Arabuluculuk Sisteminde İşçilerin Sordukları/III

Arabuluculuk görüşmeleri nerede yapılacak?

Görüşmeler seçilen arabulucunun bürosunda yapılır. Arabulucuların çoğunluğu avukat olduğu için görüşme avukatların kendi bürolarında yapılır. İşveren arabuluculuk görüşmesinin kendi belirleyeceği bir yerde yapılmasını isterse işçi bunu kabul etmemelidir.

Arabuluculuk görüşmelerde kullanılan belgeler, konuşulanlar mahkemede delil olarak kullanılabilir mi?

Arabuluculuk görüşmeleri sonucunda taraflar arasında anlaşama sağlanamaması ve mahkemeye başvurulması halinde arabuluculuk görüşmeleri süresince ortaya çıkan ve beyan edilen belgeler, konuşulan ve görüşülen konular mahkemede delil olarak kullanılamaz. Ayrıca ses kaydı, video, fotoğraf da çekilemez. Bunları yapan tarafa cezai yaptırım uygulanır.

Arabulucu aşamasında zamanaşımı süreleri işleyecek mi?

Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre işlemez.

İşçi arabulucuya başvurmakla dava açmaktan vazgeçmiş olur mu, süren dava varsa ne olacak?

Taraflar arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandırmak ve bu süreçten vazgeçmek konusunda tamamen serbesttir. İşçi başlattığı bu süreci yine kendi isteğiyle sona erdirip mahkemeye başvurabilir. Eğer mahkemede devam eden bir davası varsa yargılamanın her aşamasında arabuluculuğa başvurabilir. Patron başvuru teklifine 30 gün içinde olumlu cevap vermezse teklif reddedilmiş sayılır.

Arabuluculuğa gidildiğinde devam eden davadan vazgeçilmiş olmaz. Süren dava üç ayı geçmemek üzere ertelenir. Bu süre tarafların birlikte başvurusu üzerine üç aya kadar uzatılabilir.

İşçiler nelere dikkat etmeli?

Arabuluculuk sistemi daha baştan işçiyi hakkından daha azına razı etmek üzerine kurulmuştur. Patronlar “dava açsan çok bekleyeceksin, verdiğimiz miktarı al razı ol” diyerek işçileri etkilemeye çalışacaklardır. İşçi tüm işi görüşmeye birlikte katıldığı avukatına bırakmamalı, kendisi de haklarını bilip savunmalıdır.

Görüşmelere gitmeden önce tazminat ve alacaklarını hesaplamalıdır. Kendisi yapamıyorsa UİD-DER gibi işçi örgütlerinden, uzman kişilerden yardım almalıdır. Arabulucular ikna yöntemleri konusunda eğitim almış kişilerdir. O yüzden “tarafsız” görünen arabuluculara kanıp, baskı uygulayan patrondan çekinip hakkımız olandan vazgeçmemeliyiz.

Zorunlu arabuluculuk sistemi işçilere yönelik bir saldırı yasasıdır. Patronlar ve onların hükümeti tarafından çıkarılan yasalar işçilerin lehine değil aleyhinedir. İşçiler ancak örgütlü ve bilinçli olduklarında bu saldırılara karşı durabilirler.