Buradasınız
Apple’ın Karanlık Yüzü: Asya’da İşçilere Kötü Muamele
Çin işçi sınıfı ulusal ve uluslararası sermaye tarafından yoğun bir şekilde sömürülüyor. Bugün dünyanın dört bir köşesinde piyasaya sürülen en ünlü markalar Çin işçi sınıfının emeğinin ürünü. Apple’ın ürettiği iPhone telefonları da bu ürünlerden. İşçilerin işgünü 16 saat ve hatta daha uzun. İşçiler uzun çalışma saatinden sonra yığılıp kalıyorlar. Kalabalık yatakhanelerde yaşamaya mahkûm ediliyorlar. Apple’ın iPhon üretiminde kullandığı kalay madenlerinde ise çocuk işçiler çalıştırılıyor. BBC muhabiri Richard Bilton, Çin’de işçilerin ağır çalışma koşullarını bizzat bir işçi olarak işe girerek gözlemledi ve habere dönüştürdü. Bu haberi aşağıda olduğu gibi yayınlıyoruz:
BBC’nin araştırmacı gazetecilik programı Panorama’dan Richard Bilton, Asya’da Apple ürünlerinin imal edildiği fabrikalara girdi ve işçilerin içinde yaşadığı koşulları görüntüledi. Çıkan sonuç, 16 saat aralıksız çalıştıktan sonra uyuyakalan işçiler ve ölümle burun buruna gelen çocuk madenciler:
iPhone üretim bandında yapılan gizli çekimler, Apple’ın “Çin’deki işçilerimizin uluslararası standartlarda çalışmasını sağlayacağız” sözlerinin boş çıktığını gösteriyor.
Pegatron fabrikasında kendisini işçi olarak tanıtıp çalışmaya başlayan bir muhabir, 18 gün hiç tatil yapmadan çalışmaya zorlanarak durmadan Apple bilgisayarlarının montajını yaptı. Yöneticilere izin taleplerini defalarca iletse de hiç sonuç alamadı.
Üretim bandında oturup monoton bir şekilde önüne gelen bilgisayar parçalarına montaj yapan işçilerden bazıları 12 saat aralıksız çalıştıktan sonra sandalyelerinde uyuyakalıyor.
Kalabalık yatakhaneler
Fabrikaya kimliğini gizleyerek giren bir diğer gazeteci ise bir seferinde aralıksız olarak 16 saat çalıştırıldığını söylüyor ve “Yatakhanelere döndüğümüzde kolumu kıpırdatacak halim kalmıyordu” diyor.
Apple fabrikasında çalıştığı günleri “aşırı derecede yorucu” sözleriyle ifade eden gazeteci, şöyle devam ediyor:
“Karnım acıksa bile yataktan kalkacak gücü bulamıyordum. Tek istediğim şey yatıp birazcık dinlenebilmekti. Geceleri de aşırı stres yüzünden uyku tutmuyordu.”
Apple: Elimizden geleni yapıyoruz
Apple ise Çin’deki tedarik zincirinde işçilere sistematik olarak kötü muamele yapıldığı iddialarını reddetti.
Panorama ekibinin röportaj talebini reddeden Apple, yaptığı yazılı açıklamada, “İşçilerine adil ve güvenli iş ortamları sağlama konusunda Apple’dan daha fazla çaba gösteren başka bir şirket yok” dendi.
Açıklamada Apple’ın tedarikçilerle sürekli olarak temas halinde olduğu belirtildi ve “Tüm eksiklikleri gidermek için çabalıyoruz ancak bu konuda sürekli olarak takibin devam etmesi gerektiğinin de farkındayız” dendi.
Apple, işçilerin verilen aralarda “kestirmesinin” alışıldık bir durum olduğunu söylüyor ancak üretim bandı başındayken uyuyakalan işçiler iddiasının araştırılacağını da vurguluyor.
Apple’ın Çin fabrikalarındaki kötü çalışma koşulları 2010’da da dikkatleri üzerine çekmişti.
4 yıl önce Apple’ın en büyük tedarikçilerinden birisi Foxconn’da çalışan 14 işçi intihar etmişti.
İntiharların ardından Apple yönetimi bir dizi iş güvenliği tedbiri açıklamış ve açıklanan standartları tutturamayan tedarikçilerle çalışılmayacağını açıklamıştı.
İş güvenliği görmezden mi geliniyor?
Şangay yakınlarındaki Pegatron fabrikası da tedarikçilerin değiştiği o dönemde Apple ile çalışmaya başladı.
Ancak Panorama programının muhabirleri Apple’ın belirlediği iş güvenliği standartlarının sistematik olarak ihlal edildiğini ortaya koydu.
Apple için üretim yapıyorsanız fazla mesainin işçilerin isteğine bağlı olması gerekiyor. Ancak fabrikada çalışan gazetecilere herhangi bir seçim hakkı tanınmadan üst üste fazla mesailer dayatıldı.
Çalışanlar paydostan sonra da ücretlendirilmeyen toplantılara katılmaları için zorlanıyordu. Bir gazeteci fabrikada çalışırken küçücük bir odada 12 kişinin uyuduğu bir yatakhanede kaldı. Ancak Apple’a göre aşırı kalabalık yatakhaneler konusu artık geride kalmış olan bir sorun.
Petragon şirketi araştırmadan çıkan sonuçları “dikkatli biçimde” inceleyeceğini söyledi ve “Gerekli görülen tüm tedbirler alınacaktır. Yöneticilerin ve işçilerin eğitimine büyük önem veriyoruz” dedi.
“Yasadışı madenler”
Apple’ın milyonlarca adet sattığı iPhoneların üretiminde kullanılan en önemli hammaddelerden birisi olan kalayın çıkarıldığı Endonezya’ya da giden gazeteciler, Bangka adasında kaçak madenlerde çalıştırılan çocuk işçilerle karşılaştı.
Kalay cevheri çıkarmaya çalışan çocuklar sürekli olarak göçük altında kalma riskiyle çalışmaya devam ediyor.
Babasıyla beraber 20 metrelik bir uçurumun dibinde babasıyla birlikte kalay çıkaran 12 yaşındaki Rianto, “Heyelanlardan çok korkuyoruz. Her an tepeden toprak parçaları, kayalar kopup üzerimize düşebilir” diyor.
Rianto’nun çalıştığı madenden çıkarılan kalayı satan kaçakçıların izini süren Panorama ekibi, kaçakçıların kalayı Apple’a çalışan dökümhanelere sattığını buldu.
Apple ile çalışan bir dökümhane sahibi Johan Murod, ülkenin ihraç ettiği kalayın yüzde 70’inin Rianto’nun çalıştığına benzeyen küçük ölçekli madenlerden geldiğini söylüyor.
Murod, “Dökümhanelere her yerden kalay geliyor. Küçük madenlerden çıkanlar da var, büyük madenlerden çıkan da. Hangisi legal hangisi illegal bilmenin imkânı da yok” diye devam ediyor.
Apple ise Endonezya’daki kalay madenciliği için “Çok karmaşık bir konu” yorumunu yapıyor.
Şirketten yapılan açıklama şöyle:
“Apple’ın Endonezya kalayı konusunda yapabileceği en basit şey bu ülkeden hiç kalay almamak. Böyle bir adım atmak zor olmaz ve bizi de eleştirilerden korurdu. Ancak bu aynı zamanda tembelce ve korkakça bir yolu tercih etmek anlamına da gelirdi. Biz şirket olarak ülkedeki üreticilerle teması sürdürüp koşulların iyileşmesi için çabalamayı tercih ettik.” (Apple'ın karanlık yüzü: Asya'da işçilere kötü muamele http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/12/141218_apple_panorama)
“Fabrika Kızları”
- Avrupa İşçi Sınıfı Emperyalist Savaşı Protestoya Devam Ediyor
- Savaşın Birinci Yılında Dünya İşçi Sınıfı “Emperyalist Savaşa Hayır’ Diyor
- ABD’de Liman İşçilerinden Kitlesel Grev
- Fransa’da İşçiler Greve Gitti
- İsrail’in Gazze ve Lübnan’daki Saldırıları Dünyanın Dört Bir Yanında Protesto Edildi
- İşçiler Yoksullaştırma Politikalarına Karşı Mücadele Ediyor
- İran’da Maden Faciası: Kapitalizm Can Almaya Devam Ediyor
- ABD’de Binlerce Otel İşçisi Greve Gitti
- Dünya İşçi Sınıfı, Düşmanlaştırma Politikalarına, Hak Gasplarına ve Saldırılara Karşı Mücadeleyi Büyütüyor
- İngiltere’de İşçi Sınıfı Irkçılığa Geçit Vermiyor!
- Doro-Çiba: Hiroşima’dan Gazze’ye Emperyalist Savaşlara Hayır!
- İngiltere’de Filistin Halkıyla Dayanışma Büyüyor, İşçi Sınıfı Faşizme ve Irkçılığa Geçit Vermiyor!
- Nijerya’da Emekçiler Hayat Pahalılığına Karşı Ayakta!
- İngiltere’de Göçmen Düşmanlığı, Irkçı ve Faşist Yükseliş Protesto Edildi
- İşçilerin Kapitalist Sömürüye ve Emperyalist Savaşa Öfkesi Büyüyor!
- Bangladeş’te Gençler, Emekçiler Ayakta!
- Şerife Muhammedi’ye Özgürlük!
- Samsung Electronics’te Tarihi Greve Çıkan İşçilerin Mücadelesi Sürüyor
- İngiltere’de Seçimlerin Ardından On Binler Filistin Halkı İçin Yeniden Meydanlarda
- Kapitalizmde Sorunlar da Dünya İşçilerinin Mücadelesi de Büyüyor!
- Kocaeli’de “MESEM’e ve Çocuk İşçiliğine Son”Eylemi
- Okul Tatili, İşçi Çocuklarına da Tatil mi?
- Bu Çarklar Çocuklarımızı Öğütüyor
- Kapitalizm ve İşçi Çocuklarımız
- Bugün Dünya Çocuk Hakları Günü: Sömürü Çarkı Çocukları Öğütüyor!
- Çocuk da Olsa “Harca Harca Bitmez!”
- Milyonlarca Çocuk Eğitim Hakkına Erişemiyor
- Çocuklarımız Sömürü Düzeninde Ölmeye Devam Ediyor!
- Kapitalizmde Çocuklarımız İçin Bir Gelecek Yok!
- Kapitalizmin Çocuklarımızı Heba Etmesine İzin Vermeyelim!
- Ne Kadar da Misafirperverlermiş!
- Çocuk İşçiliğine Karşı Mücadele Kapitalizme Karşı Mücadeleyle Mümkün
- İşçi Çocuğu Olmak...
Son Eklenenler
- Manisa’nın Soma ilçesinde AKP Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu’na ait olan Fernas Madencilik’te Bağımsız Maden-İş Sendikasında örgütlenen işçiler, sendikalı oldukları için işten atılan işçilerin işe iadesi, sendikal hakların tanınması ve işçi...
- “En zorlu sürecin önemli bir kısmı geride kaldı. Cumhurbaşkanımız da söyledi. 2025, 2024’ten daha iyi olacak. 2026 da 2025’ten çok daha iyi olacak.” Bu sözler 1,5 yıldır ekonomiyi düze çıkarma bahanesiyle emekçilerin ümüğünü sıkan Maliye Bakanı...
- Filistin Eylem Komitesi’nin çağrısı üzerine sendikalar, demokratik kitle örgütleri ve siyasi partiler “Siyonist saldırganlığa ve Gazze’yi ateşe veren petrol akışına son!” şiarıyla 15 Ekimde, Taksim’de bir araya geldiler. Taksim Tünel Meydanından...
- Sendikalarının aldığı grev kararına ve atılan arkadaşlarının geri alınması talebine coşkuyla sahip çıkan As Plastik işçileri grevlerine devam ediyorlar. Biz de bir grup UİD-DER’li işçi olarak As Plastik işçilerinin grevini ziyarete gittik.
- Zaten zor şartlarda, iş güvencesinden yoksun ve düşük ücretlere çalışan biz işçiler her fırsatta patronların ve iktidarın hedefi haline geliyoruz. İstanbul Ticaret Odası Başkanının, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a sunduğu talepler...
- İsrail’in Gazze’de yürüttüğü savaşın ve katliamın birinci yılı geride kalırken dünya meydanları emekçilerin “emperyalist savaşa hayır” sloganıyla yankılanmaya devam ediyor. İsrail’in 7 Ekim 2023’ten bu yana sürdürdüğü savaşın alevleri yeni bölgelere...
- Sendikalaştıkları için işten atılan ve buna karşı 89 gündür direnen Polonez işçileri, İstanbul’un çeşitli merkezlerinde gerçekleştirdikleri basın açıklamalarıyla Polonez ürünlerine boykot çağrısı yaptı. İstanbul’da Marmara Park AVM, Kadıköy İskele...
- Bir kadın olarak grevde olmaktan, hakkımı beraber çalıştığım işçi arkadaşlarımla birlikte aramaktan gurur duyuyorum. Grev çadırında beklerken, çadırımızın önünden sanayide bulunan farklı fabrikalarda çalışan işçi arkadaşlar geçiyor. Kimisi bizlere...
- Geçtiğimiz haftalarda Kocaeli’nde düzenlenen “İnsan Hakları Eğitim Kampı”nda gençlerle bir araya gelen Bilal Erdoğan’ın konuşması dikkat çekiciydi doğrusu. Geçen yıl 2023 genel seçimlerinden hemen önce sanki bir lütufmuş gibi yasalaştırılan EYT...
- Egemenler ve onların siyasetçileri suçu ve suçluyu tanımlarken de, adaletten bahsederken de “hukuk devleti” diye bir kavram kullanıyorlar. “Bu ülkede hukuk var” lafını dillerinden düşürmüyorlar. Onların iddiasına göre hukuk büyük sermaye sahibi...
- İsrail’in Gazze’de yürüttüğü soykırım bir yılı geride bıraktı. İsrail devleti milyonlarca insanın tepesine bombalar yağdırıyor. Geçtiğimiz bir yılda yarısı kadın ve çocuk olmak üzere 40 binden fazla insan katledildi. Bugün ise İsrail’in saldırıları...
- 28 Ağustostan 11 Eylüle kadar her gün grev çadırına gittim. Annemin fabrika önünde direniş yapması beni çok gururlandırıyor. Annem 47 yaşında, ben ise 11 yaşındayım. Grev alanından çok şey öğreniyoruz, bu durum hem beni mutlu ediyor hem de annemi....
- DİSK Uluslararası İlişkiler Dairesi Müdürü Kıvanç Eliaçık, NotaBene yayınlarından çıkan “Orta Doğu’da İşçiler ve Sendikal Hareket” kitabı vesilesiyle 22 Eylülde UİD-DER’in konuğu oldu, kitap üzerine güzel bir söyleşi gerçekleştirildi. Ortadoğu ve...