Buradasınız
Butimar, Sen Safi Bir Kuş musun?
İstanbul’dan bir eğitim işçisi
Cihân-ârâ cihân içindedir ârâyı bilmezler
Ol mâhiler ki deryâ içredir, deryayı bilmezler
(Hayali)
Butimar bir sabah uykusundan uyandı. Eski zamanlardan kalma el işlemeli kılıfa sardığı yastığı yüzünde iz bırakmıştı. 60 küsur yaşındaki yüzünde tavus kuşu deseniyle, bir gözü kapalı bir gözü yarı açık yapıştığı yataktan zor bela ayırdı kendini. Tüm uykusuz yıllarının ve yorgun günlerinin telafisini tek bir uykuyla yapmayı planlamıştı. Butimar bunu her akşam yapıyordu ama nafile! Hatta çoğu kez işyerinde henüz öğleni geçmeden eve gitsem de uyusam diye iç geçiriyordu. Bu neyin yorgunluğuydu Butimar?
Butimar 20’li yaşlarındayken çalışmaya başlamış, aynaların babayiğidi bir delikanlıydı. Aynalara bir başka bakardı. Yoktu ona göre kendisi gibi. İşe dahi çalışkanlığı ve yiğitliği sayesinde yerleştiğini düşünüyordu. Gençliğine pek güveniyordu. Ucuza ve sigortasız çalıştığı deri atölyesinin kapısında bir kez karşılaştığı patronunun kendisine gülümsemesini hiç unutamıyordu. Pek keyiflenmişti patronunun bakışıyla! Butimar aldanmıştı, gençlik çağlarında annesinin gözleriyle baktı hep aynalara. Oysa annesinin gördüğü emekti, Butimar’ın gördüğü gövde! Bunları nasıl ayıramazsın Butimar?
Butimar’ın arkadaşları bir gün sendikalaşıp üretimi durdurdular. Bayağıdır huzursuz oldukları her hallerinden belliydi. Uzun çalışma saatleri, düşük ücretler, baskılar, küfürler tak etmişti canlarına. Ara sıra Butimar da rahatsız oluyordu bu sorunlardan ama en azından bir işi vardı. İçinden “nereden çıktı bu grev” diye geçirdi. Her yer sorunluydu, bir daha kim gidip iş aramakla uğraşacaktı. “Gençliğimin kıymetini bilmeliyim ve çalıştıkça çalışmalıyım” diye düşünüyordu. Bu nedenle ne o gün eyleme katıldı, ne de başka bir gün… Gençlik yıllarını işyerindeki bu tür çekişmelerle harcamak istemiyordu. Sen gençliğini bozuk para mı sandın Butimar?
Butimar 30’una geldiğinde o sanayi havzasındaki en dolgun ücreti Butimar’ın fabrikasındakiler alıyordu. Sendikalarından habersiz hiç kimse işten çıkarılamıyordu. İşyerindeki birliği sağlayan işçiler ailecek tanışıyorlardı. Bayram, düğün, cenaze derken koca bir aile olmuşlardı. Ama Butimar bambaşka havadaydı. Onun bu işler için zamanı yoktu. O akşamları da çalışarak ek gelir elde ediyordu. Sonuçta bir daha bu yaşlara gelemeyecekti. Hazır sağlığı yerindeyken bolca çalışmalıydı. Gece çıktığı taksi işinden iyi para kazandığını düşündü. Gündüz de çıkmaya karar verdi, ayrıldı fabrikadan. Tazminatıyla düğün de yaptı. “Oh mis!” dedi Butimar; “şansımız varmış tazminatı da kopardık.” Sen bu işin şansla mı olduğunu sandın Butimar?
Butimar 40 yaşına geldiğinde 2 çocuğu da ilkokulu yarılamıştı. Taksiden kazandığı kıt kanaat yetmeye başladı. Her ay muhakkak evdekilerden birinin hastane işi oluyordu. Taksiye çıkmadığı gün kazancı olmadığından yastık altından yiyordu. Çocukların okul masrafı, mutfak, kira, sağlık harcamaları derken elinde avucunda ne varsa bitiyordu. Butimar işten işe koşuyor; dur durak bilmeden çalışıyordu. Kâh takside, kâh bir kargo şirketinde, kâh bir deri atölyesinde... Tek bir derdi vardı. Yaşlılık gelmeden olabildiğince para, mal, mülk biriktirmeliydi. Gençliğinin geçtiğini kabullenemiyor, kendisini hâlâ o 20’li yaşların Butimar’ı sanıyordu. Ancak kendisi görmese de alnında ve göz kenarlarında çizgiler oluşmaya başlamıştı. Hal böyleyken marazi bir hırsla “gençken çok çalışmak gerek” diyordu. Ne bir grev ziyareti, ne bir direniş anısı, ne de hak almaya dair herhangi bir sözü vardı. Hiçbir şeye karışmazdı Butimar... Sen işçilerin mücadele etmeden, direnmeden hak alabileceğini mi sandın Butimar?
Butimar 50’sine geldiğinde yorgun düşmüştü. Yüzünde solgunluk, vücudunda ağırlık vardı. Vücudu bu yıpratıcı yaşamı kaldıramamıştı. Uzun süre sigortasız çalıştığı için emekliliğine de daha yıllar vardı. Karısıyla birlikte tekrar fabrikaya girmişti. Sendika yoktu, sigorta yaptırmayı da yalvar yakar becerebilmişti. Haftada 6 gün, günde 10 saat çalışıyorlardı. Butimar, onca çalışmaya rağmen ele geçen üç kuruşa mı yansın, karısıyla farklı vardiyalara düştüğüne mi yansın, şaşırmıştı. Biri gündüzcü biri gececiydi. O yıllar işyerinde yine bir hareketlilik vardı. İş çıkışı birileri işçi gazeteleri dağıtıyor, birileri akşamları toplantılar yapıyordu. Ama Butimar, “bizden geçti, bu saatten sonra kim uğraşacak” diyor ve kimseye zerrece yardımı olmuyordu. Ona göre yaşlılık zamanlarını da bu tür çekişmelerle harcamak doğru değildi. Sen bunu tercih meselesi mi sandın Butimar?
Size 67 yaşındaki Fani amcanın hikâyesini anlatmak istedim. Kendisi şu an kanser tedavisi görüyor, eşi vefat edeli 7 yıl oldu. Çocuklarının anlattıklarını dinleyince onu Butimar’a benzettim. Butimar Pers ülkesinin dillere destan olmuş efsanevi bir kuşudur. Ne var ki hastalıklı bir korkusu varmış Butimar’ın. Tek beslenme kaynağının, yani deniz suyunun biteceğini düşünür, “Ya deniz biterse? Ne yaparım ben! Ya deniz biterse?” deyip dururmuş. Butimar’ın bu korkusu o kadar artmış ki sırf deniz bitmesin diye ondan bir damla bile içmemeye başlamış. Gittikçe zayıf düşmüş. Sonunda da uçsuz bucaksız denizin hemen kıyısında ölüvermiş.
Çocuklarının anlattıklarına göre Fani amcanın da korkuları varmış. “Aman ona dokunmayayım aman şuna karışmayayım. Ama henüz gencim, ama artık yaşlandım” derken ömür geçmiş de uçsuz bucaksız bir sınıf savaşının içinde olduğunu fark edememiş. Tek beslenme kaynağı olan sınıfının büyüklüğünü ve gücünü görememiş. Tıpkı efsanevi kuş Butimar’ın denizlerin haşmetini görememesi gibi. İşte bu yüzden ben ona Butimar dedim. Son olarak beni bugün zor bela duyabilen Fani amcanın kulaklarına eğilip sormak istiyorum. Sen işçi sınıfının koca bir derya olduğunu hiç mi anlamadın Butimar? Sen kendini safi bir kuş mu sandın?
- Bayramları Bayram Gibi Yaşamak İçin!
- Dünya Üzerinde Yaşayan Herkesin Evi Olmalı
- Onlar Yok Ediyor, Biz Yenisini Yapacağız!
- Suyun Lüksü Olur mu Hiç?
- “Senin Yolundan Gideceğim Amca”
- Her Günü Doğa ve İnsanlık Günü İlan Etmek İçin…
- “Kıpır Kıpırsın, Heyecanın Ne Güzel Ey Yolcu”
- “Bence, Sevgi Emektir”
- Ah, Cemal Ah!
- Bir Fotoğraf Karesinin Hissettirdikleri
- Davulun Sesi Uzaktan Hoş Gelir
- İstanbul’da Yaşam: Deniz Kıyısında Deniz Görememek!
- Bruno’nun Fikri, Benim Fikrim, Senin Fikrin…
- Yüzüncü Maymun Teorisi
- Bir Otobüs, İki Kuşak ve İşçi Sınıfı
- “Hey” Diyen ve UİD-DER Saflarında Büyüyen Çocuklarımız
- Butimar, Sen Safi Bir Kuş musun?
- Her Şeyin Bizim Ellerimizde Olması İçin!
- “Değişmeyen Tek Şey Değişimin Kendisidir”
- “Dert Bizde, Derman Ellerimizdedir”
Son Eklenenler
- “İşçi sınıfının Süleyman’ı”, işçilerin hocası Süleyman Üstün, 19 Mayıs 2007’de 80 yaşında hayatını kaybetti. Aslen öğretmen olan Süleyman Hoca, 1970’lerde DİSK’e bağlı sendikalarda işçilere eğitim vermeye başladı. Lastik-İş Sendikasının...
- “Diplomanıza ekleyeceğiniz her belge birdenbire size tüm kapıları açacaktır.” Üniversitede kariyer gelişimi dersinde hocamızın bizlere söylediği sözler bunlar. Bu dersin amacı kariyer planı yapıp ileriye dönük hedefler belirleyerek, “Daha rahat...
- Gün ağarıyor işçi semtlerinde/ Bir hareketlilik başlıyor / Ve sesler yükseliyor sokak aralarında/ Gelen bu sesler, bu sesler/ Bir haykırış bir isyan bir direnişin sesi/ Fabrikalardan taşıyor işçiler
- Tarihin en büyük filozoflarından biri olan Aristo, bundan yaklaşık 2300 yıl önce yazdığı bir eserine şu cümleyle başlar: “Bütün insanlar doğal olarak bilmek ister.” İnsanı insan yapan, onu doğadaki diğer canlılardan ayıran başlıca unsurlardan biri...
- Kapitalist sistem toplumun çoğunluğunu oluşturan işçi sınıfına, bu sınıfın bir parçası olan gençlere söz hakkı tanımıyor. Pek çok sorun yaşıyoruz ama itiraz hakkımız yok sayılıyor. Ağır çalışma koşullarına itiraz ediyorsun, patron “beğenmiyorsan...
- İktidarın 2024 yılı için “büyük zam” müjdeleriyle açıkladığı asgari ücret ve emekli maaşı zamları, yılın daha ilk üç ayında enflasyon yüzünden güneş gören kar gibi eridi. Milyonlarca emekliye reva görülen 10 bin liranın sefalet maaşı olduğu, asgari...
- Motokurye olarak çalışan Balıkesir Üniversitesi öğrencisi 20 yaşındaki Ata Emre Akman, 11 Mayısta sipariş bırakmaya gittiği adresten ayrılırken defalarca bıçaklanarak öldürüldü. Ata Emre’nin ölümünden sonra ülkenin pek çok kentinde protesto...
- Merhaba dostlar; bizler İstanbul’dan bir grup öğretmen olarak 1 Mayıs coşkusunu bu sene yine UİD-DER ile birlikte yaşadık. Rejimin baskılarının arttığı, işçi ve emekçilerin nefes alamadığı bir dönemde bizler alanlarda taleplerimizi haykırdık, dost...
- Merhabalar. 1 Mayıs öncesinde UİD-DER’in temsilciliklerinde düzenlenen “Sermayenin ve İktidarın Saldırılarına Karşı 1 Mayıs Ruhuyla Mücadeleye!” etkinliklerini izleyebilme fırsatı buldum. UİD-DER’li işçi abi ve ablalarımız etkinliklerde şarkılarla,...
- İzmir’de Bayraklı ve Çiğli belediyelerinde emekçiler haksız işten atmalara ve maaş kesintilerine karşı mücadele ediyor. Bayraklı Belediyesi’nde çalışan Tüm Bel-Sen üyesi kamu emekçileri ve belediye işçileri, ücretlerindeki haksız kesintileri 14...
- “Çöl kalsın gurbeti, çöl kalsın Zonguldak’ı...” Eşini maden kazasında kaybetmiş bir emekçi kadın, duyduğu acıyı bu sözlerle haykırır. Aslen bir öğretmen olan Hasan Kalyoncu, tayin olduğu Karadeniz şehirlerinde bunun gibi nice feryada tanık olur ve...
- Geçtiğimiz Ramazan Bayramında emekçilerin çoğunluğu çocuklarına bayramlık bile alamadan bir bayram geçirmek zorunda kaldılar. İmkânını bulup memleketine giden emekçiler yol ücretleri, yakıt parası derken ellerindeki üç kuruşu da tükettiler. İmkânı...
- Türkiye işçi sınıfı tarihindeki en büyük işçi katliamı olan Soma maden katliamının üzerinden on yıl geçti. Acımız da öfkemiz de taptaze. Ne yazık ki bu on yılda binlerce işçi kardeşimizi daha iş cinayetlerinde yitirdik. Kapitalist kâr düzeni her gün...