“Keşke Sendikayı Getiren Arkadaşları Dinleseydik”

Sokakta, durakta otobüs beklerken, servis bekleyen işçileri gördüğümde, yorgun argın evine dönen işçilerle karşılaştığımda birkaç dakikalığına da olsa tanışıp sorular sorarım. Çalışan işçileri gördüğümde Hasan Hüseyin’in Borçlusun şiiri gelir aklıma. “Kolay gelsin” demeden geçip gitmem. Çoban ateşinin yakıldığı grevlerde, pankartlı yürüyüşlerde işçileri işçilere anlatmıştı şiirlerinde Hasan Hüseyin. İşçilerden yakası açılmadık bir söz duyduğunda içine emeği, alın terini de katıp yoğurup gelecek işçi kuşaklarına mücadele şiirlerini miras bırakanlardan biri olmuştu. Örgütlü olmanın her işçi için ekmek, su hatta nefes almak kadar elzem olduğunu işlemişti şiirlerinde. Ama örgütlü olma fırsatı ayağına dek geldiği halde, bu şansını kaçıran nice işçi treni kaçırdığının hiç farkına varmadan göçüp gidiyor bu hayattan. Ya da yıllar sonra ayırdına vardığında o zamanki korkaklığının cezasını ölene kadar çekmek zorunda kalıyor.

Geçen gün eve dönmek için otobüs durağındaydım. Uzaktan durağa doğru kendisini zorlayarak hızlı yürümeye çalışan birine takıldı gözüm. Göbeği şişkin bir ördek gibi iki yana sallanarak yürüyordu. Sağ bacağını normal atarken, sol bacağı yarım daire çiziyordu. İki elinde iki ayrı ağır poşeti durağın direğinin dibine koydu. Poşetlerin devrilmemesi için yokladı. Durakta henüz ikimizden başka kimse yoktu. İş çıkış saati değildi henüz. “Merhaba usta” diyerek tanışmak için sohbeti başlattım. Poşetlere baktığımı fark edince, “Merhaba. Un tozudur. Patronlar için altın öğütüyoruz. Makinelerin altına savrulan unun tozunu her hafta bir arkadaş süpürüp topluyor. Eve götürüyoruz. Usta olduğumu nasıl anladın abi?” diyerek bankın diğer ucuna oturdu. “Usta olup olmadığını bilmiyorum. Ama ellerindeki nasırlar, alnındaki çizgilerden işçi olduğun belli oluyor. Çalışmaktan iyice yorulduğun da ta uzaktan belli oluyordu” dedim. Gülerek fırıncının ekmek küreği gibi iri elinin tersiyle boynunu sıvazladı. “Evet, ustayım. Ama eli belinde ortalıkta gezen usta değil, nefes almadan makine başında çalışan bir ustayım.” Aynı otobüse bindik. Yol boyunca Mardinli Beşir usta anlattı. Ben dinledim. Şimdi sözü kendisine bırakarak kendi ifadelerini olduğu gibi sizlerle paylaşalım.

“Pınarbaşı’nda un fabrikasında çalışıyorum. Asıl mesleğim kaynakçılıktır. Un fabrikasında işe başladığımızdan, son dakikaya kadar nefes almadan çalışıyoruz. 57 yaşındayım. Artık ayaklarım geri geri gidiyor. Çocukluğumdan hatırladığım babamın yaşlanmış katırı gibiyim. Babam, zavallı katır sırtındaki yükü taşısın diye kuyruğunun altına topuz dikeni koyuyordu. Diken etine battığı için katır takatten düşene kadar hızlı gidiyordu. Fabrikada etimize batırılan diken yok. Ama makinelerle yarışmak zorundayız. Vardiyadan çıktığımda yürümeye dermanım kalmıyor. Memleket Mardin Kızıltepe, Kürdüm. Ben bu un fabrikasında 1990 yılında işbaşı yaptım. 1995 yılında fabrikaya sendika getirmek için uğraşan arkadaşlar varmış. Benim çok sonrasında haberim olmuştu. Patronlar işçilerin yarısından çoğunun sendikaya üye olduğunu haber aldığında iş işten geçmişti. Sendikaya üye olmayan işçilerin sayısı üye olanlara yakındı. Patronlar sendikaya üye olmayan işçilerin tamamını işten çıkarmıştı. Sendikaya üye olan arkadaşlar hepimize, ‘sakın işten çıkarılmayı kabul etmeyin. Siz de sendikaya üye olun’ diye dil dökmüşlerdi. Patronlar Pazar günü hepimizi fabrikaya çağırmıştı. Tek tek odaya çağırarak alacaklarımızı vererek bizi göndermişti. İşsiz kaldığım için aldığım para birkaç ayda bitmişti. 1996 yılında kaynakçı olarak Almanya’ya gitmiştim. Ford fabrikasında önce kaynakçı olarak, sonra kalite kontrolde bir sene çalışmıştım. Türkiye’de patronlar nefes aldırmıyor. Almanya’da ise osurmana bile fırsat vermeden çalıştırıyorlar işçileri. Bir sene sanki ömrümün elli senesini alıp götürdü. O tempodaki çalışmaya dayanamadım. Geri döndüm. Önceden çalıştığım un fabrikasından az ilerideki un fabrikasında 1997 yılında işe başlamıştım. O zamandan bu yana aynı fabrikada çalışıyorum. Fabrikada bütün makineleri yenilediler. Artık aynı Almanya’daki patronlar gibi osurmaya bile fırsat vermeden çalıştırılıyoruz. Emekli olmam için 7000 günüm olması lazım. Ama sigortamı tam göstermemişler. Benim 5000 bine yakın günüm var. Ayaklarım bu göbeğimi taşımıyor artık. 2000 gün daha çalışacak mecalim yok. 1995 yılında sendikayı fabrikaya getiren arkadaşları dinleseydik, şimdiye çoktan emekli olmuştum. Eski işçi arkadaşların hepsi aynı benim gibi ‘keşke sendikayı getiren arkadaşları dinleseydik’ diyoruz birbirimize. O zaman çalıştığım un fabrikasına sendikayı getiren arkadaşlar çoktan emekli oldular. Ben 6 sene daha çalışacağım da emekli olacağım. Babamın katırını anlattım ya. Benim durumum aynı katır. Emekli olup emekli maaşımı yiyeceğime şu kadar inancım yok. Benim halim böyle. Ben bu durakta ineceğim. Başını ağrıttım. Hakkını helal et”.

Sevgili işçi kardeşler, özellikle genç işçiler sözüm sizlere. Beşir usta gibi örgütlü mücadeleden kaçıp yaşlandığınızda ah vah etmek mi istersiniz, sınıfının örgütlü bir işçisi mi olmak istersiniz? Son zamanlarda kardelenler gibi biri orada, biri burada, biri şurada sendikalaşan kadın ve erkek işçi kardeşlerimiz hakları için mücadele ediyorlar. Üyesi olduğu işçi sınıfının geçmişinden, geleneğinden düne değin bihaber olan işçi kardeşlerimiz bugün sınıfımızın tarihini mücadele içinde öğreniyorlar. Önümüz 1 Mayıs. Aynı gün dünyanın dört bucağında her dilden, her inançtan, her renkten işçi kardeşlerimizle birlikte meydanlarda aynı talepleri haykıracağız. Sen de sınıfını bil, safa gel. Sınıf kardeşlerinle el ele, kol kola girerek, “Yaşasın 1 Mayıs” diye haykır. “Yaşasın örgütlü mücadelemiz” diyelim birlikte, taleplerimizi dile getirelim.