Makine Değil İnsanız, İnsan!

1800’lü yıllarda işçiler günde 12-14 saat berbat koşullarda çalışmışlardı. Ve bu koşullara dayanamayan işçi kardeşlerimiz 1886 yılında çalışma saatlerinin ve koşulların değişmesi için mücadele vermiş ve ağır bedeller ödeyerek günlük çalışma saatini 8 saate indirmişlerdi. O yıllarda bizim atalarımız bunları başarabilmişti. Ya bizim kuşaklarımız? Bizim kuşaklarımız şimdi 8 saat değil 12-14 saat çalışmakta. Yani 150 yıl öncesinin çalışma koşullarında çalışmaktayız. Hem de sanayi ve teknolojik atılımın tavan yaptığı bir çağda.

Ben bir otomotiv fabrikasında çalışıyorum. Sabahın köründen gecelere kadar ya da vardiyayı akşam alıp sabahlara kadar hiç durmadan çalışmak. Kahrolası 12 saatler. Bir işçi arkadaşım “bizim damarlarımızda yağ dolaşmıyor. Kan dolaşıyor, kan! Biz makine değil insanız” diyerek ne güzel de özetlemişti bu iğrenç sistemin gerçekliğini.

Bedenimiz taşıyamaz kollarımızı, ayaklarımızı, yani insanlığımızı. 12 saat çalışan nasıl yaşar ki insanlığını? Meselâ sevdikleriyle yeterli zaman geçirebilir mi? Sinema ya da tiyatro demiyorum hani kapı önünde oturup bir komşusu ile sohbet edebilir mi? Haftanın 5 günü 12 saat çalışmak, işçiler için çalışmak ve uyumak dışında hiçbir şeyin olmaması anlamına geliyor. Bizim hayatımız işte bunlar arasında sıkışmış kalmış.

Bu süreçte bizim fabrikada da bir şeyler değişti. Fabrika yönetimi, 2 vardiyadan 3 vardiyaya çıkararak 8 saat çalışmayı “bağışladı” bizlere. Ama sanmayın ki bizleri düşünerek yaptı. Tek hedef siparişlerin yetişmesiydi. Artık yorgun bedenler ve kaslar siparişleri yetiştirebilecek güçte değildi. Birçoğumuz bu duruma çok sevindi. Ama yaşam koşullarımız o kadar zor ki, “daha fazla para gerek” diyen, “fazla mesaiye ihtiyacım var” diyen ya da “bu kuru maaşla geçinemem” diyen sesler yükseldi. Öyle bir haldeyiz ki, ne istediğimizi de bilemiyoruz. Sendikalıyız ama asgari ücretle çalışıyoruz. 12 saat çalışmak zor bir şey fakat hayat koşullarından kaynaklı zorunlu hissediyoruz kendimizi.

Bu koşulların değişmesi gerekmiyor mu? Nasıl ki 1800’lü yıllarda ve daha sonrasında işçi kardeşlerimiz mücadele ederek kazanım elde etmişse bizim de aklımızın bir ucunda yer etmeli çalışma koşullarını değiştirmek ve kazanımlarımızı korumak ve geliştirmek. Bizi içinde hapseden bu zincirlerimizden kurtulmamızla hürriyete ve insanlığımıza kavuşuruz ancak.