Manda ve Yoksullara Şifa Tarifleri

“Ben her akşam manda yoğurdu… Onun içine üç veya beş tane Medine hurması doğrarım. Ona biraz çay kaşığı kestane balı ve bir de içine yulaf ezmesi katarım. Şifa.” Erdoğan’ın çiftçilerin karşısında “bu enerjiyi nereden buluyorsunuz” sorusuna verdiği cevabı duyunca yıllar önce annemden dinlediklerim aklıma geldi.  

Köyde sütü sattıklarında neler yaşadıklarını tekrar dinlemek için annemi ziyarete gittim. Erdoğan’ın manda yoğurdu konuşmasının videosunu izlettim. Odada ikimizden başka kimse yoktu. Annem başka biri daha varmış gibi oda kapısını kapatmamı istedi. “Onun manda dediği camuş değil mi?” diye sordu. Evet, anlamında başımı salladım. “Oğul onu boş ver, yerin kulağı var. O zaman köyde öyle bir kıtlık, yoksulluk vardı ki. Sütü sağıp mandıraya götürüyorduk. Süt parasını inekler, camuşlar doğum yapmadan alırdı herkes. Çocuklarımızın boyunları armut sapı gibi incelmişti. Yüzlerinde yuvarlak yuvarlak bozlar çıkmıştı. Çocuklara kuru ekmeğin arasına koyacak bir parça peynir bile yoktu. Rahmetli babam, “içine tüküreyim Vita yağı, sanki bana camuşun yağıdır” diyordu. Oğul, valla şimdi halimiz benzer oldu. Kurban bayramından sonra et aldırdığımı hiç duydun mu? Bir kilo patates 10 lira olmuş. Ekmeğe yine zam gelmiş. Bizim maaşımız olduğu halde alamıyoruz. Bir de hiç olmayan ne yapsın?”

Annemler köyde yaşadıkları zaman inekleri ve mandaları varmış. İnek ve mandalar süt verdiği aylar boyunca sütü köyde kurulan mandıraya satarlarmış. İnek ve mandaların yavrularının annelerini emmelerine izin verilmezmiş. Satacakları süt daha fazla olsun diye. Haliyle yavrular kara kuru olurmuş ve derilerinin altındaki kemikleri sayılırmış. İnek sütü ayrı manda sütü ayrı kovalarda götürülürmüş. Mandırada sütler tartıldıktan sonra ayrı tanklara boşaltılırmış. Köylüler sütün tamamını mandıraya sattıkları için, evlerinde tenekede satılan katı Vita yağı kullanırlarmış. Köylüler inek ve manda sütünün, yağının, peynirinin tadını unutur olmuşlar.

Şimdiyse milyonlarca yoksul o yıllardaki koşullara geri döndü. Ucuz ekmek kuyrukları uzayıp gidiyor. Et ve Süt Kurumu Başkanı “et almak için kuyruğa giriyorlardı, biz de %48 zam yaptık” diye buyurmuş. Siyasi iktidar temsilcileri yoksulların aklıyla alay ederek her gün benzeri açıklamalar yapıyorlar. “Kursağına ekmek giriyorsa aç değildir” diyeninden, “domatesi bir kilo alacağına taneyle al” diye buyuranına kadar neler duyduk. Saraylarında saltanat hayatı süren Erdoğan ise her konuşmasında adeta diğerlerinin söylediklerinin üzerine tüy dikiyor. Yem alamadığı için hayvanlarını kesime satmak zorunda kaldığını söyleyen insanlara manda yoğurdu yemelerinin öğütlenmesi “ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” diye buyuran Marie Antoinette’i hatırlatıyor bizlere.

Erdoğan çiftçilerle buluşmasında “Türkiye ekonomisi en güçlü olduğu döneme girmektedir” dedikten sonra “vatandaşlarımızı bugünkü sıkıntıların pençesinden Allah’ın izniyle kurtaracağız. Ülkemiz ayağına vurulan her pranga gibi faiz prangasını, döviz ve enflasyon prangasını parçalayıp atacağız” demişti.  Ekonomiyi gözlerinin ışıltısıyla rayına koyan Nebati ise enflasyonun tek haneye düşeceğinin “müjdesini” sürekli tekrarlıyor. Fakat enflasyon onları dinlemeyerek bildiğini okuyor ve her ay yükselişini sürdürüyor. Olan ise bize oluyor.