Buradasınız
Patronlara Yeni Teşvikler, Emekçilere Derinleşen Yıkım
6 Şubat Maraş merkezli depremlerin üzerinden bir yıl geçti. Yüz bini aşkın insanın hayatını kaybettiği depremde yıkım çok büyük olmuştu. Yüzbinlerce insan ailesini, evini, işini, şehrini kaybetti. Depremin üzerinden bir yıl geçmesine rağmen insanlar hâlâ en temel insani ihtiyaçlarına bile ulaşmakta zorluk çekiyor. Temiz içme suyuna, başlarını sokabilecekleri bir konteynıra ulaşamayan binlerce insan var. Altyapının çökmesi, sağlık sisteminin yetersizliği, işsizlik, çocuklar için güvenli eğitim alanlarının oluşturulmaması gibi birçok temel sorunda siyasi iktidar pervasızlığını, umursamazlığını sürdürüyor.
Depremzede emekçilerin sorunlarını çözmeyen iktidar, 20 Ocakta deprem bölgesinde istihdama dönüş için bir program başlattığını duyurdu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, “deprem bölgesinde yaşanan olumsuz etkileri en aza indirmek ve işgücü piyasasını canlandırmak” gerekçesiyle İŞKUR aracılığıyla “İstihdama Dönüş Programı” başlatıldığını açıkladı. Işıkhan’ın sözünü ettiği program, zaten “aktif işgücü hizmetleri” adıyla uygulanmakta olan işbaşı eğitim programları ve mesleki eğitim kurslarının kapsamının genişletilmiş hali. Aynı gün Resmi Gazete’de aktif işgücü hizmetlerine ilişkin değişiklikleri içeren yönetmelik yayımlandı. Değişiklikten önce program ve kurslara katılan işçi sayısının en az yüzde 70’ini program/kurs süresinin en az 3 katı süreyle istihdam etme sözü veren işverenler bu programdan yararlanabiliyordu. Ancak yapılan değişiklikle birlikte istihdam edilmesi gereken işçi sayısı yüzde 60’a, istihdam süresi ise program/kurs süresinin 2 katına düşürüldü. Örneğin 10 kişiyi 4 aylık kurs süresince çalıştıracak olan bir işveren kursun bitiminde sadece 6 işçiyi ve sadece 8 ay süreyle çalıştırma taahhüdünde bulunmak zorunda! Değişiklikten önce 7 işçiyi bir yıl süreyle çalıştırması gerekiyordu. Ayrıca adı kursiyer olan ama gerçekte normal bir işçi gibi çalıştırılan işçilerin ücretleri, genel sağlık sigortası ile iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primleri İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanıyor, emeklilik primleri ise ödenmiyor.
Deprem bahane, kaynaklar sermayeye
Aynı yönetmelikte deprem bölgesi için de geçici iki madde eklendi. Buna göre; Adıyaman, Hatay, Maraş, Malatya ve Antep’in İslâhiye ve Nurdağı ilçelerindeki işyerlerinde 31 Aralık 2024 tarihine kadar uygulanacak kurs ve programlarda katılımcıların yüzde 30’unu kurs süresi kadar istihdam etme taahhüdü veren işverenler işbaşı eğitim programlarından faydalanabilecek. Adana, Diyarbakır, Antep’in diğer ilçeleri, Kilis, Osmaniye ve Urfa’da ise istihdam taahhüt oranı yüzde 40, istihdam süresi kurs süresinin 1,5 katı olarak belirlendi. Yani yukarıdaki örnekten yola çıkarsak birinci gruptaki illerde patronun kursiyer olarak aldığı 10 işçinin 3’ünü 4 ay süreyle çalıştırması, ikinci gruptakilerin ise 10 işçinin 4’ünü 6 ay çalıştırması yeterli olacak. Sonra da işçilerin hiçbir hakkını vermeden kapının önüne koyabilecek! Dahası işçinin çalıştığı bu süre emeklilik prim günü hesaplamasına dâhil edilmeyecek. Böylece, zaten mevcut haliyle istihdamı arttırma adı altında işçilere köleliğin, güvencesiz çalışmanın dayatıldığı, patronlara bedava işgücü sağlayan bu uygulama, deprem bölgesindeki patronlar için iyice “ballı” hale getirilmiş oldu. Zaten hâlihazırda bölgede çalışan işçilerin çoğu da asgari ücretin çok altında ücretlerle çalıştırılıyor, ancak derdi işçileri değil patronları korumak olan iktidarın kurumları bu hukuksuzluğa göz yumuyor. Deprem bölgesinde patronlara sunulan bir başka kıyak ise işyerinde 6 Şubat-30 Nisan arasında SGK’ya bildirmesi gereken her türlü bilgi, belge ve beyannamenin 26 Mayıs 2024’e kadar ertelenmesi oldu. Bunların içinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarını SGK’ya bildirme zorunluluğu ve prim ödemeleri de var.
“Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişim” raporunda bölgedeki sanayi üretiminin 4 ay içerisinde normale döndüğü söyleniyor. Rapora göre 2023 yılı Mart ayında deprem etkisiyle beraber yüzde 73,5 seviyesine gerileyen imalat, Nisan ayı itibarıyla deprem öncesi seviyesinin üzerine çıkmış. Raporda sermayenin ihtiyaçlarını karşılamak için atılan adımlar şöyle özetleniyor: “Bölgenin ekonomik olarak yeniden ayağa kaldırılması kapsamında, imalat sanayi öncelikli olmak üzere bölgedeki iktisadi faaliyetlerin iyileştirilmesi, sanayi, hizmetler ve tarım sektörünün ihtiyaç duyduğu emek talebinin karşılanması ve bölgedeki tarım üretiminin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla adımlar atılmıştır. Bu kapsamda, sanayi sitelerinin ve sanayi bölgelerinin altyapı yatırımlarına başlanmış, bölgede faaliyet gösteren işletmeler için borç ertelemesi, yatırım destek paketleri verilmesi gibi tedbirler alınmıştır.” Patronların her türlü ihtiyacını karşılamaktan imtina etmeyen, bölgedeki 47 işletmenin KOSGEB’e olan 11,2 milyon liralık borcunu bir kalemde silen iktidar sıra emekçilere gelince sorunlarını görmezden geliyor. 6 Şubattan itibaren hesaplanan, üstelik kullanılmayan hasarlı evlere de gelen binlerce liralık elektrik ve doğalgaz faturaları karşısında kılını kıpırdatmıyor. “Evi barkı yıkılmış, işinden gücünden olmuş bu insanlar bu faturaları nasıl öder” demiyor.
İktidarın patronlara kıyağı bunlarla da bitmiyor. Depremden sonra nitelikli işgücünün göç ettiğinden veya inşaat sektörüne kaydığından şikâyet eden patronların ucuz işgücü olarak gördüğü göçmen işçi emeğini daha fazla kullanabilmeleri için çalışmalar yapıyor. Nitekim raporda şu ifadeler geçiyor: “İŞKUR ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) işbirliği ile Geçici Koruma Sağlanan Suriyeliler ile Uluslararası Koruma Statü sahibi yabancılar ve Türk vatandaşlarının kendine yetebilirliğinin arttırılarak işgücü piyasasına erişimlerinin desteklenmesi amacıyla Sosyal Dayanıklılık Programı (SODAP) deprem illerinde uygulamalı eğitim programları düzenlenmiş ve 767 kişi katılım sağlamıştır.”
Siyasi iktidarın rant politikaları, depremi emekçiler için felakete dönüştürdü. Rant ve kâr uğruna emekçilere mezar olacak evlerin yapılmasına göz yumdu, imar afları getirerek çürük binalarda oturulmasına izin verdi. Bu da yetmedi, depremden sonra sermayeye yeni rant alanları açtı. Şimdi de hayatları depremle alt üst olan emekçilerin katmerli sömürüsünün önünü açıyor. Deprem bölgesini bahane ederek diğer kentlerdeki işçilerin de haklarını tırpanlıyor.
Bilelim ki sermaye sınıfı ve iktidar işçi ve emekçilerin hayrına hiçbir program açıklamaz. Deprem gerçekleştiğinde Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanından emekçiler, işçi örgütleri depremzedelere dayanışma elini uzattılar. Siyasi iktidarsa depremi bahane ederek depremzede işçi ve emekçiler de dâhil olmak üzere tüm işçi ve emekçilere yönelik bir saldırı programını hayata geçiriyor. Bu nedenle işçi sınıfının sendikalarında ve mücadele örgütlerinde bir araya gelerek birliğini büyütmesi, saldırılara güçlü bir yanıt vermesi büyük önem taşıyor.
- Toplu Konut Değil, Toplu Mezar!
- Patronlara Yeni Teşvikler, Emekçilere Derinleşen Yıkım
- Felaketlerden Dayanışmayla Kurtuluruz
- Avcılar’da 6 Şubat Depremleri Anması
- Beşiktaş’ta 6 Şubat Anması: Unutmadık!
- Depremin Yıldönümünde Yükselen Sesler: Unutmak, Affetmek Yok!
- Hesap Sormazsak Aynı Acıları Yaşamaya Mahkûmuz!
- 6 Şubat 2023’ün Ardından
- 6 Şubat Depremlerinin Birinci Yılı: Asrın Kötülüğünü Unutma, Unutturma!
- Japonya’da Depremler Can Aldı
- 17 Ağustostan 6 Şubata: Bu Sesi Duyan Yok!
- Depremi Yaşadık, Cehennemi Yaşıyoruz!
- Samandağ Halkı: “Deprem Öldürmedi Asbestle Öldürecekler!”
- “Devlet Baba” Kime Hizmet Ediyor?
- Kader Değil Felaket!
- Boşaltılan Yurtlar ve Büyüyen Sorunlar!
- Depremin 40. Gününde İstanbul Emek Barış Demokrasi Güçlerinden Anma Eylemi
- Samandağ Dayanışması Su Sorununa ve Salgın Riskine Dikkat Çekti
- Samandağ Dayanışma Koordinasyonu: Dayanışma Yaşatır!
- Kızılay Skandalı İktidarın Aynasıdır!
Son Eklenenler
- İngiltere’de geçtiğimiz haftalarda üç çocuğun öldürülmesinin ardından bu cinayetlerden göçmenleri ve Müslümanları sorumlu tutan güruhlar sokaklara dökülmüştü. Ülkede göçmen ve Müslümanları hedef alarak ırkçı saldırılar başlatan faşist çetelere karşı...
- İstanbul Bakırköy Metro şantiyesinde Bayburt Group taşeronu Modüler Teknik firmasında çalışan DİSK Dev Yapı-İş üyesi inşaat işçileri ücretleri aylardır ödenmediği için 12 Ağustosta Bayburt Group önünde eyleme başladı.
- Herkesin dilinde olan basit, masum bir soru… Ama aynı zamanda soranın da cevaplayanın da belli düşünce kalıplarına hapsolduğunu gösteren bir soru: Senin memleket nere? Fabrikada yeni işe başlayan birine, sokakta, otobüste, parkta tanıştığımız birine...
- İki kız kardeş, 15 yaşındaki Esmanur Argun ve 18 yaşındaki ablası Elif Argun, Urfa Viranşehir’den tarım işçisi olarak Bursa’ya gelmişlerdi. İşe giderken onları taşıyan traktörün devrilmesi sonucu hayatlarını kaybettiler. Kısacık yaşamları gibi...
- Tekgıda-İş Sendikasına üye oldukları için işten atılan Polonez işçilerinin sendikalı çalışma hakkı ve işe iade talebiyle başlattıkları direniş sürerken 9 Ağustosta İstanbul Valiliği önüne giderek seslerini duyurmaya çalıştılar. Türk Harb-İş...
- Geçtiğimiz günlerde Cerrahpaşa Üniversitesine bağlı Murat Dilmener Hastanesinin su tesisatının patlaması üzerine, yeni doğan yoğun bakım ünitesinin tavanı çöktü. Solunum cihazına bağlı bir bebek hayatını kaybetti. Solunum cihazına bağlı olan ve...
- UİD-DER’e gelmeden önce de bu dünyada olup bitenlere karşı öfkeliydim. Bir şeyler yapmak istiyordum fakat ne yapacağımı bilmiyordum. Yani öfkemi doğru yerekanalize edebilmiş değildim. UİD-DER sayesinde kapitalist bir sistemde yaşadığımızı ve tüm...
- 31 Mart yerel seçimleri sonrası belediye işçilerine yönelik işten atma ve ücret gaspı saldırıları devam ediyor. İşten atılan işçiler işe iade talebiyle direnişe başlarken ücretleri gasp edilen, düşük ücret dayatılan işçiler de çeşitli eylemlerle hak...
- Sokak köpeklerinin katledilmesinin önünü açan yasa geçtiğimiz günlerde AKP’li ve MHP’li vekillerin oylarıyla Meclisten geçti. Yasa hazırlanırken ve oylanırken yaşananlara baktığımızda nasıl bir düzende yaşadığımızı daha iyi anlıyoruz. Yasa gündeme...
- 6 Şubat depremlerinin üzerinden bir buçuk yıl geçmesine rağmen deprem bölgelerinde barınma sorunu bile çözülmüş değil. Depremden sonra TOKİ, 18 ilde 674 bin 238 konut yapılmasını hedeflediğini açıklamıştı. Şimdiye kadar teslim edilen konut sayısı...
- İkinci Dünya Savaşının son aylarında ABD’nin Hiroşima’ya atom bombası atması ve yüzbinlerce insanın ölümüne neden olması insanlık tarihinin en büyük katliamlarından biri olarak acıyla hatırlanmaya devam ediyor. Bu büyük katliamın 79. yıldönümü olan...
- 28 Temmuz 1914’te dünyanın o güne kadar gördüğü en kanlı savaş başladı. Tam dört yıl süren ve 20 milyon insanın ölümüne, milyonlarcasının yaralanmasına ve sakatlanmasına, kentlerin yakılıp yıkılmasına yol açan bu savaş tarihe Birinci Dünya Savaşı...
- İspanya’da bir duvarda şöyle yazıyor: “El que nos roba es de aqui y rico no inmigrante y pobre.” Yani “Bizi soyanlar göçmen ve yoksul değil, buralı ve zengin.” Bu kısacık bir duvar yazısı içinde bulunduğumuz durumu çok çarpıcı bir şekilde anlatıyor...