İşçilerin Sordukları/20

İşten kendisi ayrılan bir işçi işsizlik maaşı alabilir mi?

Genellikle kendisi işten ayrılan işçinin işsizlik maaşı almaya hak kazanamayacağı söylenir. Aslında burada önemli olan işçinin işten ayrılma sebebidir. Eğer işçi İş Kanunu’nun 24’üncü maddesine göre haklı nedenle iş sözleşmesini fesih hakkını kullanarak işten ayrılmışsa, 30 gün içinde İŞKUR’a başvurarak işsizlik maaşı talep edebilir. İşsizlik maaşı almak için gerekli koşulları sağlıyorsa almaya hak kazanır. Bunun için gerekli koşullar şunlardır: Son 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile prim ödemiş olmak ve işten ayrılmadan önceki son 120 günlük sürede işçinin primlerinin eksiksiz ödenmiş olması.

İşçi son 120 gün içinde mazeretsiz olarak devamsızlık yapmışsa işsizlik maaşı alamaz. Ancak bu süre zarfında kullanılan istirahat ve mazeretli izinler maaş almaya engel değildir.

İşsizlik maaşı alan işçinin İŞKUR’un gönderdiği iş görüşmelerine gitmemesi durumunda maaşı kesilir mi?

İŞKUR’a yolu düşen her işçi, yasal olmayan uzun çalışma süreleri ve çok kötü çalışma koşullarının dayatıldığı pek çok işyerine görüşmeye gitmek durumunda kalmıştır. Büyük ya da küçük olsun, işyerlerinin işçilere karşı kanunsuz uygulamaları nedeniyle yaptırıma maruz kaldıkları pek görülmemektedir. Ancak sıra işçileri denetlemeye gelince devlet yaptırım ve denetimi elden bırakmıyor.

İŞKUR’un resmi web sitesinde “Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun, son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden sigortalı işsizlerin ödenekleri tekrar başlatılmamak üzere kesilir” denilmektedir. Aynı şekilde “Haklı bir nedene dayanmaksızın İŞKUR tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyenlerin, işsizlik ödenekleri kesilir. Ödeneğin kesilme gerekçesinin ortadan kalkması halinde, işsizlik ödeneği ödenmesine yeniden başlanır” açıklaması yer almaktadır. Bu durumda maaş kesintisiyle karşılaşmamak için İŞKUR’un gönderdiği görüşmelere gitmekte yarar var. Çeşitli nedenlerle işi kabul etmek istemediğimiz durumda ya işverenden “ret” almalı ya da işi kendi haklı gerekçemizi İŞKUR’a bildirerek reddetmeliyiz. İŞKUR’un bizleri, bize uygun olmayan iş başvurularına göndermesinin önüne geçmek ve bu süre zarfında maddi kayıp yaşamamak için kuruma kaydımızı yaptırırken meslek seçimlerine dikkat etmeliyiz.

Asgari Geçim İndirimi (AGİ) miktarı ne kadardır? AGİ asgari ücrete dâhil midir?

Ocak 2014 itibariyle Asgari Geçim İndirimi bekâr ya da çocuksuz evliler için 80,33 liradır. Asgari ücret telaffuz edilirken her seferinde AGİ dâhil edilmekte, böylece işçiler yanıltılmaktadır. Ocak ayı zammıyla 846 lira olan asgari ücret, AGİ’yi çıkardığımızda gerçekte 766 liradır. AGİ, çocuk sayısı ve eşin çalışma durumuna bağlı olarak maksimum 136,55 liraya kadar çıkmaktadır. Yani eşi çalışmayan, dört çocuklu bir işçinin alacağı asgari ücret, maksimum ücret olup 902 liradır.