Buradasınız
Cargill İşçileriyle Sohbet

Cargill işçileri “Çocuklar iyi yaşasın diye babalar direniyor” diyerek direnişe başlayalı 530 günü geçti. Onlar sendikalaşma hakkını kullandıkları için işten atıldılar. Ama boyun eğip gitmek yerine hakları için, çocuklarının geleceği için mücadele etmeyi tercih ettiler. Onların direnişe başladığı dönem ekonomik krizin etkilerinin hissedilmeye, yaşam koşullarının daha da ağırlaşmaya başladığı dönemdi. Günler haftaları, haftalar ayları kovaladıkça elektrikten doğalgaza, gıdadan okul harcamalarına her şeye zam üstüne zam geldiğine tanık oldular. Yaşam giderek zorlaşırken onlar her şeye rağmen direnişteydiler ve halen direnmeye devam ediyorlar.
Evet, onlar çocuklarının iyi yaşaması umudunu direnişlerinin sloganı yaptılar. Eşleri ve çocukları bu yolda onları desteklediler, desteklemeye de devam ediyorlar. Karşılaştıkları zorlukları birlikte göğüslemeye çalışıyorlar. 9 Eylülde okullar açıldı. Okullar açıldığında Cargill işçileri çocuklarının heyecanını uzaktan paylaşmak zorunda kaldılar. Çünkü direnişlerini Cargill genel merkezinin bulunduğu İstanbul Palladium Tower önüne taşımışlardı. Şartlar ne olursa olsun okulların açılması çocukları heyecanlandırır. Geçim sıkıntısı, yaşam zorlukları onların çocuk heyecanını kolay kolay yok edemez. Ancak büyükler için durum başkadır. Bir taraftan elbette paylaşırlar çocuklarının heyecanını ama diğer taraftan okul ihtiyaçlarını karşılayamama stresi daha baskındır. Peki, Cargill işçileri neler yaşadılar okullar açılırken? Okul masraflarını nasıl karşıladılar? Eğitim sistemi hakkında ne düşünüyorlar? Direnişlerinin 530. gününde iki direnişçi işçiyle, Fatih ve Özgür’le bunlar üzerine sohbet ettik.
Fatih’in biri anaokuluna diğeri ilkokul 4’e giden iki oğlu, bir de liseye yeni başlayan kızı var. Fatih işten çıkarıldıkları ilk hafta bunu çocuklarına söyleyememiş. Her akşam babalarını artık ezberledikleri eve dönüş saatinde kapıda bekleyen çocuklarını üzmek istememiş. “Benim akşam işten dönüş saatimi biliyorlardı. Her gün o saatte dönüşümü bekler, kendileri için ne aldığımı sorarlardı. Bir hafta boyunca her sabah işe gider gibi çıktım evden. Akşam iş çıkışı saatine göre elimde abur cuburla eve döndüm” diye anlatıyor Fatih ilk günleri. Tabi bunun hep böyle gitmeyeceğinin de farkındaymış. Sendikayla birlikte direniş kararı alınınca çocuklarını karşısına almış ve durumu anlatmış: “Onlara ‘Çocuklar babanız işten çıkarıldı. Artık bir gelirimiz yok. Sadece belirli bir miktar işsizlik maaşı alacağız. Aynı zamanda direnişe başlayacağız’ dedim. Kızım ağlamaya başladı. ‘Ne olacak bizim okulumuz, masraflarımız?’ dedi. ‘Bir şekilde halledeceğiz. Bir yerlerden kısacağız, fuzuli harcamalar yapmayacağız’ diyerek anlatmaya çalıştım. İlk başta çok üzüldüler. İnsanlar geliyordu geçmiş olsun demeye. Onları görüyorlardı, daha da üzülüyorlardı. Anlamıyorlardı tabi.” Elbette süreç içinde babalarının neden direndiğini, hakkını aradığını anlamışlar.
Eğitim sözde değil, gerçekten ücretsiz olmalı
Bu yıl okul masraflarının ne kadar çok tuttuğunu konuşuyoruz işçilerle. Fatih’in kızı bu yıl Anadolu lisesine başlamış. “Sadece okul kıyafetleri 300 liraya yakın tuttu. Okul senelik 150 lira para istiyor. Aralarda daha ne isterler bilmiyorum” diyor. Özgür’ün bu yıl 1. sınıfa başlayan oğlunun sadece okul kıyafeti 150 lira tutmuş. O da ileride neyle karşılaşacağını bilmiyor. Okullarda ciddi yekûn tutan kalemlerden biri de kitaplar. Fatih, “kitaplar veriliyor fakat kitaplar yetersiz olduğu için öğretmenler mecburen kitap aldırmak zorunda kalıyorlar. Onlar da epey yüklü bir meblağ tutuyor. Oysa devlet ücretsiz işe yaramayan kitap dağıtacağına kitap masrafı kadar parayı ailelere verse daha yararlı olur” diyor.
“Aslında olması gereken tüm okullarda kaliteli, bilimsel bir eğitime uygun bir müfredatın belirlenmesi ve buna uygun kitapların basılması. Böyle bir durumda hiçbir öğretmenin ek kitap aldırması gerekmez” dediğimizde, Fatih eğitimin bu koşullarda daha kaliteli olamayacağını söylüyor:
“Ders kitaplarına abuk sabuk konular koyuyorlar. Kitaplar ücretsiz diyorlar ama aslında değil. Çünkü devlet kendi istediğini karşılıyor. Diğer her şeyi aileler kendileri karşılıyorlar. Okullarda hademe giderleri, temizlik masrafları hep bizden alınıyor. Bir de okul kıyafetleri meselesi var. Nihayetinde durumu olan var, olmayan var. İstediği gibi giyinemeyen çocuklar diğerlerinin karşısında kendini ezik hissedebilir. Tamam, okul kıyafeti diye bir şey olsun ama bunu devletin karşılaması lazım. Her okulun kıyafeti farklı. Benim üç çocuğum var, hangi birinin okul kıyafetini karşılayayım? Servis ücreti dersen aylık 240 lira. Üç çocuk için 720 lira yapıyor. Sonra Cumhurbaşkanı çıkıp üç çocuk yapın diyor. Nasıl olacak bu? Sendikalaşmak istediğimde işten atılıyorum, sesini çıkarmıyorsun. Biz burada 530 gündür direniyoruz ama iktidardan ne bir milletvekili geldi yanımıza ne de cumhurbaşkanından, ya da o zamanın başbakanından bir açıklama yapıldı. Beni yalnız bırakıyorsun. Asgari ücretle çalışmaya zorluyorsun. Sonra da eğitimin her şeyini paralı yapıyorsun. Nasıl geçineceğim ben? Eğitim sözde değil, gerçekten ücretsiz olmalı. İçeriği kalitesiz kitapları ücretsiz dağıtarak ücretsiz eğitim olmaz” diye de ekliyor.
Eskiden bir kişi çalışırdı, 10 çocuğa bakardı!
Eğitim masraflarını konuşurken mesele ister istemez zamlara geliyor. Önümüz kış. Fatih doğalgaza yapılan zamları hatırlatıyor ve ekliyor: “Yazın kimse fark etmedi ama bakalım kışın ne olacak?” Özgür eskiden 50 lirayla pazar alışverişini yaparken şimdi 80-90 lirayla pazar çantasını dolduramadıklarını söylüyor. Evet, her şeye zam yapılıyor ama sıra işçiye gelince hiçbir şey yok. Son zamanlarda “zam” kelimesi yerine kullanılan moda sözcüğü bilip bilmediklerini soruyoruz. Moda kelimenin “güncelleme” olduğunu söyleyince önce bir gülüşme oluyor. Sonra Fatih alıyor yine sözü: “İsmini değiştirip insanlara yutturuyorlar işte. Bizim bu oyuna kanmamız için cahil olmamız lazım. Güncelleme nedir ya? Bunun adı zamdır, ekonominin kötüye gitmesidir. Ülkeyi yönetemeyen siyasiler yüzünden ekonominin kötüye gitmesinin bedelini işçiler, emekçiler ödüyor. Bizim cebimizden paralarımız vergi, zam olarak geri alınıyor. Zaten üç kuruşa mahkûm edilmiş durumdayız. Evde iki kişi çalışsak karnımızı zor doyuruyoruz. Eskiden bir kişi çalışırdı, 10 çocuğa bakardı.”
Özgür, babasının “ben senin yaşındayken ev yaptım” dediğini anlatıyor. Gemlik’te bir ev ortalama 200 bin liraymış. “2000 lira maaş alan biri 200 bin liralık evi nasıl alsın? Neredeyse bütün bir ömür yemeden içmeden çalışması gerek!” diyor. Direniş boyunca ara ara ek işler yaparak geçimlerini sürdürmeye çalışmışlar. Sendikanın desteğini almışlar elbette ama “o da bir yere kadar” diyorlar. Özgür kıraathanede çalışmış, Fatih çeşitli elektrik işleri almış. Yine de borçlanmaktan kurtulamamışlar. Özgür “7500 lira kadar sağa sola borçlandım. Annem ve babamın desteğiyle idare edebiliyorum” diyor.
Siz zaten fakirsiniz!
Sohbetimiz sırasında laf lafı açınca direniş sürecinde çocuklarla ilgili bir anıları olup olmadığını sorduk. Her ikisinin de yüzünde bir tebessüm belirdi. İlkin Fatih aldı sözü. Bir gün ortanca oğlunun okulunda çocuklar aralarında bir tartışma yaşamışlar. Oğlunun arkadaşlarından biri kızgınlıkla “senin baban işsiz, siz zaten fakirsiniz!” demiş. Okulda öğretmenler direnişi biliyorlarmış. Bazı velilerin de bilgisi varmış. Belli ki oğluna bunu söyleyen çocuğun ailesinin de bu direnişten haberi olmuş. “Ben burada o çocuğun hakkı için de direniyorum ama aile bunun farkında değil. Çocuklarına nasıl yansıttılarsa artık, benim oğluma kötü bir şeymiş gibi bunu söyleyebiliyor. Direniş sürecinde ben başka yerlerden iş teklifleri de aldım ama gitmedim. Ben o teklifleri kabul etmeyip direnmeyi tercih etmişsem sadece kendi çocuklarım için değil, başka çocuklar için de bunu yapıyorum” diye anlatıyor Fatih.
“Peki, yoksul olmak ayıp mı?” diye soruyoruz. “Elbette değil. Yoksul olmak bizim ayıbımız değil, bizi bu koşullarda yaşamaya mecbur eden patronların ve onları yasalarla koruyan devletin ayıbıdır” diyor. Eylül ayında dört kişilik bir ailenin yoksulluk sınırı 6,724 lira olarak açıklandı. Bir evde üç kişi asgari ücretle çalışsa yine yoksulluk sınırını geçemiyor. Bu durumda hangimiz yoksul değiliz ki!
Özgür, şehir dışından kendilerini ziyarete gelen ablasının kızına bir hediye almak istediğini ama parasızlıktan alamadığını anlatıyor. Kırk yılda bir yanına gelen küçük yeğenine bir hediye alamamak kötü hissettirmiş. Fatih’in de oğluyla başka bir anısı daha var. Henüz işi varken oğluna iyi bir karne getirmesi durumunda Xbox alma sözü vermiş. Fakat bu süreçte işten çıkarılmış ve direniş süreci başlamış. Tabi okullar kapanınca oğlu karneyi getirip hediyesini istemiş. Oğlunun hevesini kırmamak ve verdiği sözü tutmamış olmamak için babasından ve kız kardeşinden destek almak zorunda kalmış.
Sohbet koyu, çaylar sıcak. Ancak burada değindiklerimizden ibaret olmayan sohbetimizi bir yerde bitirmek zorunda kalıyoruz çünkü gitme vaktimiz geliyor. İki gün sonra işçiler Bursa’ya geri döndüler, mücadelelerine orada devam edecekler. İstanbul’a gelmiş olmaktan, bizler gibi işçi örgütlerinden, çeşitli parti ve sendikalardan gördükleri destek ve dayanışmadan çok memnun olduklarını ifade ediyorlar. Bizler de UİD-DER olarak mücadele eden işçilere destek vermeyi zaten sınıf dayanışmasının bir gereği olarak gördüğümüzü söylüyoruz. Sıcak çaylar eşliğinde yapılan sıcak bir sohbetin ardından bir de Bursa’ya davet edilmek mutlu ediyor bizi. Bursa’da görüşmek dileğiyle direniş alanından ayrılıyoruz.
Kriz Asıl Bize Var!
- Dev Sağlık-İş Bursa Sorumlusu Alper Küçük ile KÇP Üzerine Söyleşi
- Grevci Tarkett İşçileri: “Birliğimizi Güç Haline Getirelim!
- Grevdeki MKB Rondo İşçileriyle Söyleşi
- Durak Tekstil İşçileriyle Söyleşi
- Bursa’dan Bir Özel Okul Öğretmeniyle Söyleşi
- Malatyalı Kadın Tekstil İşçisi İle Deprem ve Kadın İşçiler Üzerine Söyleşi
- Nilgün Soydan ile Kemal Türkler Söyleşisi
- Genel-İş İzmir 8 No’lu Şube Başkanı Gümüştekin ile Söyleşi
- İş Güvenliğimiz İçin 1 Mayıs’ta Sınıfımızın Saflarındayız
- Avukatlar Anlatıyor: Yasalar Yetmez, İşçi Sınıfını Örgütlülük Kurtarır
- Bir Afgan Göçmen İşçiyle Söyleşi: “Ölmek ya da Özgürce Yaşamak”
- Ekmekçioğulları İşçileri ve Anadolu Şube Başkanı Deniz Ilgan’la Direniş Üzerine
- Söz Hakları İçin Direnen Ekmekçioğulları İşçilerinde
- Trelleborg İşçileriyle Grev Üzerine Söyleşi
- Cargill İşçileriyle Sohbet
- Sefalet Zammı Dayatmasına, İşten Atmalara Karşı İşçi Mücadeleleri
- Soygun Değil de Ne?
- İzmir’de Grevci İşçiler Sefalet Dayatmasına Hayır Dedi
- DYO Boya Grevi Kazanımla Sonuçlandı
- İşçiler, Emekliler Sefalet Dayatmasına Karşı Mücadeleyi Büyütüyor
- Buca Belediye İşçilerinin Anlattıkları
- Çiğli Belediyesinde İşten Atılan Kadın İşçilerin Mücadelesi Sürüyor
- Kamu Emekçileri, Öğretmenler, İşçiler Mücadele Ediyor
- Polonez İşçilerine Selam Olsun
- Bize Ekmek Yoksa Size Pasta Yok!
- Buca Belediyesi İşçileri Ücret Gaspına Karşı İş Bıraktı
- Hak Gasplarına ve Sendikal Baskılara Karşı İşçi Mücadeleleri
- Reckitt İşçilerinin Grevi Kararlılıkla Sürüyor
- İzmir Belediye İşçilerinin Grevi Bitti Ama Grev Nefreti Bitmedi
- Bayramın Üçüncü Gününde KRT İşçileriyle Dayanışma
- KRT Çalışanlarından Eylem
- Reckitt Benckiser Grevcilerini Ziyaret Ettik
- Portakal-Porvil Grevi Kazanımla Sonuçlandı
- Genel-İş Sendikası İzBB Grevi Hakkında Basın Açıklaması Yaptı
- Sağlıktan Petrokimyaya İşçiler Hak Gasplarına Karşı Mücadele Ediyor
Son Eklenenler
- İranlı sınıf kardeşlerimiz, Sizlere Türkiye’den yazıyoruz. Uluslararası İşçi Dayanışması Derneği (UİD-DER) üyesi işçiler olarak sizleri en içten duygularımızla selamlıyoruz. On yıllardır Filistin halkına yönelik zulmünü sürdüren İsrail, bugün ABD’...
- 11 Temmuzda Brezilya’nın birçok kentinde on binler, emek karşıtı politikaları ve saldırgan uygulamalarıyla tanınan eski başkan Bolsonaro’nun yargılanma sürecine müdahale ettiği gerekçesiyle Trump’ı protesto etti. Kenya’da geçtiğimiz yıl vergi...
- Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), 14 Temmuzda Ankara’da bulunan Genel Merkez binasında düzenlediği basın toplantısında 2026-2027 yıllarını kapsayan 8. Dönem Toplu İş Sözleşmesi taleplerini ve mücadele programını açıkladı. Basın...
- DİSK Emekli-Sen, 13 Temmuzda Çankaya Zübeyde Hanım Sosyal Tesisleri’nde “Emekli Buluşması” düzenledi. DİSK-AR tarafından hazırlanılan 2025 Emekli Raporu’nun kamuoyuyla paylaşıldığı etkinliğe DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Emekli-Sen Genel...
- Haydarpaşa Dayanışması, son banliyö seferlerinin durdurulduğu 2013’ten bu yana Haydarpaşa Garında her Pazar günü “Ne Otel Ne Müze, Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak!” pankartıyla basın açıklamaları gerçekleştiriyor. 13 Temmuz Pazar günü gerçekleştirilen...
- Modern tıbbın temel kurallarından biri elleri çok iyi yıkamak, el hijyenine dikkat etmektir. Peki, el yıkamanın bile geçmişte mücadele konusu olduğunu biliyor muydunuz? Ignaz Semmelweis, 1840’lı yılların sonunda, Viyana’daki bir kadın doğum...
- Hayat pahalılığı ve yüksek enflasyon karşısında işçi ücretleri erimeye devam ederken kamudan özel sektöre işçiler, düşük ücretlere karşı mücadele ediyor. Harb-İş Sendikası, 11 Temmuzda Ankara’da basın açıklaması yaparak sefalet zammı dayatmasına...
- Kamu çerçeve protokol süreci uzadıkça uzuyor. Savunma sanayi sözleşmesi hakem heyetine gönderildi. Diğer işkolları ise 3. teklifi bekliyor. Kamu çerçeve protokolü kamu işçilerinin asgari ücretini belirleyen bir protokoldür. Nisan 2024’te Anayasa...
- İspanya’nın Cadiz kentinde 23 Hazirandan bu yana süresiz grevde olan metal işçileri, 8 Temmuzda eylemlerini sonlandırdılar. Yetkili sendika UGT sendikasının işverenle imzaladığı ön anlaşmayı kabul etmeyen yaklaşık 30 bin metal işçisi, 18-19...
- 600 binden fazla kamu işçisini ilgilendiren Kamu Çerçeve Protokolü (KÇP) görüşmelerinde siyasi iktidarın dayattığı düşük zam oranları sağlık işçileri tarafından “sefalet dayatması” olarak değerlendiriliyor. Yüksek enflasyon ve ağır vergi yükü...
- Gebze Sendikalar Birliği, geçtiğimiz hafta İsrail’in Filistin’deki zulüm ve katliamını protesto etmek için bir eylem organize etti. Biz de UİD-DER’li işçiler olarak, zulme uğrayan Filistinli işçi ve emekçilerin haklı mücadelesine destek olmak için...
- 9 Temmuzda Hindistan genelinde milyonlarca işçi, emekçi, çiftçi ve genç, Modi hükümetinin işçi düşmanı politikalarına karşı ülke çapında greve çıktı. Kentlerden köylere, fabrikalardan tarlalara kadar yaşamı durduran dev grev, Hindistan’daki tüm...
- Annem, ablamla birlikte dördüncü katta oturur. Sokağa inmez ama mahallede, köyde, Almanya’daki akrabalarda ne olup bittiğini mutlaka bilir. Evden her çıktığımda balkonundadır. Selamlaşır, iki laf ederiz. Başımda bazen UİD-DER yazılı kırmızı şapkam,...