Buradasınız
İşçilerin Sordukları /2
Sigortasız çalışıyorum. Ne yapmam lazım, nereye şikâyet edebilirim?
Sigortasız çalışmak kayıt dışı çalışmak anlamına gelir. Bir işçinin işe başladığı ilk gün sigortasının da başlatılması zorunludur. Sigortamızı yapmayan patronu, Bölge Çalışma Müdürlüklerine şikâyet edebilir, suç duyurusunda bulunabiliriz. Diğer taraftan patronun sigortamızı düzenli olarak yatırıp yatırmadığını e-devlet hesabımızdan takip etmeliyiz.
İş güvenliğinin olmadığı alanlarda her geçen gün artan iş kazaları onlarca işçi kardeşimizin canına mal oluyor. Meslek hastalıkları gün gün daha bir artıyor. Bu nedenle kayıtlı çalışmak, yani sigortalı olmak tüm bu risklere karşı bir sağlık güvencesi anlamına gelir. Aynı zamanda emekli olunduğunda da emeklilik maaşının bağlanması için bir garantidir.
İşçiler deneme süresi içerisinde sigortasız çalıştırılabilir mi?
Hiçbir işçi her ne sebeple olursa olsun, sigortasız çalıştırılamaz. Buna deneme süresi de dâhildir. Ancak deneme süresi, işçinin sigortasını yapmamak için patronların bir bahanesi haline gelmiştir.
Deneme süresi hakkındaki bir diğer hususta, bu sürenin en çok 2 ay olarak belirlenmesidir. Fakat patronlar bu süreyi keyfi olarak 4 aya kadar çıkartabiliyor ve bu 4 aylık süre içerisinde işçinin sigortasını yapmıyorlar. İşe başladığımız ilk günden itibaren sigortamızın yapılmasını istemeli ve yatırılıp yatırılmadığını kontrol etmeliyiz.
18 yaşından küçük işçilerin sigortası olur mu?
Çocuk işçilik her geçen gün artmaktadır. İşçi sınıfının çocukları okul yerine, atölyelere, fabrikalara giderek çalışma hayatına katılıyor ve ucuz işgücü olarak kullanılıyorlar. İş Yasası, 14 yaşını doldurmuş ve ilköğretimini bitirmiş olan çocukların; bedensel, zihinsel ve ahlaki gelişmelerine ve eğitimini devam edenlerin ise okuluna devam etmesine engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilmesini onaylamaktadır. Çocuk işçilerin işe alınmadan önce işin niteliğine uygun olup olmadığının sağlık raporu ile belgelenmesi gerekiyor. Aynı zamanda çocuk işçiler de sigortasız çalıştırılamazlar. 18 yaşından küçük olması, işçinin sigortasının yapılmamasının bahanesi olamaz.
Geriye dönük sigorta primi yatırılabilir mi?
Genellikle, bugün yarın denerek milyonlarca işçinin sigortası yapılmıyor. Buna izin vermemeliyiz. Eğer sigortasız çalışmış ve işten ayrılmışsak, yatırılmayan sigorta primlerimizin geriye dönük yatırılması talebiyle iş mahkemesine başvurabiliriz. Geriye dönük sigortamızın yatırılması için dava açma süresi işten ayrıldıktan sonra 5 yıldır. Bu 5 yıllık süre içinde, şahitlerimizi ayarlayıp, işyerinde çalıştığımızı belgeleyen evraklarla, patronu iş mahkemesinde dava edebiliriz.
İşsizlik sigortasından hangi durumda, nasıl yararlanılır?
İşsizlik sigortasından faydalanmak için işsiz olmak yeterli olmalıyken, devlet bazı sınırlamalar getirerek bu durumu güçleştirmiştir. İşsizlik maaşından faydalanmak için işçinin kendi kusuru dışında bir nedenle sözleşmesinin feshedilmesi, son 3 yıl içinde en az 600 gün sigorta primi yatırılması gerekiyor. Ancak bu yeterli değildir. Ayrıca işçinin işten atıldığı tarihten önceki son 120 günlük sigorta priminin, kesintisiz olarak yatırılmış olması şartı aranıyor. Bu haktan faydalanmak için İş ve İşçi Bulma Kurumuna en geç bir ay içinde başvuruda bulunmak gerekiyor.
Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır, nasıl ödenir?
Kıdem tazminatını alabilmek için ya işçinin kendi sözleşmesini geçerli bir nedenle sona erdirmesi ya da patronun İş Yasasının 25/2 maddesinin haricinde bir nedenle işten çıkartması gerekir. İşyerinde 1 yılını dolduran işçiler kıdem tazminatı alabilirler. Kıdem tazminatı giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanmak zorundadır. Giydirilmiş brüt ücretten kasıt; işçiye verilen ikramiye, prim, kullanılmamış yıllık izin sürelerinin parası, yakacak yardımı, yol parası, yemek, giyim, aile, çocuk, konut yardımı gibi ek ödemelerin de dâhil olduğu brüt ücrettir.
Yasaya göre kıdem tazminatı bir seferde ve peşin olarak ödenir. Patronlar kıdem tazminatını parçalara bölerek ödemek ister. Ama işçi bunu kabul etmek zorunda değildir. Taksitlenmesi ancak işçinin kabul etmesine bağlıdır.
Yarın
- Her İşyerine, Her Mahalleye Kreş İstiyoruz!
- Hayat Pahalı Ama Hayatımız Çok Ucuz!
- “Neyin Yoksa Ondan Sakın Vazgeçme Oğlum”
- Yarına Gidenler, Yarınlar İçin Mücadele Edenler
- Büyüyen Yoksulluk ve Sosyal Yardımlar
- Rakamların Ardına Gizlenen Gerçekler
- Sermayenin ve İktidarın Saldırılarını Püskürtmek İçin 1 Mayıs Ruhuyla Birleşelim
- İşçi Dayanışması 192. Sayı Çıktı!
- Bumerang Geri Döner!
- Engelli Koşu ve Örgütlülük
- “İş Barışı” mı Hak Arayışı mı?
- Dünden Bugüne Barış ve Adalet Özlemimiz İçin
- Yoksulluk Azaldı mı?
- Sermayenin Saldırılarına Karşı Birliğimizi Örgütleyelim!
- İşçi Dayanışması 191. Sayı Çıktı!
- Bir Ana ile Tanışmak…
- Sağlığımızı Mucizelerle Değil Birliğimizle Koruyabiliriz
- Koca Yusuf’tan Köroğlu’na, Onlardan Bize Kalan
- MESS Sözleşmesinden Çıkardığımız Bir Ders Var
- Patron Haklı mı?
- İcra ve İflas Yasasındaki değişiklik ne anlama geliyor?
- Covid-19, Kısa Çalışma ve Ücretsiz İzin Gerçeği
- AKP’nin Torba Yasası: Patronlara Kıyak, İşçilere Saldırı
- Pandemi, Ücretsiz İzinler ve Hak Gaspları
- İş Güvenliği Yasasına 4. Kez Erteleme Ne Anlama Geliyor?
- Kronik Hastalığı Olan İşçilerin ve Hamile Kadınların Yasal Hakları
- Koronavirüs ve Yasal Haklarımız
- Avukat Mesut Badem ile Arabuluculuk Üzerine/2
- Avukat Mesut Badem ile Arabuluculuk Üzerine/1
- İşçilerin Sordukları/78
- Emeklilik Hakkımız İçin Topyekûn Mücadele Edelim!
- Yargıtay’ın Hamile İşçiler İçin Emsal Kararı
- İşçilerin Sordukları/75
- İşçilerin Sordukları/74
- İşçilerin Sordukları/73
- İşçilerin Sordukları/72
Son Eklenenler
- 17 Nisan Sağlıkta Şiddete Karşı Mücadele Günü kapsamında Türkiye’nin pek çok kentinde sağlık emekçileri basın açıklamaları gerçekleştirdi. 12 yıl önce Gaziantep’te görev sırasında katledilen Dr. Ersin Arslan ve sağlıkta şiddet sonucu yaşamını...
- Bursa’da faaliyet gösteren Durak Tekstil’de 6 işçi Öz İplik-İş Sendikasına üye oldukları için işten atılmış ve fabrika önünde direnişe geçmişlerdi. 6 Şubattan itibaren direnişlerine kararlı bir şekilde devam eden Durak Tekstil işçileriyle dayanışma...
- Sermaye sınıfı ve iktidar bizi bir birey, bir insan olarak değil sadece ucuz işgücü kaynağı olarak görüyor. Çok çocuk doğurmamızı, gelecek işçi kuşaklarını yetiştirmemizi beklerken, kadın istihdamını teşvik ettiklerini söylerken, doğum ve emzirme...
- Adıyaman’ın Besni ilçesinde bulunan Mega Polietilen fabrikasında 2 aylık ücretleri gasp edilen işçiler 8 Nisanda iş bırakarak direnişe başladı. 15 Nisanda BİRTEK-SEN’in çağrısıyla fabrika önünde bir dayanışma eylemi yapıldı. 5 Nisandan bu yana...
- İşçi sınıfının 8 saatlik işgünü için mücadelesinden doğan 1 Mayıs’ın 138 yıllık bir tarihi var. Kuşaklar boyunca kadın ve erkek işçiler işgününü 8 saate indirmek için mücadele ettiler ama bu mücadele işgününün kısaltılması talebiyle sınırlı kalmadı...
- Hepimiz artan hayat pahalılığından şikâyet ediyoruz. Geçimimizi sağlamakta, ay sonunu getirmekte zorlanıyoruz. Çarşı-pazarda, marketlerde hep aynı sohbeti yapıyor, aynı dertten yakınıyoruz: Hayat çok pahalı! Çoğumuz için tatil yapmak, hafta sonu...
- İsrail’in Gazze’ye saldırıları altıncı ayını geride bırakırken altı aydır meydanları dolduran İngiltereli işçi ve emekçiler “acil ve kalıcı ateşkes” ve “İsrail’e silah satışının sonlandırılması” talepleriyle bir kez daha meydanlara çıktı. 13 Nisanda...
- Otuz yıl boyunca kesintisiz çalışmış, ücreti daha cebine girmeden SGK primleri ve vergileri kesilmiş, EYT’li emekli bir işçiyim. 2024 yılı Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından emekliler yılı ilan edildi ama emekliler sefalet içinde yaşamaya mahkûm...
- Ezilenlerin safında mücadele eden, şiirlerini ve oyunlarını işçi sınıfına adayan Bertolt Brecht, “Yarının Büyüklerine Şiirler” kitabında, beşiğinin başucunda oğluna seslenen bir ananın ninnisine yer verir. Geçmişten bugüne ninniler, çocukların...
- Sevgili işçi kardeşlerim, hepinize merhaba. Bu mektubumda sizlerle sözü eğip bükmeden konuşmak ve gerçekler üzerine hasbihal etmek istiyorum. Yani gerçekleri olduğu gibi konuşalım. Biliyorum ki kursağınıza giren her lokmayı alın teriniz, elinizin...
- Adnan Yücel, Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek şiirinde “saraylar, saltanatlar çöker, kan susar bir gün, zulüm biter” der. Yeryüzünde “aşkın” yani özgürlüğün, barışın, mutluluğun hâkim olacağı günler için ve o günlere kadar mücadelenin devam edeceğini...
- Bugün dünyanın pek çok yerinde savaş naraları yankılanıyor. Filistin, Ukrayna, Suriye, Lübnan, Yemen ve daha birçok ülkede emperyalist savaşların getirdiği yıkımlara, acılara, ölümlere tanık oluyoruz. Şimdilik televizyon ekranlarında, gazetelerde...
- Portekizli yazar Jose Saramago “Körlük” romanında toplumsal körlüğü, bu kitabın devamı olan “Görmek” romanında ise ezilenler gerçekleri görmeye başladıklarında neler olduğunu anlatır. “Körlük” romanı 1933-1974 yılları arasında Portekiz’de hüküm...