Seyahat, Hayat Pahalılığı ve MESS Sözleşmeleri!

TÜİK verilerine göre Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında, yurt içinde 13 milyon 639 bin kişi seyahat etmiş. Bu seyahatlerin yüzde 65’ten fazlasında insanlar yakınlarını ziyaret etmiş. Bu aylara denk gelen Ramazan ve Kurban Bayramları vesilesiyle işçilerin büyük çoğunluğu aile ve akraba çevresini görmeye gitmiş. Bu seyahatlerde yılın bir önceki dönemine göre yapılan harcamalar yüzde 84 oranında pahalanmış. Oysa yapılan alışverişlerin çoğunluğu yeme ve içmeden ibaret olmuş. Yani farklı yerleri görmek, çevre ve ortam değiştirmek için önerilen tatiller, seyahatler, Türkiye’de yoksulluk nedeniyle sadece aile ve akraba ziyaretleriyle sınırlı kalıyor.

Öte yandan patron örgütleri bu yıla ait kârlılık oranlarını açıkladılar. Mesela Koç Holding’e ait Arçelik, üretimden doğan kârlarının yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 151 arttığını duyurdu. Otokar ise ilk 9 ayda üretimini yüzde 61 arttırdığını duyurdu. Buna göre şirket işçi başına 9 ayda 727 bin 366 lira faaliyet kârı elde etmiş, yani işçi başına kârı aylık 55 bin lira olmuş. Bugün metal işçilerinin ücretlerinin 55 bin liraya yaklaşmak bir kenara asgari ücretin biraz üstünde seyrettiğini, işçilerin ay sonunu zor getirdiğini biliyoruz. Peki diğer sektörlerde çalışan işçilerin durumu nedir? Diğer sektörlerde de tablo aynı değil mi? İşte bu nedenle elimizden alınan sadece tatil, seyahat hakkımız değil. Bizim için kiramızı ödemek, mutfakta tencereyi kaynatmak bile sorun!

Şimdi buradan 160 bin metal işçisini doğrudan yüzbinlerce işçiyi ve ailelerini dolaylı olarak ilgilendiren MESS sürecine bakalım. 1980 öncesinde sendika ve işyerlerinde ücretlerin yükseltilmesine en çok etki eden sözleşmeler, Maden-İş tarafından yürütülen MESS sözleşmeleriydi. Bu sözleşmeler birçok sendikanın sözleşmesine örnek oluyordu. Ücret ve sosyal haklar çoğunlukla bu sözleşmelerle belirleniyordu. Tatil hakkından kıdem tazminatına, çalışma koşullarından grev hakkında ön açıcı sözleşmeler MESS sözleşmeleriydi. Bu nedenle işçiler bu sözleşmelere dikkat kesilirdi. Bugün de genel işçi ücretlerini belirleyen sözleşmeler asgari ücret ve MESS sözleşmeleridir. Fakat işçilerin pek çoğu asgari ücret almadığı için asgari ücret görüşmelerinin, metal işçisi olmadığı için MESS sözleşmelerinin kendisini ilgilendirmediğini düşünebiliyor.

Çok çalışıp, patronlara çok kazandırıp bunun karşılığında en temel ihtiyaçlarımızı bile karşılayamamak adalet değildir, kaderimiz değildir. Haklarımızı korumak için, ücretlerimizi ve sosyal haklarımızı güçlendirmek için, tatilimizi hakkıyla geçirmek için MESS sürecinde metal işçileriyle dayanışma ve birlik içinde olmalıyız.