldir
- Bu Pahalılıkta Tatil Yapmak mı?
- “UİDER” Değil, “UİD-DER”
- Sırrı Abimizi Mücadelemizde Yaşatacağız
- Erol Eğrekler ve İşçi Sınıfı
- Patronlar “Kullan At” İşçi İstiyorlar!
- İşçi Sınıfı Olarak Ders Çıkaralım
- Grönland’ın Buzulları ve Egemenlerin Kâr Arzusu
- Dünü Unutmadan, Bugüne ve Geleceğe Bakabilmek…
- Emekliliği Kim Bitirdi?
- Servis mi Eziyet mi?
- Yamyam Fareler Gibi Olmamak İçin…
- “Keşke Bizim de Bahçeli Bir Evimiz Olsaydı”
- “Polonez İşçileri Kazanmış”
- Kumarla Köşeyi Dönenler Neye Dönüyor?
- Düşük Ücret Dayatmasına Karşı Örgütlü Mücadeleye
- “Geçinemiyorsan Memleketine Dön”
- Neden Hayattan Sıkılıyoruz?
- Rakip Değiliz
Son Eklenenler
- İranlı sınıf kardeşlerimiz, Sizlere Türkiye’den yazıyoruz. Uluslararası İşçi Dayanışması Derneği (UİD-DER) üyesi işçiler olarak sizleri en içten duygularımızla selamlıyoruz. On yıllardır Filistin halkına yönelik zulmünü sürdüren İsrail, bugün ABD’...
- 11 Temmuzda Brezilya’nın birçok kentinde on binler, emek karşıtı politikaları ve saldırgan uygulamalarıyla tanınan eski başkan Bolsonaro’nun yargılanma sürecine müdahale ettiği gerekçesiyle Trump’ı protesto etti. Kenya’da geçtiğimiz yıl vergi...
- Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), 14 Temmuzda Ankara’da bulunan Genel Merkez binasında düzenlediği basın toplantısında 2026-2027 yıllarını kapsayan 8. Dönem Toplu İş Sözleşmesi taleplerini ve mücadele programını açıkladı. Basın...
- DİSK Emekli-Sen, 13 Temmuzda Çankaya Zübeyde Hanım Sosyal Tesisleri’nde “Emekli Buluşması” düzenledi. DİSK-AR tarafından hazırlanılan 2025 Emekli Raporu’nun kamuoyuyla paylaşıldığı etkinliğe DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Emekli-Sen Genel...
- Haydarpaşa Dayanışması, son banliyö seferlerinin durdurulduğu 2013’ten bu yana Haydarpaşa Garında her Pazar günü “Ne Otel Ne Müze, Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak!” pankartıyla basın açıklamaları gerçekleştiriyor. 13 Temmuz Pazar günü gerçekleştirilen...
- Modern tıbbın temel kurallarından biri elleri çok iyi yıkamak, el hijyenine dikkat etmektir. Peki, el yıkamanın bile geçmişte mücadele konusu olduğunu biliyor muydunuz? Ignaz Semmelweis, 1840’lı yılların sonunda, Viyana’daki bir kadın doğum...
- Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında işçi ücretleri erimeye devam ederken kamudan özel sektöre işçiler, düşük ücretlere karşı mücadele ediyor. Harb-İş Sendikası, 11 Temmuzda Ankara’da basın açıklaması yaparak sefalet zammı dayatmasına...
- Kamu çerçeve protokol süreci uzadıkça uzuyor. Savunma sanayi sözleşmesi hakem heyetine gönderildi. Diğer işkolları ise 3. teklifi bekliyor. Kamu çerçeve protokolü kamu işçilerinin asgari ücretini belirleyen bir protokoldür. Nisan 2024’te Anayasa...
- İspanya’nın Cadiz kentinde 23 Hazirandan bu yana süresiz grevde olan metal işçileri, 8 Temmuzda eylemlerini sonlandırdılar. Yetkili sendika UGT sendikasının işverenle imzaladığı ön anlaşmayı kabul etmeyen yaklaşık 30 bin metal işçisi, 18-19...
- 600 binden fazla kamu işçisini ilgilendiren Kamu Çerçeve Protokolü (KÇP) görüşmelerinde siyasi iktidarın dayattığı düşük zam oranları sağlık işçileri tarafından “sefalet dayatması” olarak değerlendiriliyor. Yüksek enflasyon ve ağır vergi yükü...
- Gebze Sendikalar Birliği, geçtiğimiz hafta İsrail’in Filistin’deki zulüm ve katliamını protesto etmek için bir eylem organize etti. Biz de UİD-DER’li işçiler olarak, zulme uğrayan Filistinli işçi ve emekçilerin haklı mücadelesine destek olmak için...
- 9 Temmuzda Hindistan genelinde milyonlarca işçi, emekçi, çiftçi ve genç, Modi hükümetinin işçi düşmanı politikalarına karşı ülke çapında greve çıktı. Kentlerden köylere, fabrikalardan tarlalara kadar yaşamı durduran dev grev, Hindistan’daki tüm...
- Annem, ablamla birlikte dördüncü katta oturur. Sokağa inmez ama mahallede, köyde, Almanya’daki akrabalarda ne olup bittiğini mutlaka bilir. Evden her çıktığımda balkonundadır. Selamlaşır, iki laf ederiz. Başımda bazen UİD-DER yazılı kırmızı şapkam,...