Buradasınız
Maden Ocaklarında İşçi Ölümleri Durmuyor
Ankara’dan bir iş güvenliği uzmanı
Geçtiğimiz günlerde Hakkâri-Çukurca karayolundaki Üzümcü köyünde bulunan özel bir maden ocağında göçük meydana geldi. Kazada yaralanan 3 işçiden 2’si öldü. Madencilikte üretim başına düşen ölüm oranlarında Türkiye’nin dünyada ilk sıralarda olması tesadüf değil. Maden ocaklarındaki özelleştirme ve taşeronlaştırma politikalarının da etkisiyle son yıllarda grizu ve göçüklere bağlı kazalar sıkça yaşanmakta.
DİSK’e bağlı Dev-Maden Sen’in (Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası) her ay sahadan topladığı verilere göre, 2021 yılının ilk 8 ayında TTK (Türkiye Taşkömürü Kurumu) ve özel maden işletmelerinde gerçekleşen “iş kazalarında” 74 işçi yaralandı, 32 işçi yaşamını yitirdi.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Komisyonu tarafından hazırlanan 2010-2020 yılları arasını kapsayan “madencilikte yaşanan iş kazaları” raporuna göre madenlerde grizu ve kömür tozu patlamalarından göçüklere, su baskınlarından ekipman bazlı kazalara kadar pek çok iş kazası yaşanıyor. Rapora göre 2010-2020 yılları arasında madenlerde 115 bin 950 iş kazası yaşanmış. Bu iş kazaları sonucunda toplam 1042 maden işçisi hayatını kaybetmiş. Aynı dönemde ayrıca 1220 meslek hastalığı kaydedilmiş. Tabi bu rakamlar tespit edilebilen iş kazaları ve meslek hastalıkları. Çünkü sektörde kayıt dışı işçilik de söz konusu.
Rapor maden kazalarının nedenlerinden biri olan kayıt dışılığa da değiniyor: “Madencilik ve taş ocakçılığı faaliyet kolunda 2010-2019 dönemi için yıllık kayıt dışı istihdam oranı ortalama %6,62 olarak belirtilmektedir (SGK, 2020). Bunun yanında özellikle meslek hastalıklarının tespiti ile ilgili yalnızca madencilik sektörü için değil, Türkiye’deki tüm sektörler genelinde resmi kayıtların gerçeklikten uzak olduğu uzun yıllardır tartışılmakta olan konulardan biridir. Madencilikte, özellikle de yeraltı kömür madenciliğinde bu durumun çok daha vahim olduğu bilinmektedir. 2014-2019 yılları arasında yalnızca Zonguldak’ta kayıt dışı faaliyet gösteren ocaklarda hayatını kaybeden işçilerin sayısı 23’tür.”
Raporda, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) ve TEPAV’ın (Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı) 2016 yılında yayımladığı bir raporun verileri ışığında “madenlerde taşeronluk sistemiyle çalışma biçiminin iş kazalarına etkileri” de irdelenmiş. Özetleyerek verecek olursak rapor “toplam sektörel istihdamda taşeron işçiliğin payı ile kaza oranları arasında pozitif bir istatistiki ilişki bulunduğunu, alt işverenlik oranının yüksek olduğu sektörlerde kaza oranlarının da genellikle daha yüksek olduğunu” söylüyor. Rapora göre 2004-2012 döneminde madencilik sektöründe taşeronlaştırma çok hızlı bir şekilde artmış. Redevans sözleşmeleri ve alt işverenlik sözleşmeleriyle işçi sağlığı ve güvenliği konusunda işverenin sorumluluk alanının bulanıklaşması mevzuatın uygulanıp uygulanmadığının denetlenmesini zorlaştırmış. Bu da kaçınılmaz olarak artan oranda iş kazalarının yaşanması anlamına geliyor. Nitekim toplam iş kazası sayısının toplam sektörel istihdama bölünmesiyle elde edilen oran madencilik sektöründe 2012 itibariyle yüzde 8,8 iken diğer tüm sektörlerde yüzde 1’in altında kalmış.
90’lı yıllarda başlayan ama asıl olarak AKP iktidarı döneminde hız kazanan maden sektöründeki özelleştirmeler ile güvencesiz bir çalışma ortamı yaratılmış oldu. Kaçak maden ocaklarındaki artış ve özel şirketlerin güvencesiz çalıştırma koşulları madenlerdeki ölümlü iş cinayetleri sayısının artışında en önemli etken. Maden bölgelerinde tarım alanlarının yok edilmesi ya da tarımdan elde edilen kazancın aileyi geçindirecek yeterlilikte olmaması nedeniyle yöre insanları maden işçisi oluyor. Bazıları kaçak olan özel maden şirketlerinde çalışmak zorunda kalan işçilerin bir kısmının sigortası dahi yapılmıyor. Durum böyle olunca SGK verilerine dahi geçmeyen ölümlü kazalar oluyor. Özelleştirme, taşeronlaştırma işçiler için denetimsizlik, örgütsüzlük ve daha fazla sömürü anlamına geliyor.
Teknolojinin avantajları kullanılarak ve gerekli önlemler alınarak göçük ve grizu patlamalarının önüne geçilebilir. Fakat patronlar iş kazalarını önlemeye dair her önlemi maliyet olarak görüyorlar. İşçinin canının hiçbir kıymetinin olmaması, kimseye hesap verme gereği duymamaları nedeniyle bu çok basit önlemler dahi alınmıyor. Patronların işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerini almasını sağlamanın yolu belli: Taşeronluğun yasaklanması, işyeri hekimlerinin ve iş güvenliği uzmanlarının ücretlerinin sendikaların ve meslek örgütlerinin denetimindeki bir devlet fonundan karşılanmalı; işçilere, gerekli önlemler alınmadığı takdirde topluca üretimi durdurma hakkı tanınmalıdır. Ağır ve tehlikeli işlerde gece vardiyaları yasaklanmalıdır. İşçilerin üretim baskısına direnebilmeleri, güvenli olmayan koşullarda çalışmama haklarını kullanabilmeleri, önlemleri aldırabilmeleri, denetimlerin düzenli ve eksiksiz yapılmasını sağlayabilmeleri için bilinçli olmaları, sendikalaşarak örgütlü güçlerini ortaya koymaları şarttır. Bunların hayata geçirilebilmesi ise ancak işçilerin bir araya gelip örgütlü bir mücadele yürütmesiyle mümkün. Yaşamak için örgütlenmek şart!
Asıl Engel Kapitalizm!
- Toplu Konut Değil, Toplu Mezar!
- Örgütlenmeye İhtiyacımız Var
- Kâr Hırsı Doğayı ve İşçileri Katlediyor
- Gençlerimiz Ölmeye Devam Ediyor
- Kocaeli’de “MESEM’e ve Çocuk İşçiliğine Son”Eylemi
- Sağlıksız ve Kötü Çalışma Koşullarına Karşı Birleşelim
- Mesleki Eğitim mi Kâr Hırsı mı?
- Hayatımızı Değiştirecek Parolayı Unutmayalım!
- Gizli Açlık Tehlikesi Büyüyor
- Biz Mücadele Edersek Her Şey Düzelir!
- Hasköy Sanayi Sitesinden Sonra Şimdi Sıra Kimde?
- Ya Beni İşten Atarlarsa?
- İSG-SEN Ankara’da Siyah Baret Eylemi Yaptı
- Patronların Prestiji Yangın Riskinden Daha Önemli
- “El Cerrahisi 7/24 Yanınızda”
- Yangından Haberimiz Bile Olmadı!
- TMO Silosundan Fabrikalara Patlamalar ve Yangınlar Ne Anlatıyor?
- Aşırı Sıcaklar İşçi Sağlığı ve Güvenliğini Tehdit Ediyor
- Teknoloji Çağındayız Ama İşçiler Çalışırken Ölüyor!
- Örgütsüzlüğümüzün Bedeli: Artan İş Cinayetleri
- İş Cinayetleri Artıyor, Hayatımız İçin Mücadele Etmeliyiz
- İran’da Maden Faciası: Kapitalizm Can Almaya Devam Ediyor
- Kocaeli’de Oba Makarna’daki İş Cinayeti Eylemle Protesto Edildi
- Oba Makarna’da İş Cinayeti
- Soma Katliamı Davası: “Parasına Göre mi İşliyor Bu Adalet?”
- Torunlar Center Katliamının 10. Yılında Kâr Hırsı Can Almaya Devam Ediyor
- İşçi Sınıfı Örgütlü Olursa İş Cinayetleri Son Bulur…
- Desan Tersanesinde İş Cinayeti Protesto Edildi
- İş Cinayetinde Ölen Zafer Açıkgözoğlu Anıldı
- Örgütlenmeye İhtiyacımız Var
- Hendek Katliamının Dördüncü Yılında Ailelerin Adalet Arayışı da Yası da Sürüyor!
- Güney Kore’de Fabrika Yangını: Kâr Hırsı Öldürüyor
- 12 Haziran: Kapitalizmin Çocuk İşçi Sömürüsü Büyüyor
- Soma’nın 10. Yılı: Unutmadık, Unutmayacağız!
- Soma Katliamının 10. Yılında Eylemler
- Soma’dan Bugüne Acımız ve Öfkemiz Büyüyor!
- Amasra Maden Katliamı Davasında 3 Tutukluya Tahliye
- 28 Nisan: Yaşamak İçin Örgütlen!
- Dev Maden-Sen: “İliç’te Toprak Altındaki 8 Maden İşçisi Sahipsiz, Maden İşçileri de Çaresiz Değildir”
- Gayrettepe’de 29 İşçinin Ölümü Protesto Edildi
Son Eklenenler
- Aile Sağlığı Merkezi (ASM) çalışanları 1 Kasımda yürürlüğe giren Aile Hekimliği Sözleşme ve Ödeme Yönetmeliği’ni protesto etmek için 5-6-7 Kasımda tüm Türkiye’de iş bırakma kararı aldı. Sağlık emekçileri İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere...
- 7 Kasım 1917’de Rusya’da işçi sınıfı devrim gerçekleştirdi ve siyasal iktidarı ele geçirdi. Bu devrim Rus takvimine göre 25 Ekimde gerçekleştiği için tarihe Ekim Devrimi olarak geçti. Ekim Devrimi, tüm dünyayı sarsmış, 20. yüzyılın akışını kökten...
- Dünya… Masmavi okyanusları, uçsuz bucaksız ormanları, kıtaları dolaşan nehirleri, heybetli dağlarıyla her yanından yaşam ve bereket fışkıran bu rengârenk gezegen… Bu gezegenin gözümüzün önündeki hali içler acısı! Çünkü tüm dünyaya egemen olan...
- İSİG Meclisi’nin raporuna göre Ekim ayında 164 işçi, yılın ilk on ayında ise en az 1540 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Türkiye’de iş kazaları ve iş cinayetleri en yakıcı sorunlardan biri olmaya devam ediyor. Her gün en az 5 işçi hayatını...
- Belediye işçileri artan hayat pahalılığı karşısında biraz olsun nefes alabilmek için ücretlerini yükseltmek istiyorlar. Buna karşılık belediyelerin yönetimleri ödenek olmadığı bahanesiyle işçilere düşük ücret dayatıyorlar. İstanbul ve İzmir’in ilçe...
- Tarih boyunca gelmiş geçmiş tüm sultanlar, komutanlar, yöneticiler, iktidarlar insanların ve toplumların algılarını şekillendirmeye, psikolojilerini yönetmeye odaklanmışlardır. Başka türlü egemenliklerini koruyamayacaklarını bildiklerinden toplumun...
- İngiltere’de 100 binin üzerinde insan Filistin halkıyla dayanışmasını göstermek ve emperyalist savaşa hayır demek için 2 Kasımda yeniden meydanlara çıktı. Başkent Londra’da 21. kez düzenlenen ulusal eylem gününde on binler hükümet binalarının...
- İspanya’da 29 Ekim Salı günü yaşanan sel felaketinde can kaybı 250’ye ulaştı. İspanya’nın doğusundaki Valencia bölgesinde etkili olan aşırı yağışlardan sonra meydana gelen sel felaketi büyük bir yıkıma neden oldu. Kurtarma ekipleri felaketten...
- Sevgili işçi kardeşlerim, yazının başlığı mücadele örgütümüzün ve işçi sınıfının çalışkan evlatlarından kadim bir dostuma aittir. Bir Afrika atasözü “aslanlar kendi tarihlerini yazana kadar, av hikâyeleri her zaman avcıların kahramanlığını...
- Genel-İş Sendikası İstanbul Anadolu Yakası 4 No’lu Şube ile Kartal Belediyesi yönetimini temsil eden SODEMSEN arasında yürüyen görüşmelerden olumlu bir sonuç alınamaması üzerine Kartal Belediyesi işçileri 30 Ekimde greve çıkmıştı. Belediye...
- Sendikaya üye olan işçilerin önüne çok çeşitli engeller çıkartılıyor. Sendikanın örgütlendiği işyerinde toplu sözleşme yapma yetkisi alması için hem işkolu hem de işletme barajlarını aşması ve Çalışma Bakanlığından çoğunluğu sağladığına dair yetki...
- Tarkett işçileri 18 Eylülden bu yana grevlerini sürdürüyorlar. Taleplerini, mücadelelerinin nasıl başladığını, grevlerini şöyle anlatıyorlar:
- Ücretlerini arttırmak, sendikalaşmak, ücret gaspına dur demek için çeşitli sektörlerden işçiler grev ve direnişlerini sürdürürken her geçen gün bunlara yenileri ekleniyor. Kartal Belediyesi işçileri Toplu İş Sözleşmesi (TİS) masasında anlaşma...