Asgari Ücrette Orta Oyunu ve Algı Oyunları Devam Ediyor

Sermaye sınıfının ve siyasi iktidarın orta oyununa dönüştürdüğü asgari ücret görüşmeleri devam ediyor. Şu ana kadar gerçekleşen üç toplantıda da hem orta oyununun hem de algı oyunlarının devam ettiğini görüyoruz. Son toplantıda dile getirilen 3100-3900 arasındaki rakamlar bu oyunu devam ettirmeye yöneliktir. Çünkü bu rakamlar asgari ücrette alt ve üst sınırı belirleme amacı taşımaktadır. Beklentisi 3900 lirayla sınırlandırılan emekçilere, Erdoğan’ın devreye girmesi ve Türk-İş üst bürokrasisinin “bastırmasıyla” 4000 lira civarında bir asgari ücret, “eşi benzeri olmadık bir rakam” olarak sunulmak isteniyor!  

Liranın değer kaybıyla hayat pahalılığı şok dalgaları biçiminde büyürken, alım gücümüz hızla baş aşağı düşmeye devam ediyor. Bunu görmek için ekonomist olmaya, ince hesaplar yapıp defalarca toplanmaya gerek yok. Emekçiler reel ücretlerin nasıl eridiğini her gün markette, pazarda görüyorlar. Birkaç matematik hesabı yaparak bile asgari ücrette öngörülen azami artışın neye tekabül ettiğini bulmak mümkündür. Asgari ücretin 4 bin lira olmasıyla sayısal olarak bir artış söz konusu olsa da, gerçekte bu “eksi zam” anlamına gelecektir. Zira 2021’in başında 382 dolar olan asgari ücret, 4 bin lira olması halinde bugünkü kurla 285 dolar olacak. Yani yaklaşık 100 dolarlık bir kayıp söz konusu. Bugün “sıfır zam” yapılması halinde bile asgari ücretin en az 5348 lira olması gerekiyor. “En az” diyoruz çünkü liranın değer kaybı devam ediyor ve bunun nerede duracağını kimse bilmiyor. TÜİK’in resmi enflasyon rakamlarına hiç kimse inanmıyor, geldiğimiz noktada yıllık gerçek enflasyon yüzde 60’ı aşmış durumda. Üstelik henüz 2021’in sonundayız ve belirlenen ücret 2022 yılı boyunca geçerli olacak. Her gün ve hatta her saat fiyat etiketlerinin değiştirildiği, liranın değer kaybının devam ettiği, değil bir yıl bir hafta sonra bile ne olacağının belli olmadığı koşullarda 4 bin lirayı bir başarı hikâyesi olarak vermek emekçileri aptal yerine koymaktır.

Kardeşler, farkında olmamız gereken önemli bir husus var. Asgari ücrete yapılacak sayısal artış tek başına bir şey ifade etmiyor. Asıl mesele ücretimizle neyi ne kadar alabildiğimizdir, yani reel ücretlerdir. Örneğin 1923 yılında Almanya’da yaşanan hiper-enflasyon nedeniyle bir el arabası dolusu parayla fırından bir adet ekmek alınıyordu. Daha üç yıl önce Venezuela’da küçük bir alışveriş için valiz dolusu para taşımak zorundaydı insanlar. Bunun gibi örnekleri çoğaltmak mümkün. Bugün iktidarın iddia ettiği gibi asgari ücrette son yılların “en büyük” zammının yapılmasının, emekçilerin alım gücünü iyileştirmiyorsa hiç bir anlamı yoktur. Kaldı ki asgari ücrete yapılacak artışın dört kişilik bir ailenin asgari ihtiyaçlarını gerçekten karşılayacak bir oranda olması gerekmektedir.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, asgari ücreti tanımlarken şöyle diyor: Asgari ücret, “işçilere normal bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücrettir.” Bu tanım, Türkiye’de asgari ücretin hiçbir zaman gerçek anlamda bir asgari ücret olmadığını, daima işgücü maliyetinin altında kaldığını ortaya koyuyor. Peki, gerçek buyken Asgari Ücret Tespit Komisyonunda emekçileri temsil eden taraf olarak yer alan Türk-İş üst bürokratları ne yapıyor? Üçüncü toplantının ardından konuşan Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, marifetmiş gibi şöyle diyor: “Asgari ücrette işçinin kırmızıçizgisi 4 bin liradır.” Oysa bizzat Türk-İş, Kasım ayı için dört kişilik bir ailenin açlık sınırını 3 bin 191 lira, yoksulluk sınırını 10 bin 396 lira, bekâr bir işçinin yaşama maliyetini ise 3 bin 902 lira olarak açıklamıştı. Bugüne kadar “işçileri güldürecek bir ücret” beklentilerinin olduğunu söylemek dışında bir rakam telaffuz etmeyen Türk-İş üst bürokratları, şimdi açıkça işçiye 4 bin lirayı reva gördüklerini ortaya koymuş oluyorlar. Bu tutumun adı işçi düşmanlığıdır!

Kardeşler, Asgari Ücret Tespit Komisyonunda yer alan her üç taraf da (patronlar-siyasi iktidar ve iktidarın emrine girmiş Türk-İş üst bürokrasisi) adeta bermuda şeytan üçgeni gibi hareket ederek emekçileri sefalet girdabına çekecek adımlar atıyor. Bunu yaparken de sanki emekçilerin çıkarını gözetiyormuş gibi davranıyor, algı oyunlarıyla asgari ücret beklentilerini düşük tutarak emekçileri sefalet zammına razı etmek istiyorlar. Diğer yandan siyasi iktidar sözcüleri emekçilere sabır ve azla yetinme öğütleri vermeye devam ediyor. Örneğin Erdoğan Dolmabahçe Sarayında yaptığı konuşmada Bakara suresinden yaptığı alıntıyla emekçilere sabır çağrısı yaparak “Muhakkak ki sizi biraz korku ve açlıkla; mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle deneriz. Sabredenleri müjdele” diyor.

Rahat koltuklarında oturanlar, saraylarda lüks içinde yaşayanlar, işçinin emek gücünü sömürerek zenginliklerine zenginlik katanlar, devlet kaynaklarını yağmalayanlar emekçilerin gözünün içine baka baka utanmazca bir oyun oynuyorlar. Bu oyunu bozacak olan emekçilerin birliği ve mücadelesidir. İşçi sınıfı örgütlü bir güç olmadan asgari ücretin belirlenmesinde söz sahibi olamaz! Emek cephesi gücünü pekiştirip örgütlü bir şekilde sahneye çıkmadan bu yoksullaştırma politikasına karşı çıkamaz! Öyleyse işsizliğe, hayat pahalılığına, baskı ve zorbalığa karşı gücümüzü birleştirelim! 12 Aralıkta İstanbul Kartal Meydanında DİSK’in öncülüğünde düzenlenecek mitingde yerimizi alalım ve hep birlikte haykıralım:

Asgari Ücret Vergi Dışı Bırakılsın, Vergiler Patronlardan Kesilsin!

Tüm Ücretlerin Asgari Ücret Kadarı Vergi Dışı Bırakılsın!

Asgari/Temel İhtiyaçları Gerçekten Karşılayacak Bir Asgari Ücret!

Asgari Ücret Dört Kişilik Bir Ailenin İhtiyaçlarına Göre Hesaplansın!

Asgari Ücreti İşçi Kurulları Belirlesin!