İstihdam Eriyor, İşsizlik Büyüyor!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Aralık dönemine ilişkin işsizlik verilerini açıkladı. TÜİK’e göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı önceki yılın aynı dönemine göre 92 bin kişi artarak 4 milyon 394 bin kişiye yükseldi. Böylece işsizlik oranı bu dönem için yüzde 13,7’ye, tarım dışı işsizlik oranı ise 15,8’e yükselmiş oldu. TÜİK verileri tüm yaş ve cinsiyet kategorilerinde işsizliğin arttığını söylerken, 1 yıl içinde sadece 3 bin kişilik bir istihdam artışı gerçekleştiğini ortaya koyuyor. Tabii bunlar resmi veriler!

Tıpkı enflasyon verilerinde olduğu gibi TÜİK tarafından açıklanan standart (dar tanımlı) işsizlik oranı ve sayısı da gerçek durumu yansıtmıyor. Mesela her yere başvurdunuz, çevreye haber saldınız ve bir aydır cevap bekliyorsunuz; TÜİK’e göre işsiz değilsiniz! Bu durumda olanların sayısı 2,5 milyonu geçiyor ve TÜİK bunları işsizlik verilerine dâhil etmiyor. Zevahiri kurtarmak adına bu şekilde manipülasyonlar yapılıyor ve işsizlik düşük gösteriliyor. Öte yandan sendikaların, demokratik kitle örgütlerinin açıklamaları acı gerçekliği gözler önüne seriyor.

TÜİK ile SGK verilerini değerlendiren DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR), geniş tanımlı işsiz sayısının  bir yıl içinde 374 bin artışla 7 milyon 527 bin kişiye ulaştığını açıkladı. DİSK-AR geniş tanımlı işsizlik oranının Aralık 2019’da yüzde 21,8 olduğunu belirtti. Yani gerçek işsiz sayısı 4 milyon 394 bin değil 7,5 milyonun üzerinde!

DİSK-AR raporunda “ümitsiz işsizlere” ilişkin çarpıcı değerlendirmeler de yer aldı. Raporda; “Ümitsiz işsizlerin sayısında tırmanış dikkat çekici… Aralık 2018’de 598 bin olan ümitsiz işsizlerin sayısı Aralık 2019’da 898 bine yükseldi. Son 1 yılda ümitsiz işsizlerin oranı yüzde 40 arttı” denildi. Kriz öncesi döneme denk gelen Ağustos 2018 ile Aralık 2019 dönemini karşılaştıran DİSK-AR, kriz döneminde istihdamın 1 milyon 660 bin azalarak 27 milyon 658 bine gerilediğini açıkladı. Ayrıca raporda sigortalı işçi sayısının da 2017’ye göre 359 bin azaldığı ortaya konuldu.

Gençler işsiz ve borçlu!

DİSK-AR, kentsel kadın işsizliği ile beraber genç işsizliğin son bir yılda en yüksek işsizlik türü olarak görülmeye devam ettiğini ortaya koydu. Mevsim etkisinden arındırılmamış genç işsizliğin 0,5 puan artarak yüzde 24,5’ten yüzde 25’e yükseldiği kaydedildi. Ne eğitimde ne istihdamda olanların (NEET) oranında da artış olduğunu belirten DİSK-AR raporu, bu kategorideki oranın 25,4’e ulaştığını söylüyor. Yani her dört gençten biri işsiz, biri ise kayıp!

TÜİK verilerini değerlendiren Genç İşsizler Platformu ise 15-34 yaş arası genç nüfustaki işsiz sayısının bir yıl içinde yaklaşık 70 bin kişi artarak 2 milyon 610 bine dayandığını belirtiyor. Platform genç işsizlerin sayısının İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa’dan sonra Türkiye’nin 5. büyük il nüfusunu oluşturacak düzeyde olduğuna dikkat çekiyor.

Yaklaşık 900 bin üniversite mezunu işsize ek olarak 1 milyon 40 bin üniversite mezununun işgücünde dahi yer almadığını; işsiz sayılmayıp atıl kaldığını açıklayan platform, işsizlik süresinin de gittikçe uzadığını belirtiyor. 1 yıldan fazla süredir iş arayan 15-34 yaş arası genç sayısının, son 1 yılda 162 binden 444 bine çıkmış olması bu gerçeği gözler önüne seriyor. Genç İşsizler Platformu uzayan iş arama süresinin KYK kredi borçlarının ödenememesine yol açtığını belirtirken, gecikme faizleri sonucu hacizlerin yaşandığını hatırlatıyor.