Buradasınız
Ermenek Katliamının 9. Yılı: İş Cinayetlerinin Hesabını Birleşen İşçiler Soracak
Takvimler 28 Ekim 2014’ü gösteriyordu. Soma madenci katliamının üzerinden sadece 5 ay geçmişti ama sanki madenlerde işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini almayı gerektirecek riskler yokmuş gibi rahat ve pervasızdı patronlar. O gün bir madenci katliamı daha yaşandı, yüreklere kor düştü, işçilerle beraber annelerin, eşlerin, çocukların yaşamı da kömür karasına bulandı. Ermenek madenci katliamının 9. yılında, madenci katliamlarında, iş cinayetlerinde yitirdiğimiz tüm sınıf kardeşlerimizi anıyoruz. Biliyoruz ki Ermenek’te, Soma’da, Amasra’da ve daha onlarca madendeki katliamların, binlerce kardeşimizi hayattan koparan iş cinayetlerinin hesabını ancak birleşen ve örgütlenen işçiler sorabilir. İşçilerin birliğini ve mücadelesini güçlendirmek için kararlı mücadelemizi sürdüreceğimizi bir kez daha vurguluyor, 2022’de yayınladığımız yazımızı yeniden paylaşıyoruz.
Ermenek’in Acısı da Katliamı Yaratan Düzen de Sürüyor!
Bazı sorular vardır ki hiç unutulmaz, hiçbir zaman cevabı verilemez. Bundan tam 8 yıl önce Karaman Ermenek’teki kahredici madenci katliamında oğlunu kaybeden Ayşe teyzenin sorusu gibi… “Oğlum yüzme de bilmezdi, suyun içinde ne yaptı?” demişti Ayşe teyze. 28 Ekim 2014’te yaşanan katliamın acısı hâlâ yüreklerimizde! Bu katliamda 18 maden işçisi hayatını kaybetmişti. Kara elmastan ekmeğini kazanan onlarca işçi ailesi için hayatın karardığı o gün, işçi sınıfının bu topraklardaki en acı günlerinden birisi olarak kayda geçti. O gün üreten, işleyen, tüm zenginlikleri var eden eller karanlığa boğuldu. Sermaye sınıfının zalim yüzü bir kez daha kendini gösterdi. Bu topraklarda madenci katliamları ne Ermenek’le başladı, ne de Ermenek’le son buldu. Bu tarihten önce de sonra da daha nice kardeşimiz sermayenin kâr hırsının kurbanı oldu. Daha geçtiğimiz haftalarda Amasra’da 41 madenci ailesinin ocağına ateş düştü. İş cinayetlerini yaratan düzen sürüyor, Ermenek’ten Amasra’ya madencilerin evlerinden ağıtlar yükseliyor.
Ermenek’ten yaklaşık 5 ay önce, 13 Mayısta yaşanan ve 301 işçinin hayatını kaybettiği Soma madenci katliamı emekçilerde iktidara ve maden patronlarına karşı büyük öfke yaratmıştı. 11 Eylül 2014’te kabul edilen torba yasayla madencilerin çalışma koşulları yeniden düzenlenmişti. Ancak sermayenin çıkarlarına hiçbir zaman ters düşmek istemeyen AKP hükümeti, patronların “kâr edemiyoruz” feryatlarına yine sessiz kalmamış gerekli “kolaylıkları” sağlamıştı. Nitekim daha sonra madenlerde işçilerin servis, yemek gibi temel haklarından vazgeçmeleri karşılığında çalıştırıldıkları ortaya çıktı.[1]
Has Şekerler Madencilik’in işlettiği Ermenek’teki madende de koşullar böyleydi. Bu koşullarda çalışmak istemeyen işçiler greve çıktılar. Ancak ekonomik zorluklar nedeniyle tekrar işbaşı yapmak zorunda kaldılar. Çalışma koşullarının iyileştirilmediği ve işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin hiçe sayıldığı koşullarda her an olabilecek facia; 28 Ekimde Ermenekli madencileri yerin 350 metre altında, evden getirdikleri yemekleri yerken buldu. 3 aydır maaş alamayan madencilerin yemeklerini madenin dışarısında yemeleri bile çok görülmüştü. Sermayenin kâr hırsını yansıtan bu katliam, onun sınıf tutumunun sonucuydu. Katliamdan sonra ortaya çıkan tablo bunu açıkça gösterdi.
Yapılmayanlar, 12 bin ton su ve hayatta kalma mücadelesi
Uzmanların yaptığı incelemeler yerin derinliklerinde 12 bin ton suyla mücadele eden ve hayatta kalmaya çalışan işçilerin kurtulması için maden sahalarında gerekli en temel planlamanın yapılmadığını, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin alınmadığını gösterdi. Katliamdan önce Haziran 2014’te bizzat Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan teftiş raporunda toplamda 8 mevzuata aykırılık tespit edilmişti. Raporda maden bacalarında gerekli sondaj çalışmalarının yapılmadığı, ocakta gelişecek bir acil durum karşısında herhangi bir güvenlik tatbikatı yapılmadığı ve ilk yardım odasında uygun talimatların bulunmadığı gibi temel güvenlik kusurları yer almıştı. Ancak “-mış gibi” yaparak gerekli yaptırımları uygulamayan devlet, maden sahiplerine sadece idari para cezaları keserek meseleyi geçiştirdi.
Katliamı engellemeye dönük hiçbir gerçek adım atılmadı. Katliamdan sonra yapılan incelemelerde 10 madencinin su baskınından kurtulduğu ancak madende yaşam odası olmadığı için metan gazı zehirlenmesi sebebiyle hayatını kaybettiği ortaya çıktı. Oysa zorunlu olması gereken yaşam odası olsaydı, madenci kardeşlerimizin 30 günün üzerinde hayatta kalma şansı olacaktı.
Dayanışma TV’nin hazırladığı “Sarı Baret” belgeselinde ölüme göz göre göre gönderilen işçilerin durumunu ve çalışma koşullarını, belgeselin yapıldığı dönem Bağımsız Maden-İş Sendikası örgütlenme uzmanı olan Kamil Kartal şöyle özetliyor: “Nasıl ölüm tuzaklarına bilinçli bir biçimde sokulduklarını göreceksiniz. 17’inci, 18’inci yüzyıl koşullarında çalışıyorlar.”
İşçilere adalet yine yok!
Ermenek’te ölüm tuzaklarından kurtulabilen, haksız koşullara ve baskılara karşı mücadele eden işçileri ise ayrı bir süreç bekliyordu. Katliamın dava sürecinde sermaye düzeni yine kendini gösterdi ve birkaç sözde cezayla geçiştirilen davalar sonrasında maden şirketlerinin sırtını sıvazlamaya devam etti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı müfettişler için soruşturma izni dahi verilmezken, maden sahiplerine tutukluluk kararı verilmesi yılları buldu. Dava sonucu verilen cezalar ise işçilerin canının patronlar ve onların düzeni olan kapitalizm nezdinde ne kadar ucuz olduğunu gösterdi.
Katliamdan yaklaşık 2 yıl sonra çıkan ilk kararda Has Şekerler Madencilik Şirketi’nin Sahibi Saffet Uyar’a 13 yıl 9 ay, yargılaması tutuksuz olarak yapılan ruhsat sahibi dönemin Ermenek Cenne Linyit Kömürü İşletmesi müdürü ve hissedarı Abdullah Özbey’e 11 yıl 3 ay hapis cezası verildi. 18 işçinin canına kastetmenin cezasına yapılan itirazlar üzerine de cezalar 19 yıl 3’er aya çıkarıldı. Yani sermaye hukukunun son kararı şuydu, ölen işçi başına sadece 1 yıl!
Madenlerde “Ermenek Düzeni” sürüyor
Birçok üst düzey yetkilinin beraat ettiği davalar sonucunda maden patronları kârlarını büyütmeye devam etti. Bugün Has Şekerler Madencilik şirketinin sahibi Uyar ailesi Özşekerler Madencilik adıyla yeni maden sahaları açarak emekçilerin canı üzerinden semirmeye devam ediyor. Çift haneli kârlılık oranlarıyla madencilik sermayenin iştahını kabartırken, Anadolu’nun farklı bölgelerindeki maden havzalarında “Ermenek Düzeni” sürüyor.
Son olarak Amasra! 41 işçinin hayatını kaybettiği TTK’ya bağlı maden ocağındaki patlamanın üzerinden iki hafta geçti. Şimdiye kadar tek bir kişi bile şüpheli sıfatıyla ifade vermedi, gözaltına alınmadı. Ortada patlamanın gerçekleştiği madene ilişkin önemli ihmalleri ve uyarıları ifade eden Sayıştay’ın denetim raporları olmasına rağmen gerekli önlemler alınmamış, madenciler “daha fazla üretim ve daha fazla kâr” uğruna göz göre göre ölüme gönderilmişti. Hal böyleyken bir kamu kuruluşunda gerekli işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini aldırmakla birinci dereceden sorumlu olan siyasi iktidar, bu önlemleri aldırmadığı gibi gereken cezai mekanizmayı bile kurmamıştır.
Bugün Anadolu’daki maden ocakları potansiyel birer Amasra, Soma, Ermenek olarak çalışıyor, iş cinayetlerini yaratan düzen sürüyor. Temel iş güvenliği önlemlerinin alınmaması, yaşam odalarının bulunmaması, rödovans usulü üretim, taşeronlaştırma, kaçak madenlerin varlığı, kontrol sondajları yapılmadan üretimin sürmesi, sendikasızlaştırma… Ermenek’teki gibi daha birçok iş cinayetinin temelinde yatan bu sorunlar bugün patronların ve onların temsilcisi konumundaki iktidarın maden işçilerine dayattığı koşullar olarak duruyor. Madenlerde ölen yüzlerce işçinin daha cenazeleri yerde yatarken “bu işin fıtratında var” diye açıklamalar yapanlar, işte bu koşulların baş müsebbipleridir. “Sarı Baret” belgeselinde “Madencinin alın yazısını da fıtratını da zengin belirliyor” diyor bir madenci kardeşimiz... Bir yanda emeğin zenginliğine el koyan egemenler, öte tarafta zenginliği üreten emeğin sefaleti ve acısı; işte kapitalizm!
Bugün bu topraklar işçi ve emekçiler için adeta bir cehenneme döndürülmüş durumda. Katliamda yakınlarını yitiren, onca haksızlık ve acıyla mücadele etmek zorunda kalan Ermenekli madencilere aradan geçen yıllar boyunca rahat yüzü gösterilmedi. Ermenekli madenciler Somalı sınıf kardeşleriyle birlikte yaşadıkları hak gasplarına karşı senelerce mücadele verdiler. AKP hükümetinin aradan geçen yıllarda değişmeyen “söz verip tutmama” alışkanlığı iki mücadeleci madenci kardeşimizi daha bizlerden ayırdı. Bağımsız Maden-İş Sendikası Genel Başkanı Tahir Çetin ve maden işçisi Ali Faik İnter de çıktıkları hak mücadelesinde yaşamını yitirdiler.
Türkiye’de sadece 2014 yılında 361 maden işçisini aramızdan ayıran sermaye düzeni, aynı yıl toplamda en az 1886 iş cinayeti doğurmuştu. Aradan yıllar geçti, işçilerin kâğıt üzerinde var olan asgari haklarının bile patronlar tarafından gasp edildiği ve siyasi iktidarın göz yumduğu şartlar bugün de değişmedi. İSİG verilerine göre, AKP’li yıllarda 2000’e yakın maden işçisi iş cinayetleri sonucu yaşamını yitirirken 2022’nin ilk 9 ayında değişik sektörlerden en az 1359 işçi iş cinayetine kurban gitti. Tarih işçi sınıfına gösteriyor ki yıllar, on yıllar, yüzyıllar geçse de kapitalizmin fıtratı hiçbir zaman değişmeyecek. Bu yüzden biz işçi ve emekçilere düşen canımız, kanımız üzerinden yükselen bu düzene karşı örgütlenmek ve mücadele etmektir. Yaşananların hesabını sorarak Ermenek’te, Soma’da, Amasra’da ve daha nice katliamlarda canını kaybeden sınıf kardeşlerimize olan borcumuzu ödemektir. Kapitalist sömürü düzenine son verdiğimizde, işte o zaman rahatın şiirini yazacağız!
Ermenek’te hayatlarını kaybeden sınıf kardeşlerimizi saygıyla anıyor, anılarını mücadelemizde yaşatıyoruz. Soma, Ermenek ve Amasra başta olmak üzere yaşamını kaybeden tüm maden işçilerine adanan Dayanışma TV’nin “Sarı Baret” belgeselini işçi kardeşlerimizle paylaşıyoruz:
En Fazla Yakan Araba: Market Arabası
Şoför Abi Günaydın!
- İşçilerin Canının Hiçe Sayılmasına Birlikte Karşı Duralım!
- Amasra Katliamının 10. Duruşması Görüldü
- İş Cinayetleri Artıyor, Hayatımız İçin Mücadele Etmeliyiz
- İran’da Maden Faciası: Kapitalizm Can Almaya Devam Ediyor
- Kocaeli’de Oba Makarna’daki İş Cinayeti Eylemle Protesto Edildi
- Oba Makarna’da İş Cinayeti
- Soma Katliamı Davası: “Parasına Göre mi İşliyor Bu Adalet?”
- Torunlar Center Katliamının 10. Yılında Kâr Hırsı Can Almaya Devam Ediyor
- İşçi Sınıfı Örgütlü Olursa İş Cinayetleri Son Bulur…
- Desan Tersanesinde İş Cinayeti Protesto Edildi
- İş Cinayetinde Ölen Zafer Açıkgözoğlu Anıldı
- Örgütlenmeye İhtiyacımız Var
- Hendek Katliamının Dördüncü Yılında Ailelerin Adalet Arayışı da Yası da Sürüyor!
- Güney Kore’de Fabrika Yangını: Kâr Hırsı Öldürüyor
- 12 Haziran: Kapitalizmin Çocuk İşçi Sömürüsü Büyüyor
- Soma’nın 10. Yılı: Unutmadık, Unutmayacağız!
- Soma Katliamının 10. Yılında Eylemler
- Soma’dan Bugüne Acımız ve Öfkemiz Büyüyor!
- Amasra Maden Katliamı Davasında 3 Tutukluya Tahliye
- 28 Nisan: Yaşamak İçin Örgütlen!
Son Eklenenler
- İngiliz egemenleri, sömürge döneminde ticaret gemilerini, donanmalarını korumak için vahşi bir yöntem geliştirmişler. “Yamyam fare yöntemi” olarak adlandırılan bu yöntem şöyle: Açık denizdeki gemilerde fareler çoğalınca önce bir fare yakalanır, boş...
- Asgari ücret pek çok işçinin beklediğinin tersine 23 bin lirayı bile bulmadı. Utanmadan “işçiyi enflasyona ezdirmedik” dediler, gözlerimizin içine baka baka bizimle dalga geçtiler. Hiçbirimiz bu yalana inanmıyoruz. Çünkü yoksulluğu biz yaşıyoruz,...
- Evlatlarımızın sağlıklı gelişimi, sadece ne yiyip içtikleriyle değil, nasıl bir ortamda, çevrede büyüdükleriyle de ilgilidir. Empati, iletişim gibi sosyal, duygusal ve zihinsel becerileri çevreleriyle etkileşimlerinin izlerini taşır. Çocukların...
- 17 Ocakta okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve lisede okuyan yaklaşık 20 milyon öğrenci birinci dönem karnelerini alarak yarıyıl tatiline girdi. Mersin’de Eğitim-Sen ve Özel Öğretmenler Sendikası eğitimdeki sıkıntıları dile getirmek için Yenişehir İlçe...
- Suriye’deki Esad rejimi 8 Aralıkta yıkıldı. Hemen ardından da Suriye’deki savaşın bittiği ve Türkiye’deki Suriyelilerin artık güvenle ülkelerine geri dönebileceği konuşulmaya başlandı. Medyada Erdoğan’ın Suriye politikasının ne kadar başarılı olduğu...
- Sevgili işçi kardeşlerim, bizler yani işçi sınıfımızın örgütlü mücadelesinin bir parçası olanlar, eski kuşaktan işçilerin deneyimlerinden ziyadesiyle istifade etmeyi öğrendik sınıf büyüklerimizden. Bundandır karşımızdaki herhangi bir işçi...
- UİD-DER Müzik Topluluğu (UMUT), Ruhi Su’nun sesinden dinlediğimiz Boşa Didinmek Fayda Vermez şarkısını yeniden yorumladı. Şarkının mücadeleye çağıran sözleri kadar hikâyesi de çok anlamlı. Rusya işçi sınıfının romancısı Maksim Gorki, 1907’de,...
- İşyerinde yeni yıl kutlaması yapmak için işi biraz erken bıraktık. Kutlama için masaları hazırladık, şarkı listemizi ayarladık. İşin yorgunluğunu atıp dinlenecek, uzun uzun sohbet edecektik. Tabii eğlence kısmına geçmeden önce işyerinin şef ve...
- Birleşik Metal-İş Sendikası ile MESS arasında süren toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin anlaşmazlıkla sonuçlanması üzerine 13 Aralıkta başlayan GE Grid Solutions grevinin 33. gününde anlaşma sağlandı. Böylece MESS sözleşmeleri kapsamında 4 işletmede...
- Siyasi iktidarın sahte enflasyon verilerine dayanarak 2025 yılı için kamu emekçilerine yaptığı yüzde 11,54 oranındaki zam, kamu emekçileri tarafından ülke genelinde protesto edildi. 13 Ocakta iş durduran KESK, Birleşik Kamu-İş, Hür-Sen, ASİM-Sen...
- Aylardır uzmanların, siyasetçilerin, patronların hatta uluslararası finans kuruluşlarının yaptığı tartışma, analiz ve hesaplamaların sonunda 2025 yılı için asgari ücret 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Bu açıklamayı, Türkiye İşveren Sendikaları...
- Günümüzde fabrikalarda, işyerlerinde “kolay yoldan para kazanma” hayaliyle şans ve bahis oyunları oynamak gitgide yaygınlaştı. Teknolojiyle birlikte kumarhane herkesin cebine girdi. Her molada, her köşede tüm başlar cep telefonlarına eğiliyor,...
- Balıkesir Gönen’de bulunan Arıtaş Kriyojenik’te 19 Aralıkta başlayan grev 10 Ocakta anlaşmayla sonuçlandı. DİSK/Emekli-Sen 11 Ocakta Türkiye genelinde İzmir’den Trabzon’a, İstanbul’dan Denizli’ye pek çok ilde “TÜİK Verileri Kirli ve Yalan; Açlık,...