Buradasınız
Taşeronluk Sisteminin Doğurduğu Sorunlar

Patronların kârlarına kâr katan, işçileri alabildiğine örgütsüzleştiren taşeronluk sistemi her geçen gün yaygınlaşıyor. 4857 sayılı iş kanunun ikinci maddesiyle “alt işveren” adı altında yasallaştırılan taşeronlaştırma sistemi, kamudan özel sektöre kadar her işyerinde işçilerin karşısına çıkıyor. Bir işyerinde işin tamamının veya bir kısmının belli bir süre ile asıl işveren tarafından alt işverenlere yaptırılması anlamına gelen taşeronlaştırmayla, aynı firmada çalışan işçiler bölünüyor. Geçtiğimiz aylarda AKP hükümeti tarafından meclisten geçirilen “torba yasa”yla birlikte, patronların işçiler üzerindeki sömürüsünü arttıran taşeronluk sisteminin kapsamı daha da genişletilmiştir. Bu yasayla birlikte taşeron firmalar işyerlerinde asıl işleri de yapabilecek yetkiye kavuşmuş oldular. Kapsamı genişletilen taşeronluk sistemi işçilere birçok sorun yaşatmaya devam ediyor.
Taşeronluk sisteminin hâkim olduğu işyerlerinde, işçilerin yaşadığı ortak sorunların başında örgütlenmenin önündeki engeller gelmektedir. Gerek kamu gerekse özel sektörde taşeronlaştırmayla birlikte sendikasızlaştırma saldırısı hızlanmıştır. Kamu sektöründe, özellikle de belediyelerde ve hastanelerde taşeron şirketler oldukça yaygındır. İşçiler eskiden belediyelerin ya da hastanelerin kadrolu işçisi olarak çalışırken, bu sistemle birlikte çeşitli taşeron şirketlere bağlı olarak çalışmaya başlamışlardır. Taşeron patronları belli süreli iş sözleşmeleriyle işçileri işe almakta, ihalelerle sözleşme sürelerini her yıl yenilemekte, işçilerin sendikalaşması durumunda ise derhal firma ismini değiştirerek işçilerin örgütlenmesine darbe vurmaya çalışmaktalar.
İş kanunlarının dahi uygulanmadığı taşeron firmalarda, işçilerin çalışma koşulları, mesai ücretleri, sosyal hakları taşeron patronunun iki dudağı arasındadır. Taşeron firmalarda günlük çalışma saati 12 saat ve üzerine kadar çıkmaktadır. Düşük ücretin alabildiğine yaygın olduğu taşeron şirketlerde, fazla mesai ücretleri de genellikle ödenmemektedir. Servis, sigorta, ara dinlenmesi gibi hakların genellikle verilmediği taşeron şirketlerde işçiler, haksızlıklara karşı sesi soluğu çıkmayan robotlara dönüştürülmek isteniyor. Beri taraftan taşeron patronları, iş sözleşmelerinde utanmadan işçilere peşinen “ücret, tazminat vb. hiçbir alacağım yoktur, işten kendi rızamla ayrılıyorum” türü dilekçeler imzalatmaktan geri durmuyorlar.
Taşeronluk sisteminin hayata geçmesiyle birlikte iş kazaları da giderek artış göstermiştir. Genellikle ya işçilere hiçbir koruyucu ekipman sağlanmamakta ya da son derece kalitesiz ve göstermelik ekipmanlar verilmektedir. Gerekli iş güvenliği önlemlerinin alınmadığı bu koşullarda iş kazaları da kaçınılmaz olarak artmaktadır. Kısa yoldan, işçileri iliklerine kadar sömürmenin bir yolu olan bu taşeronluk sisteminde, taşeron patronları işçilere iş elbisesi, temiz içme suyu, eldiven ve koruyucu malzeme dahi vermemektedirler. Tuzla tersaneler bölgesi dâhil, taşeronluk sisteminin yaygın olduğu her alanda iş kazalarında büyük bir artış söz konusudur. Yalnızca Tuzla tersanelerinde 150’ye yakın işçi kardeşimiz yaşamını kaybetti ve yüzlercesi yaralandı.
Fakat taşeronluk sistemi karşısında işçiler çaresiz değildirler. Taşeronluk sisteminde işçilerin örgütlenmesi zordur, ama imkânsız da değildir. Örneğin, bu duruma yenik düşmeyen Tuzla’daki Kampana Deri işçileri, hem taşeron firmada hem de ana firmada örgütlenmeyi başardılar ve önemli bir örnek oluşturdular. Keza taşeron şirkete ve ana şirkete bağlı olarak çalışan UPS Kargo işçileri TÜMTİS sendikasında örgütlendiler. Aylar süren bir direnişin ardından, sendika üyeliğini koruyarak işe geri dönmeyi başardılar. Kimi hastanelerde ise taşeron şirketlerde çalışan işçiler, verdikleri mücadele sayesinde hem işlerini kordular hem de sendikaya üye oldular. Bu örnekler de bize gösteriyor ki, taşeron işçilerin yaşadıkları sıkıntılar karşısında örgütlenmekten ve mücadele etmekten başka bir seçenekleri yoktur. Önemli olan işçilerin birliğidir. Birleşen ve mücadele eden işçiler her türlü engeli aşmasını da bileceklerdir.
- Fiyonklu Kazıklar Çoğalırken
- Özlemini Çektiğimiz Güzel Günler İçin Birleşelim!
- İşçi Dayanışması 203. Sayı Çıktı!
- Uyanmak İçin Sabırsızlanacağımız Günler İçin
- “Hey Kızlar Siz de Katılın Bize!”
- Hak Verilmez, Alınır!
- Hüsrevlerin Değil Ferhatların Destanıdır Hatırlanan
- Büyük Resmi Görelim, Birliğimizi Örelim!
- Sendikalaşmak Türkiye’de Neden Zor?
- “Aile Yılı” İlan Edenler Neyin Peşinde?
- Katliamların Sorumlusu Kim?
- Patronlar Çok Para Kazanırken…
- Örgütlüysek Her Şeyiz, Örgütsüzsek Hiçbir Şey!
- İşçi Dayanışması 202. Sayı Çıktı!
- Onlar “Kazanalım” Dedikçe Biz Kaybediyoruz
- Ekranlar ve Çocuklarımız
- Suriyeliler Geri Dönecek mi?
- Asgari Ücret Nasıl Yükseltilir?
- Kumarla Köşeyi Dönenler Neye Dönüyor?
- İşçi Sınıfının Ortak Mücadele Dili: GREV!
Son Eklenenler
- İngiltere’de emperyalistlerin savaşına karşı emekçilerin barış sesi yükselmeye devam ediyor. 25. Ulusal Eylem Gününde çeşitli şehirlerden başkent Londra’ya akan on binler, İsrail saldırısı altındaki Filistin halkıyla dayanışma içinde olduğunu...
- İşçi sınıfının kapitalist sömürüye karşı mücadelesini, dayanışmasını güçlendirmek için çalışan UİD-DER’in, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle gerçekleştirdiği etkinlikler 16 Martta devam etti. UİD-DER’in İstanbul Avrupa ve Anadolu...
- Dünyanın pek çok ülkesinde işçi ve emekçiler, gençler eşitlik ve özgürlük talepleriyle, daha iyi bir yaşam özlemiyle bir araya geliyor, meydanlara çıkıyor. Almanya’da yapılan görkemli eylemlere katılan insanlar bu eylemlerine “iyi insanların isyanı...
- Geçtiğimiz günlerde, sigorta girişleri 1 Ekim 2008’den sonra olanların, emekli olduktan sonra çalıştıkları takdirde emekli maaşlarının kesileceği gündeme geldi. Üç kuruşluk emekli maaşıyla değil geçinmek, zorunlu gıda harcamasını bile karşılamak...
- Gece vardiyasında çalıştığımız bir gün elektrik kesildi. Biz de karanlıkta ayrı ayrı beklemek yerine üretimdeki arkadaşlarla yan yana geldik. Haliyle sohbet etme şansımız oldu. Bir ablamız iş kazası geçirmiş ve işvereni dava etmiş. İş güvenliği...
- Kapitalizm altında sağlık sistemi bolca kâr elde edilen büyük bir rant kapısı haline getirildi. Sağlık sektörü patronları için durum böyleyken sağlık çalışanları açısından tablo uzun çalışma saatleri, can güvenliğinin olmadığı iş ortamı, ağır...
- Ben Tahran Üniversitesinde öğrenciyim. Üniversiteye bağlı bir yurtta kalıyorum. Örgütlü bir şekilde hareket etmediğimiz için her gün yeni bir felaket haberiyle uyanıyoruz. Geçtiğimiz ay 14 Şubat akşamı bir arkadaşımızı kaybettik. Hem yurt hem de...
- Sağlık çalışanları 14 Mart Tıp Bayramında Türkiye genelinde iş bıraktı, hastaneler ve İl Sağlık Müdürlükleri önlerinde, kent meydanlarında basın açıklamaları yaptı.
- Suriye’nin Lazkiye, Tartus, Humus ve Hama kentlerinde 6 Martta başlayan Alevilere yönelik saldırılarda yüzlerce kadın, erkek, çocuk katledildi. “Eski rejim kalıntılarının temizlenmesi” bahanesiyle gerçekleştirilen saldırılarda cihatçı çeteler evlere...
- İstanbul Şişli Belediyesi’nde DİSK/Genel-İş Sendikasına üye işçiler, ücretleri zamanında ödenmediği ve eksik ödendiği için 12 Martta belediye önünde eylem yaptı. İstanbul Tuzla’da bulunan Kuzey Star Tersanesi’nde taşeron şirkette çalışan DİSK/Limter...
- Almanya genelinde Birleşik Hizmet Sendikası Ver.di’nin çağrısıyla 10 Martta ülke genelindeki havalimanlarında 24 saatlik bir uyarı grevi gerçekleştirildi. Grev nedeniyle Frankfurt, Münih, Berlin ve Hamburg gibi en büyük ve en işlek havalimanlarında...
- Kış neredeyse geçiyor ve şu sıralar çevremdeki herkesten “hastalandım, bir türlü geçmiyor, öksürük devam ediyor” gibi şeyler duyuyorum. Ben de bu hastalığı yakın zamanda atlattım. Sonra kafama şu takıldı: Neden hastalıklar bu kadar uzun sürüyor? Bu...
- Hepimizin bildiği gibi sağlığa erişim bizim için neredeyse imkânsız hale gelmiş durumda. Sağlıklı kalmak, yoksullar için Fizan kadar, hatta uzay kadar uzak bir mesele haline geldi. Tıp teknolojisi hızla ilerliyor, ancak sömürü düzeni biz işçileri...