Buradasınız
Birleşik Metal-İş “Metal İşçisinin Gerçeği” Araştırmasını Yayınladı

Metal işkolundaki grup toplu iş sözleşmesi görüşmelerinin taraflarından biri olan DİSK/Birleşik Metal-İş Sendikası, kamuoyuyla bir araştırma paylaştı. 5 Şubatta çıkacağı greve hazırlanan sendikanın “Metal İşçisinin Gerçeği” başlıklı araştırmasında, metal işçilerinin çalışma ve yaşam koşullarından sözleşme sürecindeki uyuşmazlık ve taleplere varıncaya kadar bir dizi veri bulunuyor.
Araştırma, 23 Ocakta Şişli Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Evinde yapılan bir basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşılırken, toplantıya sendika yöneticileri ve metal fabrikalarından işçi temsilcileri katıldı. “İşçiler Açken Patronlara Huzur Yok”, “Patronların Kölesi Olmayacağız”, “MESS MESS Şaşırdı Sabrımızı Taşırdı”, “Çarklar Duracak Elimizde MESS Dize Gelecek Önümüzde!” sloganlarının hep bir ağızdan haykırılmasıyla toplantı başladı.
Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Adnan Serdaroğlu bir açılış konuşması gerçekleştirdi. 7 Ekimde başlayan grup toplu iş sözleşmesi sürecinde bugüne kadar MESS ile 7 görüşme gerçekleştirdiklerini fakat bir sonuç alınamadığını ifade eden Sedaroğlu, tarafların taleplerini hatırlattı. MESS’in son olarak yüzde 10 ücret zammı teklif ettiğini, kendi taleplerinin ise yüzde 34 olduğunun altını çizdi. “MESS bugüne kadar metal işçilerinin taleplerini karşılayacak adımlar atmadı. İşverenlerin bugüne kadar gösterdiği yaklaşım sorunu masada çözmekten oldukça uzak” diyen Serdaroğlu, taleplerini oluştururken birçok faktörü göz önünde bulundurduklarını söyledi. Otomotivden beyaz eşyaya, demir dökümden elektroniğe geniş bir alanı kapsayan metal sektöründe önemli bir ekonomik sorunun yaşanmadığını ve şirketlerin kârlılık oranlarının halen yüksek olduğunu dile getiren Serdaroğlu; “kimse kriz fırsatçılığı yapmasın!” dedi.
Metal işçilerinin yan ödemeler ve sosyal haklar dışarıda tutulduğunda asgari ücretin biraz üzerinde ücret aldığını aktaran Serdaroğlu, işçilerin reel ücretlerinde ciddi kayıplar gerçekleştiğini, yoksulaşmanın arttığını vurguladı. Günlerdir gerek fabrikalarda gerekse de alanlarda eylemler yaptıklarını, 19 Ocakta Gebze’de binlerce işçinin katılımıyla görkemli bir miting gerçekleştirdiklerini belirten Serdaroğlu; “kimse metal işçisinin mücadele azmini ve kararlılığını test etmesin!” dedi.
MESS’in, hükümetin “grev erteleme” uygulamasından cesaret aldığını vurgulayan ve Anayasa Mahkemesi tarafından bakanlar kurulunun suçlu bulunduğunu belirten Serdaroğlu; “erteleme adı altında grev yasaklamak yasa tanımamazlıktır” dedi. Serdaroğlu grev yasaklarına ilişkin ayrıca şöyle konuştu: “Olası bir grev yasağını kabul etmemiz mümkün değildir. İşçilerin grev hakkını kullanması değil, bu hakkın engellenmesi milli güvenliği tehdittir!” 41 fabrikadan yaklaşık 10 bin işçi adına yürüttükleri grup toplu iş sözleşmesinde sona yaklaşıldığını vurgulayan Birleşik Metal-İş Genel Başkanı, “5 Şubatta Grevdeyiz! Artık bıçak kemiğe dayandı, sabrımız taştı. Grev kapıda!” sözleriyle konuşmasını tamamladı.
Metal İşçisinin Gerçeği
Serdaroğlu’nun konuşmasının ardından Birleşik Metal-İş Araştırma ve Toplu Sözleşme dairelerinin hazırladığı “Metal İşçisinin Gerçeği” araştırmasından kimi veriler paylaşıldı. İşte araştırmadan satır başları:
Metal sektöründeki firmaların yüzde 92,4’ü 2018 yılını kâr ile kapatmıştır. Çalışan sayısı verisini paylaşan firmalar esas alındığında sektörde çalışan kişi başına elde edilen kâr 116 bin liradır. Söz konusu 105 firmanın toplam kârı 26 milyar 177 milyon, ortalama kârı ise 249 milyon liradır. İSO verilerine göre 2018 yılı kârlılık oranı açısından son 8 yılın en yüksek seviyelerinde gerçekleşmiştir.
Kâr miktarlarının kriz koşullarında bile yüksek seviyelerde gerçekleşmesi, işçilerin daha fazla değer üretmesiyle ilgilidir. Nitekim İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmasının sonuçlarına göre işgücü verimliliği 2017 ve 2018 yıllarında sıçrama kaydetmiştir. Avrupa İstatistik Kurumu EUROSTAT verilerine göre, Türkiye’de ana metal sanayide çalışan bir işçi, ücretinin yaklaşık 4 katı büyüklüğünde artı-değer üretmektedir.
Teknolojik yenilenmenin yanı sıra iş saatlerinin ve yoğunluğunun, baskıların artmasıyla kişi başına düşen üretim artmıştır. Mesela otomotiv sektöründe, Tofaş’ta mavi yakalı işçi başına üretilen araç sayısı 50’nin üzerine, Ford Otosan’da 46’nın üzerine, Hyundai Assan’da 107’nin üzerine çıkmıştır. Öte yandan üretim giderleri içinde işçilik giderlerinin oranı ise giderek düşmüştür. Mesela Ford Otosan’da toplam üretim giderleri içinde işçilik giderlerinin oranı yüzde 3,6’ya, Tofaş’ta yüzde 1,66’ya düşmüştür. Bu durum işçilerin nasıl sömürüldüklerini açıkça göstermektedir.
Emeğin ürettiği değerden aldığı pay ise azalmıştır. 2012 yılında emeğin katma değerden aldığı pay yüzde 63,2 iken 2018’de bu oran yüzde 44,6’ya düşmüştür. AB ülkeleri ve Türkiye arasında üretilen değerden işçinin aldığı pay kıyaslandığında, hemen hemen her metal sektörü aynı kalırken, Türkiye’de gerilemiş ve kıyaslanan ülkelerin son sırasına üşmüştür.
İşçilerin reel birim ücretleri de düşmüştür. 2019 yılının ikinci çeyreği için reel birim ücretler, dolar için yüzde 21,4 ve Euro için yüzde 22,3 düzeyinde gerilemiştir. Ortalama ücret alan bir metal işçisinin ücretini, asgari ücretle karşılaştırdığımızda, ücretinin asgari ücret karşısında sürekli gerilediği ortaya çıkmaktadır. 2010 yılında ortalama bir işçinin ikramiye hariç ücreti, asgari ücreti yüzde 91 üzerinde iken, bugün itibariyle asgari ücretin yalnızca yüzde 20 üzerindedir.
MESS kapsamındaki işyerleri esas alındığında 2010 tarihindeki saatlik ücret ortalaması 6,69 liradır. Bu tarihten sonraki ücret zamları eklendiğinde, bu tutarın, 20,90 lira olması gerekir. Oysa bugün itibariyle MESS kapsamındaki işyerlerinin ücret ortalaması 15,72 liradır. Bu süreçte enflasyon artış oranı yüzde 139 olmuştur. Enflasyon hesaplamaları ile sürekli oynandığı ve resmi enflasyonun işçilerin enflasyonu olmadığı açıktır.
Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) Aralık 2019 dönemi için hesapladığı açlık ve yoksulluk sınırı verilerine göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir şekilde beslenebilmesi için en az 2 bin 178 lira harcama yapması gerekmektedir. BİSAM verilerine göre yoksulluk sınırı 7 bin 532 liradır.
2019 dönemi gelir vergisi dilimi 18 bin liradır. Eğer gelir vergisi dilimleri 1999’dan itibaren TÜİK’in açıkladığı enflasyon oranında arttırılsaydı bugün 45 bin 950 lira olması gerekmekteydi. Bu durum da Türkiye’de işçilerin olması gerekenden çok daha önce bir üst vergi dilimine girmesine ve daha fazla vergi ödemesine yol açmıştır. OECD ülkeleri içinde ücretlerde vergi oranı en yüksek ülke Türkiye’dir.
- Metal İşçileri Yasak Tanımıyor, Grev Coşkusu Sürüyor
- Metal İşçileri Sefalet Ücretine ve Sendikal Baskılara Karşı Mücadele Ediyor
- MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi İmzalandı
- Greve Hazırlanırken Sohbetler
- Birleşik Metal-İş’ten Grev Kararı: Metal İşçileri Greve Hazır!
- Metal İşçilerinin MESS’i Protesto Eylemleri Sürüyor
- Ay Sonunu Bırak, Ortasını Getiremiyoruz!
- Metal İşçileri Greve Hazırlanıyor
- Metal İşçileri Çorlu’da Haykırdı: Greve Hazırız!
- Metal İşçilerinin Eylemleri Devam Ediyor
- Metal İşçisiyiz, MESS’in Dayatmalarına Boyun Eğmiyoruz!
- MESS Grup Toplu İş Sözleşmesi Kimleri İlgilendirir?
- Hak Gasplarına Karşı İşçi Mücadeleleri
- MESS Sözleşmesi ve Emekçi Kadınlar: Ne Düşünüyoruz? Nasıl Düşünmeliyiz? /2
- MESS Sözleşmesi ve Emekçi Kadınlar: Ne Düşünüyoruz? Nasıl Düşünmeliyiz? /1
- Seyahat, Hayat Pahalılığı ve MESS Sözleşmeleri!
- 1977 MESS Grevine Güç Katan Emekçi Kadınlar
- Bu Pahalılıkta Davut Abi’yi Neden Misafir Ediyoruz?
- Birleşik Metal-İş: Metal İşçileri Mücadele Ateşini Yaktı!
- MESS’e Karşı Birliğimizi Güçlendirelim!
Son Eklenenler
- Aylardır uzmanların, siyasetçilerin, patronların hatta uluslararası finans kuruluşlarının yaptığı tartışma, analiz ve hesaplamaların sonunda 2025 yılı için asgari ücret 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Bu açıklamayı, Türkiye İşveren Sendikaları...
- Günümüzde fabrikalarda, işyerlerinde “kolay yoldan para kazanma” hayaliyle şans ve bahis oyunları oynamak gitgide yaygınlaştı. Teknolojiyle birlikte kumarhane herkesin cebine girdi. Her molada, her köşede tüm başlar cep telefonlarına eğiliyor,...
- Balıkesir Gönen’de bulunan Arıtaş Kriyojenik’te 19 Aralıkta başlayan grev 10 Ocakta anlaşmayla sonuçlandı. DİSK/Emekli-Sen 11 Ocakta Türkiye genelinde İzmir’den Trabzon’a, İstanbul’dan Denizli’ye pek çok ilde “TÜİK Verileri Kirli ve Yalan; Açlık,...
- Aralık ayında Birleşik Metal-İş sendikasının örgütlü olduğu Hitachi Energy, GE Grid Solutions, Schneider Elekrik, Arıtaş Kriyojenik ve Green Transfo fabrikalarında peşi sıra grevler başladı. Çok geçmeden de sermaye sınıfının tatlı kârlarını düşünen...
- İzmir Buca’da sendikal baskıların ve işten atma saldırısının devam ettiği Telus önünde direniş başladı. Adana’da SASA Polyester’in PTA tesis şantiyesinde Gemont Endüstri ve ardından Metropol İnşaat adlı taşeron şirketler bünyesinde çalışan inşaat...
- Yeni bir yılın, 2025’in ilk günlerini yaşıyoruz. Ama işçi ve emekçilerin yüreğinde “yeni” olanın getirdiği heyecan ve umut yerine büyüyen endişeler ve kasvet var. Takvim yaprakları hariç hayatımızda değişen tek şey yaratılan ekonomik yıkımın...
- Her Aralık ayında izlediğimiz asgari ücret tiyatrosu bu yıl çok daha trajik bir şekilde sonuçlandı. Resmi enflasyonun, TÜİK’in uydurma rakamlarıyla bile yüzde 47 olduğu, ENAG’a göre yüzde 87 olduğu bir süreçte asgari ücrete sadece yüzde 30 zam...
- DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası ile Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) arasında 2024-2026 dönemi için yürütülen TİS görüşmelerinde MESS’in yüzde 40 oranında zam dayatması üzerine Schneider Elektrik’in Manisa ve Kocaeli...
- İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde, İZENERJİ, İZELMAN, Ege Şehir Planlama, İZFAŞ şirketlerinde çalışan DİSK/Genel-İş Sendikasında örgütlü işçiler maaş, yılsonu ikramiye ve eğitim alacakları ödemelerinin geç ve eksik yapılmasını protesto etmek...
- UİD-DER’li emekçi kadınlar olarak, bir grup Polonez direnişçisi kadın kardeşimizle güzel bir sohbet gerçekleştirdik. Direnişçi bir ablamız “bize hep ‘aman kurulu düzenimiz bozulmasın’ düşüncesini bellettiler” dedi. Bu söz üzerine uzunca sohbet ettik...
- Polonez işçileri 173 gün süren mücadelelerinin kazanımla sonuçlanmasının ardından fabrika önünde kurdukları direniş çadırını halaylarla, sloganlarla kaldırdılar. 7 Ocakta direniş alanında zaferlerini kutlayan işçiler, davul zurna eşliğinde halaylar...
- İktidar ve sermaye sınıfının saldırıları böylesine ağırken işçilerin birlik olamayacağını düşünmek kime yarar sağlar? Bu düşünce doğru bir akıl yürütme yöntemi olabilir mi? Karşımızdaki yıkım tablosu, işçilerin birleşmek dışında bir çıkış yolu...
- İstanbul Çatalca’da bulunan Polonez fabrikasında işçiler Tekgıda-İş Sendikası’nda örgütlendikten sonra gerekli şartları sağlamalarının ardından yetki başvurusunda bulunmuş ve hemen ardından 146 işçi işten atılmıştı. İşten çıkarmaların ardından...