Buradasınız
Apple’ın Karanlık Yüzü: Asya’da İşçilere Kötü Muamele

Çin işçi sınıfı ulusal ve uluslararası sermaye tarafından yoğun bir şekilde sömürülüyor. Bugün dünyanın dört bir köşesinde piyasaya sürülen en ünlü markalar Çin işçi sınıfının emeğinin ürünü. Apple’ın ürettiği iPhone telefonları da bu ürünlerden. İşçilerin işgünü 16 saat ve hatta daha uzun. İşçiler uzun çalışma saatinden sonra yığılıp kalıyorlar. Kalabalık yatakhanelerde yaşamaya mahkûm ediliyorlar. Apple’ın iPhon üretiminde kullandığı kalay madenlerinde ise çocuk işçiler çalıştırılıyor. BBC muhabiri Richard Bilton, Çin’de işçilerin ağır çalışma koşullarını bizzat bir işçi olarak işe girerek gözlemledi ve habere dönüştürdü. Bu haberi aşağıda olduğu gibi yayınlıyoruz:
BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama’dan Richard Bilton, Asya’da Apple ürünlerinin imal edildiği fabrikalara girdi ve işçilerin içinde yaşadığı koşulları görüntüledi. Çıkan sonuç, 16 saat aralıksız çalıştıktan sonra uyuyakalan işçiler ve ölümle burun buruna gelen çocuk madenciler:
iPhone üretim bandında yapılan gizli çekimler, Apple’ın “Çin’deki işçilerimizin uluslararası standartlarda çalışmasını sağlayacağız” sözlerinin boş çıktığını gösteriyor.
Pegatron fabrikasında kendisini işçi olarak tanıtıp çalışmaya başlayan bir muhabir, 18 gün hiç tatil yapmadan çalışmaya zorlanarak durmadan Apple bilgisayarlarının montajını yaptı. Yöneticilere izin taleplerini defalarca iletse de hiç sonuç alamadı.
Üretim bandında oturup monoton bir şekilde önüne gelen bilgisayar parçalarına montaj yapan işçilerden bazıları 12 saat aralıksız çalıştıktan sonra sandalyelerinde uyuyakalıyor.
Kalabalık yatakhaneler
Fabrikaya kimliğini gizleyerek giren bir diğer gazeteci ise bir seferinde aralıksız olarak 16 saat çalıştırıldığını söylüyor ve “Yatakhanelere döndüğümüzde kolumu kıpırdatacak halim kalmıyordu” diyor.
Apple fabrikasında çalıştığı günleri “aşırı derecede yorucu” sözleriyle ifade eden gazeteci, şöyle devam ediyor:
“Karnım acıksa bile yataktan kalkacak gücü bulamıyordum. Tek istediğim şey yatıp birazcık dinlenebilmekti. Geceleri de aşırı stres yüzünden uyku tutmuyordu.”
Apple: Elimizden geleni yapıyoruz
Apple ise Çin’deki tedarik zincirinde işçilere sistematik olarak kötü muamele yapıldığı iddialarını reddetti.
Panorama ekibinin röportaj talebini reddeden Apple, yaptığı yazılı açıklamada, “İşçilerine adil ve güvenli iş ortamları sağlama konusunda Apple’dan daha fazla çaba gösteren başka bir şirket yok” dendi.
Açıklamada Apple’ın tedarikçilerle sürekli olarak temas halinde olduğu belirtildi ve “Tüm eksiklikleri gidermek için çabalıyoruz ancak bu konuda sürekli olarak takibin devam etmesi gerektiğinin de farkındayız” dendi.
Apple, işçilerin verilen aralarda “kestirmesinin” alışıldık bir durum olduğunu söylüyor ancak üretim bandı başındayken uyuyakalan işçiler iddiasının araştırılacağını da vurguluyor.
Apple’ın Çin fabrikalarındaki kötü çalışma koşulları 2010’da da dikkatleri üzerine çekmişti.
4 yıl önce Apple’ın en büyük tedarikçilerinden birisi Foxconn’da çalışan 14 işçi intihar etmişti.
İntiharların ardından Apple yönetimi bir dizi iş güvenliği tedbiri açıklamış ve açıklanan standartları tutturamayan tedarikçilerle çalışılmayacağını açıklamıştı.
İş güvenliği görmezden mi geliniyor?
Şangay yakınlarındaki Pegatron fabrikası da tedarikçilerin değiştiği o dönemde Apple ile çalışmaya başladı.
Ancak Panorama programının muhabirleri Apple’ın belirlediği iş güvenliği standartlarının sistematik olarak ihlal edildiğini ortaya koydu.
Apple için üretim yapıyorsanız fazla mesainin işçilerin isteğine bağlı olması gerekiyor. Ancak fabrikada çalışan gazetecilere herhangi bir seçim hakkı tanınmadan üst üste fazla mesailer dayatıldı.
Çalışanlar paydostan sonra da ücretlendirilmeyen toplantılara katılmaları için zorlanıyordu. Bir gazeteci fabrikada çalışırken küçücük bir odada 12 kişinin uyuduğu bir yatakhanede kaldı. Ancak Apple’a göre aşırı kalabalık yatakhaneler konusu artık geride kalmış olan bir sorun.
Petragon şirketi araştırmadan çıkan sonuçları “dikkatli biçimde” inceleyeceğini söyledi ve “Gerekli görülen tüm tedbirler alınacaktır. Yöneticilerin ve işçilerin eğitimine büyük önem veriyoruz” dedi.
“Yasadışı madenler”
Apple’ın milyonlarca adet sattığı iPhoneların üretiminde kullanılan en önemli hammaddelerden birisi olan kalayın çıkarıldığı Endonezya’ya da giden gazeteciler, Bangka adasında kaçak madenlerde çalıştırılan çocuk işçilerle karşılaştı.
Kalay cevheri çıkarmaya çalışan çocuklar sürekli olarak göçük altında kalma riskiyle çalışmaya devam ediyor.
Babasıyla beraber 20 metrelik bir uçurumun dibinde babasıyla birlikte kalay çıkaran 12 yaşındaki Rianto, “Heyelanlardan çok korkuyoruz. Her an tepeden toprak parçaları, kayalar kopup üzerimize düşebilir” diyor.
Rianto’nun çalıştığı madenden çıkarılan kalayı satan kaçakçıların izini süren Panorama ekibi, kaçakçıların kalayı Apple’a çalışan dökümhanelere sattığını buldu.
Apple ile çalışan bir dökümhane sahibi Johan Murod, ülkenin ihraç ettiği kalayın yüzde 70’inin Rianto’nun çalıştığına benzeyen küçük ölçekli madenlerden geldiğini söylüyor.
Murod, “Dökümhanelere her yerden kalay geliyor. Küçük madenlerden çıkanlar da var, büyük madenlerden çıkan da. Hangisi legal hangisi illegal bilmenin imkânı da yok” diye devam ediyor.
Apple ise Endonezya’daki kalay madenciliği için “Çok karmaşık bir konu” yorumunu yapıyor.
Şirketten yapılan açıklama şöyle:
“Apple’ın Endonezya kalayı konusunda yapabileceği en basit şey bu ülkeden hiç kalay almamak. Böyle bir adım atmak zor olmaz ve bizi de eleştirilerden korurdu. Ancak bu aynı zamanda tembelce ve korkakça bir yolu tercih etmek anlamına da gelirdi. Biz şirket olarak ülkedeki üreticilerle teması sürdürüp koşulların iyileşmesi için çabalamayı tercih ettik.” (Apple'ın karanlık yüzü: Asya'da işçilere kötü muamele http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/12/141218_apple_panorama)
“Fabrika Kızları”
- İngiltere’de İşçiler Kemer Sıkma ve Savaş Politikalarına Karşı Meydanlarda
- İsveçli Liman İşçileri İsrail Zulmüne ve Sendikal Baskılara Hayır Diyor!
- Madrid Ayakta: “Sağlık Haktır, Satılamaz!”
- Hollanda’da 100 Bin Kişi Filistin Halkı İçin Yürüdü
- Nakba’nın 77. Yılında İngiltere’de Yüzbinler Meydanlara Çıktı
- Peru ve Almanya’da Grev, İspanya’da Protesto
- Arjantin’de İşçiler Üçüncü Kez Genel Grevde!
- Yunanistan’da Kemer Sıkma Politikalarına Karşı Genel Grev
- ABD, İspanya ve İtalya’da Emekçiler Meydanlarda
- İşçilerin Kemer Sıkma Politikalarına ve Anti-Demokratik Uygulamalara Karşı Mücadelesi Sürüyor
- Sırbistan’da Hükümet Düştü!
- Sırbistan’da Tarihi Protesto Gösterisi
- İngiltere’de On Binler Yeniden Meydanlarda!
- Örgütlüysek Her Şeyiz!
- Almanya’da Havayolu İşçileri Uyarı Grevi Yaptı
- Dünya Meydanlarında Emekçi Kadınlar: Şiddete, Baskıya, Sömürüye, Emperyalist Savaşa Son!
- Gürcistan’da Maden İşçileri Ayakta!
- Kadınıyla Genciyle İşçi Sınıfı Mücadeleyi ve Umudu Büyütüyor!
- Finlandiya’da Birçok Sektörden İşçiler Grevde
- İngiltere’de Yükselen Ses: “Gazze’den Elinizi Çekin!”
- Savaş ve Sömürü Kıskacında “Dünya Çocuk Hakları Günü”
- Kocaeli’de “MESEM’e ve Çocuk İşçiliğine Son”Eylemi
- Okul Tatili, İşçi Çocuklarına da Tatil mi?
- Bu Çarklar Çocuklarımızı Öğütüyor
- Kapitalizm ve İşçi Çocuklarımız
- Bugün Dünya Çocuk Hakları Günü: Sömürü Çarkı Çocukları Öğütüyor!
- Çocuk da Olsa “Harca Harca Bitmez!”
- Milyonlarca Çocuk Eğitim Hakkına Erişemiyor
- Çocuklarımız Sömürü Düzeninde Ölmeye Devam Ediyor!
- Kapitalizmde Çocuklarımız İçin Bir Gelecek Yok!
- Kapitalizmin Çocuklarımızı Heba Etmesine İzin Vermeyelim!
- Ne Kadar da Misafirperverlermiş!
- Çocuk İşçiliğine Karşı Mücadele Kapitalizme Karşı Mücadeleyle Mümkün
- İşçi Çocuğu Olmak...
Son Eklenenler
- 12 Haziran, Birleşmiş Milletler tarafından 2002 yılında Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü ilan edildi. Ne yazık ki o zamandan bu zamana çocuk işçiliğin azalması bir yana, 1800’lü yıllara benzer koşullar yaratıldı. Patronlar için tatlı kârlar...
- KESK Ankara Şubeler Platformu ve emekten yana siyasi partiler 11 Haziranda, ABD Büyükelçiliği önünde siyonist İsrail devletinin Filistin halkına uyguladığı soykırımı, Türkiye limanlarından İsrail’e askeri malzeme taşınmasını, Gazze’ye insani malzeme...
- İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZELMAN, İZENERJİ ve Egeşehir şirketlerinde çalışan yaklaşık 23 bin işçi, 29 Mayısta greve çıkmıştı. DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası üyesi işçiler, Türk-İş’e bağlı Belediye-İş sendikası üyeleriyle aynı işi...
- Yaşamın hangi alanına bakarsak bakalım, her başarının ancak büyük emekler vererek, sabırla çalışarak elde edildiğini görürüz. Henüz ilk denemede iyi sonuçlar elde etmek, hedefe ulaşmak mümkün değildir. Özellikle toplumsal alanda hiçbir değişim bir...
- Kültür Radyo Televizyon (KRT) çalışanları, düşük ücret dayatması, aylardır maaşlarının, yemek haklarının ödenmemesi, ağır çalışma koşulları, artan iş yükü ve baskıya karşı iş bırakma eylemlerini sürdürüyor. 4 Hazirandan bu yana iş görmekten kaçınma...
- İngiltere hükümeti işçi haklarına yönelik saldırılarını arttırdı. 7 Haziranda başkent Londra’da bir araya gelen işçiler, öğrenciler, sendikalar ve kampanya grupları, hükümetin kemer sıkma ve savaş politikalarını protesto etti. “Savaşa Değil Emekçiye...
- Bir sabah uyandığımızda tekerleğin icadı sonrası hayatımıza giren tüm icatlar ortadan kalkmış, unutulmuş olsa ne olurdu? Şöyle bir düşünelim; tekerlek icat edilmeseydi çark olmazdı, çark olmasaydı değirmen olmazdı. Ne üretim ne ulaşım gelişirdi....
- Kültür Radyo Televizyonu (KRT) çalışanları Mart ayından bu yana ödenmeyen ücret ve sosyal hakları için 4 Haziranda iş bıraktı. 5 Haziranda İstanbul Maslak’taki KRT binasının önünde “İşçiyiz Haklıyız Kazanacağız” diyerek toplanan kanal çalışanları,...
- İstanbul Tuzla’da bulunan ve Petrol-İş Sendikası İstanbul 2 No’lu Şubenin örgütlü olduğu Reckitt Benckiser fabrikasında 27 Mayısta başlayan grev kararlılıkla sürüyor. UİD-DER’li işçiler olarak, bayrama mücadeleyle giren grevci işçileri grevlerinin...
- ABD ve İngiltere gibi emperyalist devletlerin desteğini arkasına alan İsrail’in Filistin halkına yönelik katliamları kadın, bebek, çocuk, genç, yaşlı on binlerce masum insanın yaşamını aldı, almaya devam ediyor. Egemenler, kendi çıkarları uğruna...
- Toplumda gelecekle ilgili düşünceler ve planlar genellikle maddiyat üzerinden oluşuyor. İyi bir eğitim, iyi bir iş, iyi bir kariyer… Bunları yerine getirince ekonomik ve sosyal açıdan rahat yaşamak mümkünmüş gibi düşünülüyor. Ama sömürü düzeni olan...
- Petrol-İş Sendikası Gebze Şubesinin örgütlü olduğu Kocaeli Çayırova’da bulunan Portakal Plastik ve Porvil fabrikalarında 7 Mayısta başlayan grev 3 Haziranda anlaşmayla sona erdi. Petrol-İş Sendikası Genel Merkezinde Petrol-İş Genel Merkez...
- İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İZELMAN, İZENERJİ ve Egeşehir şirketlerinde çalışan yaklaşık 23 bin işçi, DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikasının öncülüğünde 29 Mayıs’ta greve çıktı. Grev yedinci gününde sürerken, grevi ve işçilerin mücadelesini...